De belichting in komkommerteelt heeft de afgelopen jaren aanzienlijke vooruitgang gezien. Net als bij andere gewassen heeft de mogelijkheid om een bepaald spectrum te regelen onderzoekers in staat gesteld om de gevoeligheid van een gewas voor een bepaald spectrum te onderzoeken. Sebastian Olschowski van Fluence en Jari van Dam van het Proefstation voor de Groenteteelt delen hun nieuwste inzichten, waarbij ze zich specifiek richten op het gebruik van verrood licht bij komkommerteelt.
De proef met verrood bij het Proefstation voor de groenteteelt
Van lux naar PAR
In het verleden werden vooral de termen watt, lux, lumen of candela gebruikt om de lichtsterkte van lampen uit drukken. Voor de fotosynthese gebruiken planten voornamelijk licht in het golflengtebereik van 400-700 nm. Dit bereik wordt Photosynthetic Active Radiation (PAR) genoemd. Naast PAR licht, zijn er andere golflengtes zoals verrood die de groei van de planten beïnvloedt. Verrood licht bevindt zich in het bereik tussen 700 en 800 nm en heeft een speciaal effect op de fysiologische processen in planten. Er is meer aandacht voor de rol van verrood in de komkommerteelt vanwege de mogelijke impact op de plantontwikkeling en productiviteit, vertelt Sebastian Olschowski.
"In eerdere onderzoeksprojecten hebben we de invloed van verschillende spectrale lichtspectra gezien. Wij hebben ontdekt dat komkommers baat kunnen hebben bij energiezuinige spectra, maar dat ze nog steeds het volledige golflengtebereik nodig hebben voor een optimale ontwikkeling en opbrengst. Het aanpassen van het spectrum aan deze twee factoren wordt in de toekomst nog belangrijker, vooral voor verschillende rassen", vertelt Sebastian als hem wordt gevraagd naar de meest efficiënte lichtintensiteit in komkommergewassen.
Als projectmanager van Fluence is hij altijd op zoek naar nieuwe kennis over het effect van licht op de ontwikkeling van gewassen. Het Led FR project moet daaraan bijdragen. Dit vierjarig tuinbouwinitiatief wordt gefinancierd door VLAIO (Agentschap voor Innovatie & Ondernemerschap) in Vlaanderen en voert experimenten uit met verrood op komkommer-, tomaten- en slagewassen.
Verschillende plantenprocessen
"Fytochromen vangen rood en verrood licht op en afhankelijk van de verhouding tussen beide activeren ze verschillende plantprocessen", vertelt Jari. "In de komkommerteelt leidt een toename van verrood licht vooral tot een langere plant. De plant wordt groter, de bladstelen worden langer en de vruchtstelen worden ook langer. Daarnaast hebben de bladeren de neiging om zich meer horizontaal uit te strekken, waardoor er een groter lichtabsorberend oppervlak ontstaat. Dit zorgt voor een meer open gewas, wat het gewasbeheer en de oogst makkelijker maakt."
In het huidige derde jaar is het Led FR consortium overgestapt op een meer dynamische controle met verrood licht. Daarbij is het doel om met minder verrood licht hetzelfde effect te bereiken als bij een normale behandeling met verrood licht. "In de komkommerteelt is verrood licht in de maanden november tot januari belangrijk. Vanaf februari is belichting met verrood minder van belang," vertelt Jari.
Links: met verrood, rechts: zonder verrood
Verschillende aanvullende lichtbehandelingen
In het experiment worden vier verschillende behandelingen met aanvullend licht uitgevoerd, waarbij het aantal fotonen steeds hetzelfde is. Dit was op verzoek van samenwerkende telers, vertelt Jari. Twee van de behandelingen zijn statisch, wat betekent dat PAR-licht en verrood niet veranderen tijdens de fotoperiode.
Twee andere behandelingen worden dynamisch toegepast op de planten. Daarbij wordt het PAR-licht verminderd terwijl verrood licht verhoogd wordt, of andersom. Het aantal fotonen wordt op hetzelfde niveau gehouden. Dat resulteert in de volgende behandelingen:
- Statisch zonder verrood (controle)
- Statisch met ve-rood (R : FR – 6 : 1 verhouding)
- Dynamisch pulserend verrood gedurende 20 minuten van elk uur tijdens de fotoperiode (R:FR - 6:1)
- Dynamisch begin van de nacht, een uur verrood wanneer het PAR-licht wordt uitgeschakeld
Komend jaar wil het Led FR consortium overgaan op een volledig dynamische strategie. Daarbij wordt het verrood licht bepaald op basis van de hoeveelheid zonlicht. "Er is voldoende verrood licht aanwezig in natuurlijk zonlicht, vooral tijdens bepaalde joule-niveaus", vertelt Jari. Hij vertelt dat het dynamisch gebruik van verrood licht,en mogelijk groen en blauw licht, telers in de toekomst kan helpen. Het vermindert het energieverbruik en verhoogt de productiviteit. Volgens Sebastian blijft efficiëntie centraal staan in toekomstige lichtonderzoek.
"Telers gebruiken steeds meer duurzame verlichting om hun kosten te verlagen en het klimaat minder te belasten. Vroeger gebruikten telers vooral HPS-lampen maar tegenwoordig wordt meer gebruikgemaakt van LED-belichting. Met LED-belichting kan verrood gestuurd worden en het belichtingsplan verder verbeterd worden. Het onderzoek moet uiteindelijk de verlichting verbeteren."
For more information:
Fluence
4129 Commercial Center Drive
Suite 450
Austin, TX 78744
512-212-4544
www.fluence-led.com
Proefstation voor de Groenteteelt
https://www.proefstation.be/