Snelle schaalvergroting in tuinbouw

Toen in 2004 het ontwikkelingsbedrijf Californië bv werd opgericht was de planning dat de bouwactiviteiten in het gelijknamige glastuinbouwgebied in 2007 konden beginnen en dat het terrein in 2012 helemaal ingevuld zou zijn. Dat eerste is gelukt, de laatste datum moet echter worden bijgesteld. Naar voren welteverstaan. Die invulling gebeurt niet met de verwachte circa twintig bedrijven, maar nog geen tien. En niet met aanvulling van tuinders uit het Westen, maar waarschijnlijk volledig met agrarische ondernemers uit de regio.

Het gebied waarin Californië gerealiseerd wordt beslaat een oppervlakte van 225 hectare. Naast 20 hectare bestaande kassen, verrijzen op zo’n 150 hectare nieuwe kassen. De resterende hectares zijn bestemd voor landschappelijke invulling, watervoorzieningen en infrastructuur. Van die 150 hectare zijn er inmiddels 90 ver-geven aan de eerste drie bedrijven die zich in Californië hebben gevestigd. Een ondernemer die al in het gebied gevestigd was breidde daarnaast zijn bedrijf uit met zo’n 12 hectare. Vertrekkend directeur Paul Jansen van Californië bv legt uit waarom het gebied sneller vol zal zijn dan verwacht. "Enkele jaren geleden kwamen we op basis van de toenmalige situatie uit op een aantal van ongeveer twintig ondernemers dat zich er zouden vestigen, bedrijven van tussen de 5 en 10 hectare met een enkele uitschieter naar boven. We gingen er vanuit dat er ook ruimte zou zijn voor tuinders van elders, bijvoorbeeld uit het westen."

In slechts enkele jaren tijd is de situatie echter zodanig veranderd, dat de realiteit er vandaag de dag heel anders uitziet. "Ook de tuinbouwsector heeft te maken met dynamische ontwikkelingen en een daarvan is schaalvergroting", aldus Jansen. "Kassenbedrijven van 20 hectare en groter zijn geen uitzondering meer. Dat betekent dat er zich uiteindelijk nog geen tien bedrijven op Californië zullen vestigen." En die bedrijven zijn waarschijnlijk ook nog eens allemaal afkomstig uit deze regio, wat volgens Jansen betekent dat hier nogal wat topondernemers actief zijn. "Ze zijn jong, innovatief en beschikken over vakkennis. Ze durven bepaalde stappen te zetten en dat zie je terug in de omvang van hun bedrijven." Rond 2010, twee jaar eerder dan gepland, is naar verwachting alle grond in Californië uitgegeven.

Naarmate Californië verder wordt ingevuld, ontstaat ook voor de ondernemers de mogelijkheid invulling te geven aan de onderdelen van de duurzaamheidsthema’s (zie artikel elders in deze special) die voor het glastuinbouwgebied zijn vastgelegd. Die hebben betrekking op de landschappelijke inpassing, op de waterhuishouding en energie. "Wat energie betreft kan dat gezamenlijk maar gezien de verwachte omvang van sommige bedrijven ligt het meer voor de hand dat het op een zelfstandige manier gebeurt", maakt Paul Jansen duidelijk. "We hebben in het begin onderzoek gedaan naar collectieve energievoorziening, maar de organisatie en financiering daarvan bleken te complex. Bovendien zijn we dus ingehaald door de schaalgrootte van de bedrijven." Jansen legt uit dat de tuinders op Californië gebruik gaan maken van warmtekracht-installaties. "Omdat dit een zeer efficiënte manier van energieopwekking is heeft het milieu er baat bij. Het gaat om gasmotoren die elektriciteit opwekken. De restwarmte wordt gebruikt voor de verwarming van de kassen, de elektriciteit gaat naar het net. Daarmee kunnen tienduizenden huishoudens van stroom worden voorzien. Duurzaamheid is een belangrijk item en de tuinders gaan daar op hun manier een rol in spelen."

Bron: Limburg Onderneemt www.californie.nu