interview Léon Lankester, Agro AdviesBuro:
"Tijd is nu rijp voor controle over aardwarmteprojecten"."
Aardwarmteprojecten zijn erg complex. De individuele onderdelen zijn te behappen, maar de samenhang van alle expertises vraagt om 1 partij die alle disciplines beheerst en kan overzien. Het begint al bij het ondergrondse deel. Boormanagement en boorfirma's zijn sterk gefocust op het boren van de putten. Zij hebben weinig feeling met de opdrachtgevers en kunnen zich veel minder goed inleven in de businesscase, omdat die kennis hen ontbreekt. Maar juist de perfecte combinatie van alle onderdelen zorgt voor de grootste kans op een succesvol project.
Om een voorbeeld te noemen heeft AAB voor Green Well Westland (GWW) een passend welltest programma gemaakt. Dat begon al met de wens voor voldoende regenwater-buffercapaciteit voor kwekerij Zeurniet, iets wat ogenschijnlijk helemaal los staat van een aardwarmteproject. Met dit gegeven zijn echter in een vroeg stadium de vergunningen aangevraagd voor silo's en deze in het welltestprogramma meegenomen. Tegelijkertijd is nagedacht over de afvoer van het testwater en nog niet eerder uitgevoerde injectietesten op de putten. De benodigde vergunningen konden dan ook in een vroeg stadium worden geregeld alvorens de boorwerkzaamheden überhaupt in zicht waren.
Ook het bijbehorende logistieke transport is vloeiend verlopen en in combinatie met de injectietesten heeft dit geresulteerd in goede putten.
"In eerste instantie kostte het me wel wat moeite om alle partijen ervan te overtuigen om beide putten op productie en injectie te testen, maar ook in dit geval won de aanhouder", aldus Lankester. Sjon Mulder (Kwekerij J.C.M. Mulder) vult aan: "Als penningmeester van GWW moet ik de uitgaven scherp in de gaten houden en kost een dag extra testen al snel € 40.000, mede omdat op dat moment de boortoren stil staat. Ook ik was wat gereserveerd over het door AAB bedachte plan. De ervaring van AAB op gebied van geothermie, maar ook de kennis uit koude- warmteopslag welke deze techniek ook raakt was van essentieel belang om ons project te doen slagen. Het in eerste instantie 'duur' ogende testprogramma heeft nu geresulteerd in een zeer laag energieverbruik van de totale installatie vanwege de hoge COP (Coëfficient of Performance) van ca 40 en dat kostenvoordeel komt elke maand terug."
In een aardwarmteproject is het continu nadenken over de juiste keuzes. Het is onmogelijk om een boorproject aan te besteden, in zijn geheel uit te laten voeren door derden en na een paar maanden terug te komen om het resultaat te bekijken. Dagelijks worden er keuzes gemaakt die de businesscase beïnvloeden. Een tegenvaller in het project kan namelijk invloed hebben op bijvoorbeeld één van de afgesloten verzekeringen of de financiering. Dit werkt door in de businesscase en wordt weer teruggevoerd naar de opdrachtgevers van het project alwaar de verantwoordelijkheid ligt, maar ook het project betalen en garanties afgegeven.
Je kan niet verwachten dat boorbedrijven/boormanagement hier ook verstand van hebben en de ervaring leert dat zij daar geen verantwoordelijkheid voor nemen. Dergelijke bedrijven zijn gewend vanuit de olie- en gasindustrie om met voldoende budget een klus te klaren. Wanneer het dan wat meer kost, gaat men ervan uit dat dit elders wordt opgelost en tegenvallers horen er wat hun betreft gewoon bij.
Iets wat glastuinbouwondernemers proberen te voorkomen door meer betrokkenheid bij het project. Maar ook de techniek is niet altijd hetzelfde. In de tuinbouw wordt altijd gefocust op efficiency en betrouwbaarheid, omdat de geteelde producten 24-7 optimaal moeten groeien. Door de combinatie van hoogwaardige tuinbouw techniek en boortechniek zijn vele voordelen te behalen. En mede door de hoge kwaliteitsstandaard en pragmatische aanpak in de glastuinbouwsector kan de olie- en gaswereld nog veel van de tuinbouwsector leren.
Lankester: "Zo hebben we zowel in het aardwarmteproject Koekoekspolder als bij GWW 2 x dezelfde discussie gevoerd over de diameter van de productietubing. Na een aantal overlegmomenten kreeg ik het voor elkaar om de kwekers, boormanagement en boorbedrijven ervan te overtuigen dat een maat grotere tubing minder drukverlies zou geven en de extra kosten binnen 1,5 jaar zouden zijn terugverdiend. Klink simpel, maar de installatie van de materialen is wat ingewikkelder, maar de oplossingen zijn aanwezig. Het bespaarde elektroverbruik komt elke maand weer terug in het project".
Het zijn slechts een paar voorbeelden, maar geven wel aan dat een helikopterview over het gehele project heen erg belangrijk is om een project tot een succes te maken.
Initiatiefnemer Jos Scheffers (Kwekerij Zeurniet): "Agro AdviesBuro was 6 jaar geleden nog erg voorzichtig en vond het boren naar aardwarmte te risicovol. Uiteraard had dit mede te maken met de rendabiliteit van de wkk's. Momenteel heeft AAB zich opgewerkt tot voorloper en trekker van geothermie en zijn zij niet meer weg te denken uit de markt en hebben ze ons naar het succes van ons project gebracht". "We hebben daarom ook een nieuwe naam bedacht voor AAB, het Aardwarmte AdviesBuro", grapt Ted Zwinkels (Zwingrow), mede eigenaar Green Well Westland. Gert-Jan Verkade (Kwekerij G. Verkade Cocospalm): "Met name de brede kennis van AAB heeft ons erg veel geholpen. Als Green Well Westland hebben we zitting in de redactie van het Handboek Geothermie wat onder regie van het Platform Geothermie valt. Roland Zwinkels, technisch projectleider namens AAB voor ons project, heeft ons geholpen ons deel van het handboek te schrijven". Teun Valstar (Shadowplant) vult nog aan: "Onze bedrijfsvoering draait om de kwaliteit van onze producten. De doorlooptijd van start boren tot in bedrijfsname van ons aardwarmteproject was bijna 7 maanden. We kunnen het niet veroorloven onze bedrijven uit het oog te verliezen dus je hebt externe hulp nodig om alle zaken rondom het aardwarmteproject te bewaken. AAB heeft ons daarmee prima geholpen".
Lankester:" We zitten in geothermie Nederland nog steeds in een learning curve en bij andere projecten nemen we ook weer de leerlessen mee van de vorige projecten en heb ik al weer wensen om de projecten nog beter te maken. We gaan voor perfectie. Er staan redelijk wat projecten op de planning. De tijd is nu rijp voor controle over de projecten".
