"Als het in Nederland niet lukt, lukt het nergens!"
Van Kleef en zijn partners kunnen de komende jaren de kassen uitbreidentot maar liefst 100 hectare. De investering in de eerste 45 hectarevergde, inclusief alle installaties, een slordige 75 miljoen euro. "Ofwe uitbreiden en wanneer, weten we niet. Als 60 hectare genoeg blijktte zijn, is het ook goed. We doen het niet om de grootste te zijn of teblijven, maar kijken naar de markt. We zijn er in ieder geval klaarvoor."
De crisis gaat de tomatenteelt evenmin onopgemerkt voorbij. Royal Pridemaakt evenwel nog steeds winst, dankzij het zuinige energieverbruik ende hoge arbeidsproductiviteit. Van Kleef blijft optimistisch. "Er zijnwel vaker crises geweest. We zullen echter ons best doen om onsbestaansrecht in te bouwen en de concurrentie aan te kunnen. Hier hebje de kennis, alle lijnen komen bij elkaar. In het buitenland heb jewel een beter klimaat maar doen zich meer ziekte- en waterproblemenvoor. Als het in Nederland niet lukt, lukt het nergens."
Het hypermoderne kantoorgebouw van Royal Pride Holland doet niet onder voor veel complexen in de ICT. Achter het van veel glas voorziene pand staan de kassen. Zes meter hoog en kilometers lang. In zijn werkkamer op de eerste etage ontvangt algemeen directeur Frank van Kleef (44) vaak gasten. Uit binnen- en buitenland, want de combinatie van duurzaamheid met een grootschalige aanpak trekt tot ver over de grenzen de aandacht. Afgevaardigden van winkelketens, collega’s en politici zijn welkom. Van Kleef, samen met drie anderen eigenaar van het bedrijf, kan er tegenwoordig tijd voor vrij maken. Hij beheert de portefeuille energie en marketing. "Naar de teelt heb ik gelukkig geen omkijken meer. Ik zou me geen raad weten als ik dat erbij moest doen."
Het is een van de pijlers onder zijn filosofie dat de tuinbouwbedrijven van de toekomst alleen grootschalig met een breder management kunnen overleven. Dan kunnen de specialisaties op het terrein van teelt, energie, arbeid, gewas en verkoop worden verdeeld. "Onder ons personeel lopen drie mannen die vroeger zelf een teeltbedrijf bezaten. Om verschillende redenen zijn ze daarmee gestopt. Nu doen zij hier waar ze goed in zijn en waar ook hun hart ligt: zich bezig houden met de teelt. Ze hebben het stuk voor stuk veel beter naar hun zin."
Heeft de vestiging van grote tuinbouwbedrijven met belichting die ook ’s nachts na twaalf uur doorgaat vaak veel voeten in de aarde, de totstandkoming van Agriport A7 verloopt vlotjes. Mede dankzij de inspanningen en de inzet van de tuinders van Royal Pride. "Er is geen boom gekapt en geen enkele boerderij heeft gedwongen het veld moeten ruimen. Voor het overgrote deel van een tiental gevestigde boeren kwam de komst van de tuinbouw op een geschikt moment. De tweede generatie stond op het punt het bedrijf aan jongeren over te dragen, maar had onvoldoende ruimte om mee te kunnen in de schaalvergroting. Zij hebben op een andere plek het dubbele van hun grond teruggekregen en geld voor hun bedrijfspanden."
Ook met andere bewoners weet Agriport A7 overeenstemming te bereiken. "Iemand die meer afstand tot de kassen wilde, heeft grond en water achter zijn woning gekregen en een transformatorstation is op verzoek van een bewoner op een andere plek gezet. Een bewoner die wilde verhuizen, heeft rondgekeken naar een andere woning in de omgeving en is vervolgens uitgekocht. Dat kon doordat de grond hier redelijk betaalbaar was. We hebben niet beknibbeld en in één keer alles goed aangepakt."
De werkzaamheden spelen zich vooral af in de 145 meter lange rijen mettomatenplanten, geteeld op substraat. Voor het dunnen van de trossen,het verwijderen van zogenaamde dieven en overtollige bladeren en hetwinden van de planten om een touw kunnen de kasmedewerkers zich, op eenkar met schaarlift tussen de rijen, volledig automatisch omhoog latentillen. De pluk gebeurt op stahoogte, in kisten die op een wagentjeover rails worden voortgeduwd. Van Kleef grijnst breed. "Eigenlijk hebje met één rij alles gezien. We hebben er nog 1749. Die zijn precieshetzelfde."
Voor de productie zijn normen opgesteld. Er wordt volgens die overal inhet bedrijf geldende maatstaven geplukt en ook voor anderewerkzaamheden geldt een minimumproductie. Per rij uitgerekend. Voorextra prestaties wordt een bonus uitgekeerd. Zij die achterblijven,krijgen intensieve begeleiding. Aan de andere kant heeftschaalvergroting het voordeel dat extra kosten vrijwel opgaan in hetgeheel. Zo houdt schoonmaakpersoneel de kantines en de op strategischeplekken geplaatste toiletgroepen bij. "Dat merk je nauwelijks op hettotaal en het moet wel overal netjes en schoon blijven. We hebbenoveral waterkoelers geplaatst, de kantines zijn ook verdeeld. Er staanbij de pauzes voldoende kannen gereed. Dat voorkomt dat mensen langeafstanden moeten afleggen of in de rij moeten staan. Je moet overalover nadenken. Ik ga tegenwoordig vaker op bezoek bij bedrijven alsPhilips en Nedcar dan bij collega’s. Hoe ga je bijvoorbeeld om metziekteverzuim? Voor zo’n vraagstuk ga ik bij de NS kijken hoe zijdaarmee omgaan."
Bron: Terdege