Uitgangsmateriaal
Piet, van origine veehouder, heeft zich sinds 1998 samen met zijn vrouw José gericht op de sierteelt. "Sinds die periode produceren we de Physalis alkekengi, de karakteristieke sierplant met de oranje lampion," vertelt José. "Geleidelijk kwam de vraag vanuit tuincentra en groothandelaren of we ook de eetbare Physalis peruviana konden aanleveren. We zijn toen gestart met eigen proeven voor de teelt van de eetbare variant, maar dat was geen onverdeeld succes. De opkomst was verre van optimaal. Bij sommige planten lieten de bessen na het rijpen meteen los, weer anderen vertakten overmatig. We hadden, kortom, geen goed uitgangsmateriaal", aldus José.
Trektocht
"Dat veranderde tijdens een vakantie naar Latijns-Amerika ongeveer drie jaar terug. Tijdens een trektocht met paarden raakten we in gesprek met één van onze begeleiders, die deze bessen zelf teelde. Hij bracht ons in contact met een gaucho ter plaatse die de plant reeds naar Europa exporteerde en bleek te beschikken over zaad dat al had bewezen uitstekend te gedijen op het Europese vasteland. Via hem konden we de hand leggen op geschikte zaden waarvan de uiteindelijke plant niet de imperfecties vertoont waar we eerder tegenaan liepen", vervolgt ze.
Verschillen
Hoewel beide Physalis-soorten op het oog veel gelijkenissen vertonen, verschillen ze wel degelijk. Afgezien van de eetbaarheid van de bes, vallen de afwijkende reproductiemethoden daarbij het meest op. "De teelt van de winterharde Physalis alkekengi verloopt via wortelstokken, die van de eetbare Physalis peruviana via zaai. Ook verschillen de uiterlijke kenmerken, zij het wat subtieler van aard. De lampion van de peruviana is van nature gelig van kleur en wordt eerder stroachtig zodra de bes rijp is."
Plant als eindproduct
Hoewel diverse etablissementen de goudbes serveren als garnering in bijvoorbeeld salades en desserts, weet slechts een minderheid van de Nederlanders af van het bestaan van de eetbare evenknie. Piet en José hopen daarin verandering te brengen door de Physalis peruviana naar Nederland te halen en de plant multichannel aan te bieden. "We bieden de plant aan als eindproduct, niet de vrucht zelf. Als fruitteler kun je in Nederland bijna niet opboksen tegen de buitenlandse teelt. Daarom stimuleren we met ons initiatief vooral de teelt bij de consument thuis. We belichten hierbij vooral het bijzondere van de goudbes. Zeker in een tijd dat eten een beleving is, liggen daar voor ons kansen. Het spreekt mensen aan om zelf met het product aan de slag te gaan, om in eigen land te kunnen genieten van een stukje tropen uit eigen tuin."
Volume en afzet
Het echtpaar heeft een webshop waarin zij zich rechtstreeks tot de consument wenden. "Vanaf half mei tot 20 juni konden klanten plantpluggen kopen, in doosjes per drie stuks. Na die periode rijpen de plantpluggen niet goed meer af en stopten we met het aanbod. Vanaf 12 juli kunnen klanten daarentegen ook volwaardige, soms al volop in bloei zijnde planten bestellen via de website." De meeste afzet verloopt echter via groothandelaren, tuincentra en buitenlandse importeurs. Daar heeft men de keuze uit planten in drie verschillende groeistadia, met blad, met bloem of reeds met vrucht. Over het geheel genomen spreken we dit jaar qua afzet over een volume van circa 30.000 planten."
Oogstperiode
In de hooglanden van Latijns-Amerika kan men vanwege het overwegend stabiele klimaat jaarrond produceren, in Nederland is dat gezien de buitenteelt niet mogelijk. "Als het even meezit kun je begin augustus al beginnen met 'oogsten'. Omdat de plant blijft bloeien en doorgroeien tot aan de eerste nachtvorst, kun je daar nog heel lang van blijven genieten", besluit José.
Voor meer informatie:
José MuldersMulders-Sierteelt Middelbeers
Voorteindseweg 11a
5091 TJ Middelbeers
T: +31 (0)13 5142198
F: +31 (0)13 5143480
info@mulders-sierteelt.nl
www.incagoudbes.nl