Maatregelen voor schoon water

De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) heeft tot doel een goede chemische en ecologische toestand van het watersysteem te bereiken. Regionale waterbeheerders en Rijkswaterstaat (RWS) hebben diverse maatregelen geformuleerd om dat doel te halen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft de kosten en effecten van alle aanvullende maatregelen onderzocht. Op verzoek van het PBL heeft het LEI berekend wat naar verwachting de kosten voor de landbouw zijn.

Daarbij is niet alleen gekeken naar de kosten voor investering en onderhoud, maar ook naar de inkomensverliezen die het gevolg zijn van de invoering van de maatregelen. Het gaat hierbij om uitmijnen, verdiepte drainage, het aanleggen van mestvrije zones, natte bufferstroken of helofytenfilters. Hiervan lijken de laatste het meest kosteneffectief, zo blijkt uit het onderzoek.

Als de inzet van de aanvullende maatregel verandert, wijzigt ook het inkomensverlies per hectare. Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door de mestmarkt, waar de kosten om mest af te zetten meer dan proportioneel stijgen als het mestoverschot groter wordt. Door de invoering van de aanvullende maatregelen zal er minder grond beschikbaar zijn voor de mestafzet. In gebieden met veel veehouderij zal het effect op het inkomen negatief zijn; akkerbouwgebieden lijken te profiteren van een hogere mestprijs.

Dit rapport is opgesteld in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving en is onderdeel van de Ex Ante Evaluatie voor de implementatie van de Kaderrichtlijn Water voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat.