Ton van der Kooy (Van der Ende Groep), Krijn Buitelaar en Bert Noordam (Elektravon-Haket) staan achter deze revolutionaire manier van luchtcirculatie omdat de resultaten aantoonbaar positief zijn.
Verti-Fan in het kort: Verti-Fan is een systeem waar een ventilator veel (warme en droge) lucht naar beneden blaast door een flexibele slurf. Het einde van de slurf hangt veertig centimeter van de grond. Dit blijkt de ideale hoogte te zijn om de warme lucht optimaal te verdelen door de kas. De bovenste warme lucht in de kas wordt gemengd met de vochtige, koude lucht uit de onderste lagen. Er ontstaat een gelijkmatig temperatuurverdeling. De pilot heeft indertijd gedraaid in de tomatenkwekerij van Wilbert van Oers uit Etten-Leur. Naar aanleiding van de veelbelovend resultaten uit de pilot is er een octrooi verleend in 2009. Elektravon-Haket en Van der Ende Groep plaatste als snel de Verti-Fan bij Prominent.
Joost van der Voort, Prominent, vertelt over zijn ervaringen met Verti-Fan
Joost van der Voort, Prominent, begon aanvankelijk sceptisch aan dit project. De motivatie om hiermee te starten van Prominent was het besparen van energie en de lampwarmte te benutten. Krijn Buitelaar trad op als onafhankelijk adviseur en drong bij hem aan op het houden van metingen. "Metingen laten je iets objectief beoordelen", aldus Krijn. Joost is inmiddels positief over de Verti-Fan. “De plantbelasting en koptemperatuur is lager en de verticale temperatuurverschillen zijn kleiner”, vat hij kort samen. Prominent II startte met de Verti-Fan op 1 ha en heeft er inmiddels 3 ha laten installeren.
De eerste gebruikers van de Verti-Fan werden 2x per jaar bezocht door Krijn. Samen met de telers beoordeelde hij het gewas en noteerde hun ervaringen. Vervolgens bundelde hij deze informatie en wisselde deze uit in gebruikersbijeenkomsten. Op deze manier konden gebruikers van elkaar leren.
Het gebruik van de Verti-Fan heeft pas optimaal effect na 1,5 uur draaien. Dan is de lucht volledig verdeeld in de kas.
Het aantal toeren van de ventilator is door de bijgeleverde schakelkast te regelen. Bij jonge planten zullen de ventilatoren minder hard staan om te veel beweging in de plant te voorkomen.
De Verti-Fan hoeft niet uit wanneer de kas geventileerd wordt, omdat open ramen weinig luchtbeweging geeft onder het gewas. Bij extreme kou wordt overigens wel aangeraden om dan de Verti-Fan uit te zetten; de temperatuurverschillen zijn te groot. De luchtramen zullen sowieso minder open hoeven, omdat de Verti-Fan zorgt voor goede luchtcirculatie onderin het gewas. Bijkomend voordelen zijn dat het CO2-gehalte hoger blijft en energie bespaard wordt.
Door de luchtbeweging is de plant actiever en verdampt meer vocht. Toch is de luchtvochtigheid geen probleem door de egaliteit van de lucht in de kas. De vruchten koelen ’s nachts minder af en warmen sneller op. Daardoor slaan ze minder nat in de ochtend. Door het drogere kasklimaat krijgt Botrytis minder of geen kans. "Wilbert van Oers ondervond dat ook al en werd mede daardoor al enthousiast over de Verti-Fan", zegt Ton van de Kooy.
Ook Joost van der Voort heeft dit ondervonden. “Er zijn zelfs geen fungiciden tegen Botrytis gespoten in het voorbije teeltseizoen”, zegt Joost. "Let wel op, als je er al Botrytis in hebt zitten, wordt dat heel snel verspreid door de Verti-Fan. Dus wij raden aan om de schimmel eerste te bestrijden voordat je de ventilator weer aanzet", aldus Ton van der Kooy.
Van der Ende Groep staat in stand 165 op de Tuinbouw Relatiedagen. Daar zullen proeven gedaan worden met het rookapparaat, zodat u met eigen ogen kunt zien op welke manier de lucht verdeeld wordt.
Voor meer informatie:
Van der Ende Groep
Ton van der Kooij
www. vanderendegroep.nl
