Verdamping in de kop zichtbaar in monitor

In het project 'verdamping in de kop' hebben onderzoekers van Wageningen University & Research geprobeerd de verdamping in de kop te meten met behulp van een warmtebeeldcamera en zogenaamde 'dummy' bladeren. Dit zijn kunstbladeren die niet verdampen, maar wel dezelfde kleur en stralingseigenschappen hebben als echte bladeren. Verdamping in de kop van de plant, waar bij de meeste gewassen ook de groeipunten van het gewas zich bevinden, is belangrijk om de aanvoer van bouwstoffen voor jonge, groeiende cellen te waarborgen.

Het bleek dat een extreem hoge nauwkeurigheid van de camera vereist is om betrouwbare meetresultaten te behalen. Bovendien zijn de temperatuurverschillen in de kas van nature vaak al hoger dan de resolutie van de camera en tevens van invloed op de temperatuur van de bladeren. Daarom is besloten om de ontwikkeling van de meetmethode voor gebruik in de praktijk niet voort te zetten.

Wel is dankzij het project een belangrijke uitbreiding van de uitstralingsmonitor gerealiseerd. In de uitvoer van de monitor wordt nu ook de verdamping in de kop zichtbaar zoals die modelmatig uitgerekend kan worden. Een van de verrassende inzichten hierbij is dat dankzij het sluiten van een of meer schermen de verdamping in de kop van het gewas kan toenemen, terwijl de totale gewasverdamping vaak lager is door de hogere luchtvochtigheid.

Het effect is nog sterker als alleen tegen uitstraling geschermd wordt, dus met een grote kier van bijvoorbeeld 20% waardoor de temperatuur boven het scherm nagenoeg gelijk is aan de kastemperatuur. Er ontstaan dan geen temperatuurverschillen door de kier, maar er is dan ook geen sprake van energiebesparing anders dan het beperken van de uitstraling.

Bron: Kas als Energiebron (Aat Dijkshoorn)