Het feit dat de Nederlandse overheid ‘Tuinbouw en Uitgangsmaterialen’ als een van de topsectoren heeft benoemd, is een zeer goede zaak. Dit betekent dat de overheid concreet het beleid wil afstemmen op de tuinbouw. Het credo van de topsectoren aanpak houdt in dat het bedrijfsleven een actievere rol krijgt in onderzoek en ontwikkeling met als gevolg meer samenwerking tussen wetenschap en praktijk. De tijd dat ontwikkelingen Top-down gestuurd worden, lijkt hiermee voorbij.
Telersvereniging Tuinbouw Techniek Ontwikkeling is drie jaar geleden opgericht om technische innovatie gezamenlijk ter hand te nemen. De leden van TTO zijn allen primaire bedrijven welke met 8% van het glasareaal (800 ha) de top van de moderne bedrijven vertegenwoordigen. De vereniging streeft Bottom-up innovatie na en was hiermee misschien onbewust haar tijd wel wat vooruit. De afgelopen jaren hebben wij kunnen constateren dat een goede betrokkenheid van het primaire bedrijfsleven (telers) een pre is om te komen tot goede resultaten. Dit wordt bijvoorbeeld geïllustreerd door projecten als “masterplan CO2” , “transitie praktijkintroductie HNT gerbera” en “lichtkleuren onderzoek”. In deze projecten speelt het bedrijfsleven, geheel in lijn met het topsectorenbeleid, een prominentere rol. Ook zorgt het voor een eigen financiële bijdrage aan het onderzoek, waarmee de betrokkenheid van de deelnemers veel beter is geborgd.
Betrokkenheid bedrijfsleven voldoende geborgd?
De topsectoren aanpak sluit dus volledig aan bij de constatering van TTO dat er meer betrokkenheid zou moeten zijn van het (primaire) bedrijfsleven. Wij juichen het toe dat het Topteam zich sterk maakt voor een financiële bijdrage voor onze sector van €152mln., waarvan inmiddels €60mln. is toegezegd. Bij de planvorming van de uitvoeringsagenda wordt er echter zeer regelmatig melding gemaakt van de betrokkenheid van het bedrijfsleven bij de totstandkoming van de uitvoeringsagenda. Het gebruik van passages als…… “na een intensief bottom-up proces gericht op bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden ……. tot stand is gekomen” is hierbij zeer gebruikelijk.Tot op heden bemerken wij echter dat de primaire bedrijven nauwelijks betrokken worden bij de planvorming en dat de structuur ‘top-down’ georganiseerd is. De organisatiestructuur laat zien dat er vooral veel onderzoekers betrokken zijn bij de planvorming. Bij de discussie over hoe de uitvoering gaat geschieden, is zelfs helemaal geen primaire ondernemer bij betrokken. Prima voor kennisinbreng, maar moest het nu juist niet bottom-up zijn?
Telersvereniging TTO heeft inmiddels een aantal jaren ervaring met het innoveren vanuit de praktijk. We hebben kunnen constateren dat er veel mogelijk is en dat telers best bereid zijn tot het leveren van een private bijdrage. Voorwaarde hiervoor is dat onderzoeken en ontwikkelingen wel moeten aansluiten op de vragen uit de praktijk.
Onze ervaringen zouden wij graag delen en wij willen graag meedenken over het inrichtingsproces van de topteamstructuur. Het geeft dan ook te denken dat er nauwelijks wordt gereageerd op onze correspondentie en handreiking.
Let wel… het gaat hier niet om TTO maar wij maken ons wel grote zorgen over de werkelijke betrokkenheid van het primaire bedrijfsleven, dus wij, de telers! Daarom wil het bestuur van TTO, Dhr. Hermans en onze standsorganisaties nadrukkelijk oproepen om bij het samenstellen van de uitvoeringsagenda voldoende rekening te houden met de beoogde inbreng uit het bedrijfsleven. Zoekt u a.u.b. contact met de telers en neem hen mee in het inrichtingsproces! U bent van harte welkom om eens van gedachten te komen wisselen.
Namens het voltallige bestuur TTO,
Arnold Groenewegen (Kwekerij de Grevelingen), Steef van Adrichem (Kwekerij van Adrichem), Leo van Holstein (Holstein Flowers), Ferdi van Elswijk (Prominent), Frans Bunnik (Bunnik Plants), René van Dop (Solis Plant), Tom Zwinkels (Fa. HGL Zwinkels) en Rolf Vijverberg (Fa. C.& R. Vijverberg).
