Michiel Cappendijk pleit voor realisme in de glastuinbouw
"Problemen herstructurering glastuinbouw alleen maar groter"
Lees de hele blog hier.
Tuinbouw
Cappendijk heeft flink wat ervaring in de tuinbouw. Begin deze eeuw ging hij aan de slag in bij LTO en als onderdeel daarvan was hij ook betrokken bij het Stallingsbedrijf Glastuinbouw Nederland. Zeven jaar geleden ging hij een jaar an de slag in de export bij het BloemenBureau en ook nu hij werkzaam is bij adviesbureau Twynstra Gudde is hij nog altijd betrokken bij de Greenports en de tuinbouw. En nog steeds zien hij vaak dat herstructureringsplannen meer uit gaan van wensdenken, dan vanuit economische ontwikkelingen. "Moet je wel herstructureren als er geen vraag is?" vraagt hij zich af. Ook bij de coalitie 'HOT' zet hij vraagtekens. "Met veel prominente en invloedrijke politici en ondernemers zetten zij, onder het motto 'nu of nooit', de schouders eronder. Maar zijn zij in staat het probleem wel op te lossen?"
Oud probleem
Cappendijk ziet dat het probleem in de glastuinbouw niet nieuw is. Hij verwijst naar een artikel uit de Volkskrant van 1996, waarin LTO-voorman Frans Hoogervorst om 340 miljoen euro subsidie voor herstructurering vraagt vanwege een slachting in de tuinbouw, ontstaan door Spaanse en Franse concurrentie. En ook de metaforen die Cees Veerman gebruikt, zijn maar al te bekend. "De alom levende vurige wens om te komen tot versterking van de afzetpositie sneuvelt op het slagveld van de eigen belangen en verdeelde visies", citeert hij.
Moeizame herstructurering
Voor deze overeenkomsten is volgens Clappendijk zeker een verklaring. Dezelfde krachten als twintig jaar gelden zorgen voor de moeizame herstructurering in de glastuinbouw. Zo wijst hij op de onderhandelingskracht van kopers (steeds minder kopers in een krimpmarkt), de sterke positie van toeleveranciers (grondeigenaren en kapitaal is schaars en ook de overheid is niet gemakkelijk), de hoge mate van onderlinge concurrentie (groot aanbod kavels in herstructureringsgebieden), het toetreden van nieuwe concurrenten (nieuwe glastuinbouwgebieden in binnen en buitenland) en de beschikbaarheid van alternatieven: geen kavel kopen, maar huren bijvoorbeeld.
Het resulteert niet zozeer in een markt die structureel laag is, maar vooral in verwachten die niet aansluiten bij deze markt. Want herstructurering op zich is volgens Clappendijk niet het probleem en deze is ook niet gestagneerd. Hij wijst erop dat deze al enorm succesvol geweest is, kijkend naar de ontwikkeling van groenteteelt in buitengebieden en sierteelt in het buitenland. "Het enige is dat er 'tuinbouw'gebieden worden achtergelaten zonder tuinbouwperspectief"constateert hij - en het herdefinieren van deze gebieden is de komende jaren niet mogelijk. "In het verleden is dit vaak de markt voor woningbouw, bedrijventerrein of landschap geweest. Dat alternatief is de komende jaren niet ruim voorhanden."
Maar wat dan wel? Daarvoor, erkent Clappendijk, heeft hij ook geenp asklaar antwoord. Maar kijk eens wat er in het verleden gebeurd is. "Leer van ervaringen uit het verleden, bij voorkeur wetenschappelijk. Dat geeft bestuurders in elk geval legitimiteit om te breken met het bestaande beleid en geeft hen hopelijk nieuwe en relevante inzichten." En, besluit Gudde, "Stel haalbaarheid voorop en accepteer dat een groot deel van het herstructureringsprobleem hooguit op de hele lange termijn oplosbaar is."
Lees de hele blog hier.
Voor meer informatie
Twynstra Gudde
Stationsplein 1
3818 LE Amersfoort
Postbus 907
3800 AX Amersfoort
www.twynstragudde.nl/contact
