"LED-belichting moet ons sowieso een energiebesparing opleveren. Je hoopt ook op een verhoging van de productie, maar het draait in eerste instantie om de energiebesparing." Dat vertelt Leo van der Lans van tomatenkwekerij Lans. Dit najaar laat het bedrijf 100% LED-belichting in 3 hectare kas installeren. Een hybride oplossing zagen ze niet zitten. "De toekomst is LED en met een hybride systeem vervang je eigenlijk alleen je top-licht. Je productie wordt sowieso niet hoger." En dat is niet het enige struikelblok. "Met het paars-rode licht kun je je gewas niet meer beoordelen en kun je niet meer goed oogsten. Dat is de richting waarin we het niet zoeken."
ClimaLED3
De keuze is daarom gevallen op het ClimaLED3 van Qwestland. Vincent van der Lans is al langer betrokken bij de ontwikkeling van het systeem en heeft vertrouwen in het concept. ClimaLED3 bestaat uit dimbare LED-lichtbronnen, voorzien van een afzonderlijk regelbare ventilator. "De lampen worden gekoeld en de warmte in de teelt gebruikt. De bak is ook nog eens heel klein neemt dus weinig licht weg. Het is zo'n idee waarvan je je eigenlijk afvraagt waarom het niet eerder is uitgevonden", vindt Leo. "Op onze SON-T lampen kun je je hand niet leggen. De straling gaat via de reflectoren naar beneden, maar de warmte gaat alsnog naar boven. Daarom zien we hier potentie in."
Volgens Qwestland is het gebruik van de warmte inderdaad een belangrijk punt waarop hun systeem zich onderscheidt. "Door verticale ventilatie ontstaat een gelijkmatiger klimaat in de kas en verminder je je schimmel- en ziektedruk. De gecirculeerde warmte dringt tot diep in het gewas door, waardoor je zo'n 10 tot 50% minder energie nodig hebt om de kas op temperatuur te krijgen", schat Laurent van den Ende van Qwestland in. Bovendien zijn de ventilatoren ook te gebruiken als de lampen uit staan – een extra tool om mee te sturen. De keuze om niet voor alleen rood-blauw licht te gaan, maar het hele PAR-lichtspectrum te gebruiken is ook een bewuste. "Juist met alle kleuren uit het spectrum groeit het gewas door alle soorten energie", vindt Laurent. "En het is veel fijner werken in de kas doordat het systeem voor het menselijk oog wit licht uitstraalt."
3 hectare
Lans kiest ervoor dit jaar nog een bestaande kas te voorzien van de LED-lampen. "Het is eigenlijk ook een soort proef voor de nieuwbouw", vertelt Leo. Eind 2017 bouwt het bedrijf in Dinteloord 8 hectare bij. "Je wil niet in een nieuwe kas ook nog met zoiets aan de slag. In de afdeling waarin ze nu komen te hangen, is de huidige belichting tien jaar oud. Onderhoudstechnisch zijn ze top, maar met 600 Watt is het rendement niet goed genoeg meer. Met 3 hectare is die afdeling bovendien van acceptabele grootte. Later kunnen we besluiten welke kant we opgaan."
Natuurlijk hebben ze bij Lans vertrouwen in de nieuwe lampen. "Maar je slaat toch een nieuwe weg in. Je moet ermee leren werken." Daarmee heeft Leo het vooral over het veranderende klimaat. Doordat de warmte van de lampen met de ventilator terug tussen de planten geblazen wordt, bieden de lampen een extra stuurmiddel. "Zoiets is altijd even wennen en je weet gewoon niet goed hoe daarmee om te gaan. Het kost wel even voor je dat in de vingers hebt en eigenlijk weet je pas. Of je daar goed mee omgaat, dat weet je niet. Dat kun je bovendien pas een jaar later controleren – en dan nog zijn twee winters nooit hetzelfde. Maar goed, als het jaar voor je gevoel matig is en je resultaat goed, dan weet je welke richting het uitgaat. Uiteindelijk gaat het dan toch om het totale plaatje".
Voor meer informatie:
Qwestland
www.qwestland.eu