Vlaams ILVO onderzoekt opname van selenium door prei
Speciatie van selenium in voedingsgewassen
Naast de productiewijze en de effecten hiervan voor het milieu worden ook de productkwaliteit en de gezondheidsbevorderende eigenschappen van voedingsgewassen steeds belangrijker. Selenium (Se) is een essentieel micronutriënt voor de mens en dus van fundamenteel belang voor de menselijke gezondheid. Verschillende ongunstige effecten werden in de literatuur toegeschreven aan Se-tekorten in het menselijk lichaam en een verhoogde opname leek deze effecten tegen te gaan. Selenium heeft antioxidatieve eigenschappen, die bijdragen tot het voorkomen van een aantal ziektes. De beperkte aanwezigheid van Se in de dagelijkse voeding verhindert echter de opname die nodig is om deze effecten vast te kunnen stellen. Een zorgwekkende afname van de Se-opname via de menselijke voeding werd recent waargenomen in Europa.
Het grootste deel van de Se-opname bij de mens is afkomstig van de consumptie van groenten en graanproducten, die echter algemeen lage Se-gehaltes bevatten. De factoren die de opname van Se door prei beïnvloeden en het effect van Se-toediening op de groei en kwaliteit van prei, inclusief het gehalte aan bioactieve Se-componenten, werden bestudeerd in labo-, serre- en veldexperimenten. Op 28 praktijkpercelen in Vlaanderen werd de Se-opname in prei gemeten, al dan niet na bijkomende Se-bemesting. Hieruit bleek dat prei relatief hoge concentraties aan Se bevat. Door zijn potentieel om Se te accumuleren is prei dus een interessante Se-bron in de voeding.
De bodemeigenschappen hadden slechts een beperkte invloed op de Se-opname bij deze percelen. In een serre-experiment werden verschillende Se-meststoffen vergeleken en hieruit bleek dat natriumselenaat het meest efficiënt opgenomen werd in prei, maar Se kwam in een minder geschikte vorm voor in de prei dan bij het gebruik van natriumseleniet als meststof. In twee opeenvolgende groeiseizoenen werd de Se-opname vergeleken bij 27 verschillende rassen of hybriden. Er waren relatief grote verschillen in de Se-concentraties in de planten. Door deze resultaten draagt het project bij tot het aanrijken van bioactieve Se-componenten in voedingsgewassen die in Vlaanderen geteeld worden.
Bron: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) België
