Wil je aan grote industriële foodproducenten leveren? Dan moet je nog verder gaan dan de hygiënestandaarden die gelden in de winkel. Frank Zwaan van De Vitaminebron uit Spakenburg ging die uitdaging aan en opende recent een hypermoderne snijderij naast zijn groentespeciaalzaak. Hij vertelt hoe dat in zijn werk ging in het ADN magazine.
Frank Zwaan van De Vitaminebron uit Spakenburg, foto ADN Magazine
De groentespeciaalzaak ligt aan de rand van het centrum van Spakenburg, in een aanloopstraat. Klanten kunnen bij de bakker tegenover vers brood kopen. Binnen 2 minuten sta je aan de kade van de oude haven, met zijn monumentale vissershuizen. Een topplek dus, en dat is te merken aan de gestage stroom klanten die in de zaak komt. Bijna 60 jaar geleden – in 1959 - begon zijn grootvader hier een winkel. Met Frank staat inmiddels de derde generatie aan het roer. De Vitaminebron is dan ook een begrip in het dorp én ver daarbuiten.
Niet alleen particulieren weten de groentespeciaalzaak te vinden. Ook restaurants, scholen, bedrijven en natuurlijk de Spakenburgse visboeren weten dat je voor de beste groente en het lekkerste fruit aan de Kerkstraat moet zijn. Frank: "De visboeren komen bijvoorbeeld bij ons voor de wokgroenten. Wij zijn goedkoper dan de supermarkt en het is bij ons ook nog eens vers. Die groenten zijn op de markt een echte hardloper."
Hoge eisen aan het productieproces
Sinds niet al te lange tijd is er nog een extra afnemersgroep: de grote, veelal industriële bedrijven die Spakenburg telt. Van de visgroothandel tot de industriële bakkerij die half Nederland voorziet van brood en banket. "Zulke bedrijven stellen hoge eisen aan het productieproces. De hygiënecode AGF is niet voldoende. Je moet bijvoorbeeld ook voldoen aan FSSC 22000-standaard die gaat over het borgen van kwaliteit." Om aan deze strenge eisen te kunnen voldoen, besloot Frank om een snijderij op een externe locatie te beginnen. "Dat is makkelijker dan dat je alles in je winkel moet gaan aanpassen. Het besluit heb ik eigenlijk in 1 week genomen. Al snel vonden we een locatie. Die hebben we helemaal gestript en voorzien van de nieuwste snufjes en verplichte inrichtingen om te voldoen aan de hygiëne en kwaliteitseisen voor de foodindustrie."
Ondersteuning bij de certificering
Daarvoor schakelde de Spakenburgse ondernemer de hulp in van een bacteriologisch adviesbureau. Die hielpen hem onder meer bij het vastleggen van de processen in de snijderij. Risicorapporten, validatierapporten, procedures voor ingangscontrole en bezoekersregistratie, traceerbaarheidslijsten; Zwaan kan een boekenplank vullen met documenten die hij moet opstellen.
Verder heeft Frank een workshop microbiologie en een HACCP-cursus gevolgd, waardoor hij in de snijderij nu zelf monsters kan nemen. Ook vonden er diverse testen plaats en zijn productspecifcaties nauwkeurig vastgelegd. Hierdoor is het mogelijk om de vele soorten rauw gesneden groenten met een houdbaarheid van vijf dagen te leveren. De snijderij draait inmiddels op volle toeren, het certificatietraject is bijna afgerond.
"Met bestaande klanten hebben we afspraken gemaakt dat we al mochten leveren vooruitlopend op de certificeringen. Ze accepteerden dat omdat ze weten dat we al conform de eisen werken en er alles aan doen om ook het papierwerk in orde te krijgen. Ondertussen hebben we ook volop ruchtbaarheid gegeven aan de start van onze snijderij. Zo weet iedereen dat we een focus hebben op het slim, snel en goed verpakken van verse groenten. Hierdoor hebben we al een aantal nieuwe klanten mogen begroeten."
Feeling houden met de werkvloer en klanten In de snijderij werkt een vaste groep bestaande medewerkers. Op piekmomenten springen flexkrachten en studenten bij. De dagelijkse leiding is in handen van een bedrijfsleider. "Zelf ben ik hoofdzakelijk in de winkel. Zo houd ik feeling met de werkvloer en mijn klanten. Dat laatste vind ik erg belangrijk, omdat het me veel informatie oplevert waarmee ik mijn bedrijf weer verder kan verbeteren."
Vooralsnog zijn de snijderij en de winkel twee relatief gescheiden werelden. In de winkel serveren medewerkers van De Vitaminebron bijvoorbeeld gesneden producten vanuit de toonbank uit. "Die zijn korter houdbaar dan de voorverpakte groenten uit onze snijderij. Maar klanten hechten aan de uitstraling van vers gesneden groenten, dus laten we dat zo." Ook de maaltijden en salades worden allemaal in de winkel zelf bereid. Net als de werkfruitboxen die naar lokale bedrijven in de regio gaan en de cateringbuffetten voor jubilea, verjaardagen en bedrijfsfeesten. Nu staan Spakenburgers bekend om hun gezonde werklust, maar toch: hoe doet Frank dat allemaal?
De winkel is het visitekaartje
"Wat helpt is dat ik een bedrijfsleider heb ingeschakeld voor de snijderij. Je moet het niet allemaal alleen willen doen. Sinds eind vorig jaar werkt ook mijn vrouw in de zaak. Zij doet de administratie en metingen met betrekking tot de certifcering en hygiëne. We leiden ook medewerkers op om dat te doen. We groeien dus allemaal!"
Inmiddels komt de helft van zijn omzet uit de snijderij. Is het niet logischer om daar helemaal op te focussen? "Nee, ik wil absoluut met de winkel door. Dat is mijn visitekaartje, daar heb ik het contact met de klant. En natuurlijk is De Vitaminebron ook een beetje mijn kindje."
Om ook toekomstgerichte stappen te zetten in de winkel, heeft Frank onlangs wel advies ingewonnen bij de bedrijfsadviseurs van ADN: Andrea Paffarini en Christ Manders. Die dachten onder meer mee over hoe De Vitaminebron de traditionele klantenkring kan verbreden en ook nog meer jongeren naar de winkel kan trekken. "We willen bijvoorbeeld in het weekend meer gemaksproducten en vernieuwende producten aanbieden, om onze doelgroep uit te breiden."
Verder investeert de bevlogen en ambitieuze Spakenburgse vakman ook in zijn medewerkers. Die gaan binnenkort een workshop op locatie volgen van de ADN bedrijfsadviseurs op het gebied van winkelverkoop en het maken van fruitstukken. Heeft hij tips voor ondernemers die ook overwegen om nieuwe markten aan te boren? "Zeker", zegt Frank. "Wees niet bang om hulp te vragen. Je kunt als ondernemer niet alles zelf weten. Ik heb zoals gezegd de hulp van ADN ingeroepen en ook veel gehad aan een gesprek met collega-groenteman Wim Landwaart, wiens bedrijf al gecertificeerd is. Als je met elkaar om de tafel gaat zitten, komt er altijd iets nuttigs uit waarmee je je voordeel kunt doen!"
Bron: ADN Magazine
De Vitaminebron
Frank Zwaan
Kerkstraat 13
Bunschoten-Spakenburg
T:(033) 298 12 68
www.vitaminebronspakenburg.nl
