Meedenken over groeistrategie
Wageningen UR adviseert veel bedrijven en overheden in Azië, Afrika en Latijns Amerika over hun groeistrategie. Sjaak Bakker, manager van Wageningen UR Glastuinbouw, zit vaak bij dat soort gesprekken aan tafel. Geregeld moet hij zijn gesprekspartners ervan overtuigen dat het ontwerpen van een slimme oplossing weliswaar een innovatief proces is, maar dat de oplossing helemaal niet high-tech hoeft te zijn. "In Indonesië hebben we met een vrij simpele, goed ontworpen foliekas, met passieve ventilatie – dus zonder high tech klimaatregeling – de opbrengsten enorm weten op te schroeven", vertelt Bakker. "Een ander mooi voorbeeld van een low-tech oplossing waar een zeer high-tech idee achter zit, is het N2Africa project", vult Van den Ende aan. "Wageningse plantenwetenschappers, onder leiding van professor Ken Giller en gefinancierd door de Bill and Melinda Gates Foundation, verbeteren de voedselzekerheid door gebruik te maken van planten die in samenwerking met bacteriën stikstof uit de lucht kunnen vastleggen. De opbrengsten van voedselgewassen gaan door die ingreep omhoog."Stap voor stap naar betere systemen
Van den Ende: "De technologische mogelijkheden moeten aansluiten bij de sociaal-economische omstandigheden. Een top-of-the-range kas kan op termijn de ultieme oplossing zijn, maar daar moet je pas aan beginnen als de randvoorwaarden ter plekke dat toelaten." In China staan bijvoorbeeld nog veel plastic foliekassen, steunend tegen een stenen muur die overdag opwarmt en die warmte 's nacht afgeeft. Bakker: "Dat principe van zogenaamde 'muurkassen' hadden wij in de beginjaren van de glastuinbouw ook in Nederland. Wij hebben ook niet in één keer de stap gemaakt naar waar we nu zijn. Daar gaat tijd overheen. Chinese bedrijven zullen die stappen sneller maken doordat ze van ons kunnen leren, maar dan nog moet je de stappen niet te groot maken voor de ondernemers daar", zegt Bakker. "Met betaalbare en toepasbare aanpassingen van bestaande kassen kun je de productie al flink verhogen."Financieel realistische innovaties
Omdat bij het ontwerpen van een goede oplossing rekening gehouden wordt met de lokale randvoorwaarden, is het dus altijd zoeken naar oplossingen op maat. 'Duurzame intensivering' is daarbij het uitgangspunt, zegt Van den Ende. "Wij ontwerpen concepten die, in de eerste plaats, financieel levensvatbaar zijn. Daarnaast beogen wij met 'duurzaam intensiveren' meer te produceren met minder input van water, voedingsstoffen en energie. Onderdeel van dat concept is ook om methoden te ontwikkelen waarmee verliezen na de oogst worden beperkt." Bakker, instemmend: "Het gaat dus niet alleen om productieverhoging, het gaat er om dat de voedselvoorziening duurzaam verbetert."Wereldwijd netwerk van experts
Wageningen UR heeft in bijna ieder land ter wereld contact met lokale landbouwexperts, veelal de eigen alumni. Ook zijn veel medewerkers wereldwijd actief in samenwerkingsprojecten. "Wij kennen de lokale omstandigheden goed", vertelt Van den Ende. "Bovendien hebben wij de middelen om die omstandigheden op te nemen in modellen, waarmee we kunnen doorrekenen welke ingrepen in de bestaande productie-, transport- en verwerkingsketen een duurzame verbetering opleveren." Zo kan met harde cijfers worden aangetoond of een uitgedacht concept inderdaad binnen de lokale omstandigheden verbeteringen oplevert.Bron: WageningenUR