CRISPR-Cas is het speeltje van genetici en moleculair biologen. Met het systeem zijn gericht veranderingen aan te brengen in DNA. Het complex van eiwit en RNA zoekt precies het opgedragen stukje DNA en maakt daar een knip. Ander DNA kan op die plek worden ingevoerd om het stuk te repareren. Promovendus Thomas Swartjes bedacht een elegante methode om die knip-eiwitten (nucleases) te verbeteren. Hij promoveert erop op 3 mei en vertelt erover in universiteitsblad Resource. Lees hier meer.
Bacteriën worden continu bedreigd door DNA- en RNA-moleculen die proberen binnen te dringen, bijvoorbeeld afkomstig van virussen. Om zich te beschermen hebben bacteriën een scala aan verdedigingsmechanismen. Eén daarvan, CRISPR-Cas, gebruikt RNA- moleculen om CRISPR-geassocieerde (Cas) eiwitten te leiden naar het binnengedrongen DNA of RNA.
Het Cas eiwit belemmert de indringer vervolgens, bijvoorbeeld door diens DNA te knippen. Onderzoekers van de WUR kunnen dit mechanisme gebruiken om het DNA aan te passen van vele levensvormen zoals dat van planten, van gist, en van de mensheid zelf. Deze manier om het genoom te bewerken is nauwkeurig en efficiënt gebleken, maar voor sommige toepassingen is er nog ruimte voor verbetering.
Daartoe kunnen nieuwe Cas eiwitten in kaart worden gebracht, kunnen al bekende Cas eiwitten worden aangepast, en kunnen nieuwe methoden worden gebruikt voor genomische aanpassingen. Het proefschrift van Swartjes behandelt een aantal van deze benaderingen voor het uitbreiden van de mogelijkheden tot genomische aanpassingen, op basis van CRISPR-Cas.
Bron: WUR