Hangende goten? Let op overbelasting

Hangende teeltgoten zijn in de huidige groententeelt niet meer weg te denken. Toch loert bij bestaande kassen en nieuwe kassen het risico van overbelasting! Waarom? Kassen die in Nederland gebouwd worden, moeten voldoen aan de NEN 3859. In deze norm worden de minimale constructieve eisen gesteld waaraan een kas moet voldoen. Deze eisen bestaan onder andere uit een uiterste grenstoestand (wanneer gaat het materiaal stuk?) en een bruikbaarheidtoestand (de maximale verplaatsing zodat het glas niet onder spanning komt).

De mate waarin meerdere belastingen tegelijk kunnen optreden is sterk afhankelijk van het klimaat in het land waar de kas wordt gebouwd. Voor Nederland gelden de volgende belastingcombinaties (BC):

BC I: eigen gewicht + sneeuw + installaties;
BC II: windzuiging + overdruk – eigen gewicht;
BC III: eigen gewicht + gewas + installaties + incidenteel aanwezige installaties;
BC IV: eigen gewicht + gewas + installaties + wind + overdruk.

Bij de berekening van de kas wordt de constructie gecontroleerd op iedere afzonderlijke belastingcombinatie. De maatgevende belastingcombinatie bepaalt dan voor een bepaald onderdeel (bovenligger tralie/diagonaal enz.) de benodigde sterkte.

Gewasbelasting en installatiebelasting

Een kas is over het algemeen berekend voor een gewasbelasting van 150 N/m2 en een installatiebelasting van 70 N/m2. Deze waarden zijn volgens de norm vastgesteld als veilige ondergrens. Maar als de teeltbelasting en/of installatiebelasting hoger is, moet deze waarden hieraan worden aangepast.

De standaard te hanteren gewasbelasting is:

Tomaat los: 150 N/m2
Tomaat tros: 200 N/m2
Tomaat vlees: 200 N/m2
Paprika: 100 N/m2
Komkommer: 150 N/m2

De installatiebelasting is de belasting van installaties die standaard in een kas aanwezig zijn. Volgens de norm NEN 3859 bestaat de installatiebelasting onder andere uit de scherminstallaties, verwarming en mechaniek. Deze belasting is standaard vastgesteld op 70 N/m2. Past u hangende goten toe? Dan is het nodig om deze extra belasting in rekening te brengen. Hoeveel dit is, is onder andere afhankelijk van het aantal goten en de afmeting van de matten (teeltmedium). Gemiddeld moet u hiervoor rekenen op 120 tot 150 N/m². Maar bij een teelt van aardbeien ligt deze belasting veel hoger.

Sneeuwbelasting

Stelling: hangende teelgoten in een bestaande of nieuwe kas is geen probleem omdat de kas is berekend op een sneeuwbelasting en een gewasbelasting. De maximale gewasbelasting treedt op in het voorjaar of zomer. In deze periode valt er geen sneeuw, dus is de extra belasting door hangende goten geen probleem. De stelling is fout, om de volgende redenen: voor de norm die voor Nederland van toepassing is, kennen we geen belastingcombinatie met sneeuw en gewas (zie de belastingcombinaties aan het begin van dit artikel). Omdat de kas niet op deze combinatie is uitgerekend mogen deze twee belastingen niet met elkaar worden uitgewisseld

Het gebruik van hangende goten bij een constructie die daar niet op berekend is leidt daarom direct tot overbelasting. Teelt jaarrond Door de toepassing van belichting teelt men (hangende groente) gewassen steeds vaker jaarrond. Hierdoor is de belasting combinatie sneeuw, gewas en installaties (teeltgoot) een reëel risico waar de Nederlandse norm (nog) geen rekening mee houdt en uw bestaande kas dus niet op uitgerekend is!

In de nieuwe versie van Casta (versie 2.41) is al wel de mogelijkheid ingebouwd om kasconstructies voor deze belastingcombinatie door te rekenen, met de keuze “Gewas winter”. Een standaard hoeveelheid sneeuw leidt dan niet direct tot vervorming en overbelasting van de constructie.

Scherm bij sneeuwval open

De eis dat scherminstallaties bij sneeuwval worden geopend (op pakket) blijft onverminderd van kracht. De basis sneeuwbelasting waarop een kas wordt berekend is 242,5 N/m². Deze belasting is van toepassing bij een verwarmde kas met een ongeïsoleerd kasdek. Een gesloten scherm heeft een sterk isolerende werking, waardoor er geen sprake meer is van een ongeïsoleerd kasdek en in feite een hogere sneeuwbelasting in rekening moet worden gebracht (485 N/m²). Vanuit het verleden maar ook bij nieuwbouw is dat niet gebruikelijk. Zet daarom bij sneeuwval direct het scherm op een kier. Want als zich eenmaal een laagje sneeuw heeft gevormd gevormd, werkt dit als een isolerende deken en kan verdere opbouw van sneeuw niet meer worden voorkomen. Houdt hier in de dimensionering van de verwarmingsinstallatie en bij het opstellen van het gascontract ook rekening mee!!

Heeft u hierover nog vragen? Neem dan contact op met uw specialist glastuinbouw of verzekeringsadviseur.

Bron: Interpolis