Emissie gewasbeschermingsmiddelen moet omlaag... maar hoe?

De emissie van gewasbeschermingsmiddelen (GBM's) uit de glastuinbouw naar het milieu moet de komende jaren aanzienlijk worden gereduceerd teneinde normoverschrijdingen in het oppervlaktewater terug te dringen. Dit is vastgelegd in het 'Hoofdlijnenakkoord waterzuivering in de glastuinbouw', waarin wordt gesteld dat via het Activiteitenbesluitper 1 januari 2018 een zuiveringsplicht met een rendement van tenminste 95% gaat gelden voor individuele GBM's. Momenteel zijn er circa 1302 'werkzame stoffen toegelaten voor gebruik in de glastuinbouw. Daarnaast is door het College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) bij de herbeoordeling van een vijftal middelen een zuiveringsplicht op het etiket opgenomen. Naar verwachting zal het aantal toegelaten GBM's de komende jaren afnemen, doordat toelatingshouders middelen niet meer ter (her)beoordeling aanbieden vanwege een steeds minder gunstige kosten-baten verhouding.

Naar de verwijdering van GBM's uit spuiwater is de afgelopen jaren al veel onderzoek uitgevoerd (o.a. door TNO, WUR Glastuinbouw en CEW, Van Ruijven, et al. 2014) op zogenaamd standaardwater met zuiveringstechnologieën als actieve-koolfiltratie, membraanfiltratie, ozonisatie en UV/H2O2. Deze onderzochte technologieën (en/of combinaties daarvan) tonen meestal een voldoende verwijdering voor de geteste GBM's, echter tegen relatief hoge kosten voor de individuele tuinder.

In het kader van het TKI project 'Reductie emissie GBM's circulaire watervoorziening (glas)tuinbouw' is verder onderzoek gedaan naar de verwijdering van GBM's uit spuiwater met de bekende zuiveringstechnieken om ook de effecten op (eco)toxicologisch vlak vast te stellen. Voor de glastuinbouw lijkt op basis van eerder onderzoek de toepassing van geavanceerde oxidatie (AOP, Advanced Oxidation Processes) technisch haalbaar te zijn.

Hierbij is niet uitsluitend gekeken naar UV/H2O2, zoals in de drinkwaterbereiding wordt toegepast, maar zijn ook alternatieven zoals O3/UV en O3/H2O2 onderzocht. Er is geen besluit over toepassing van actieve koolfiltratie (AKF) achter AOP; als de zuivering voldoende efficiënt is en AKF niet nodig is, dan ligt de voorkeur daar gezien de toename in kosten die AKF met zich meebrengt. Zowel de emissie van GBM's als de inzetbaarheid van zuiveringsmogelijkheden voor GBM's zijn nog onderhevig aan beleidsmatige beslissingen.

Download hier het onderzoeksrapport.