Tholen – Of een tomatengewas er goed generatief op staat, dat zien veel telers zo. Even naar de kop kijken en klaar. Simpel toch?
Niet voor alle telers, zo ontdekte Godfried Dol van Glasshouse Consultancy in de loop der jaren op bezoek bij telers over de hele wereld. Zij telen steeds vaker in moderne kassen met moderne technieken, maar weten lang niet altijd wat ze ermee moeten doen.
In een recent uitgekomen boek geeft Godfried deze teler advies over het telen in een semi-gesloten kas. Dat doet hij naast de nodige tekst en foto’s vooral ook met cijfers. Want, zo merkte hij, telers waarderen het zeer wanneer er staat ‘als je dit meet, moet je dat doen’.
Geen eindstation
In het boek richt Godfried zich specifiek op het ModulAIR-principe, een door Van der Hoeven ontwikkeld semi-gesloten-kasconcept waarin hij zelf de laatste jaren veel teelde. Maar, ook telers met een conventionele kas of een vertical farm zijn geholpen met het boek, want veel principes zijn algemeen toepasbaar.
En Godfried ziet de semi-gesloten kas uiteindelijk ook niet als eindstation. “Ik verwacht dat de komende dertig jaar de energiekosten steeds lager zullen worden. Daarmee zullen we met z’n allen steeds meer gesloten gaan telen, zonder zonlicht en met kunstlicht. Op dat moment komen vertical en horizontal farming samen, maar blijven zaken als luchtcirculatie, waarover in semi-gesloten kassen nog veel te leren valt door veel telers, van groot belang.”
Niet op gevoel
Hoewel Godfried de afgelopen veertig jaar veel ervaring opdeed in kassen over de hele wereld, is hij geen ‘typische teler’. Sterker nog, van oorsprong heeft hij een analytische, wetenschappelijke laboratoriumachtergrond. Maar juist die achtergrond maakt nu dat hij bij uitstek goed een boek kan schrijven voor minder ervaren telers uit landen waar met de ontwikkelingen in techniek tegenwoordig ook hightech kassen staan.
“Toen ik zelf in de jaren ’80 begon met telen, deed ik dat niet in Nederland, maar in het buitenland en zonder enige ervaring. Ik deed het daarom niet op gevoel, maar met data. Ook ging ik heel bewust creatief op zoek naar oplossingen. Daarnaast heb ik veel van Nederlandse teeltadviseurs geleerd.”
Andere aanpak
Inmiddels raakt de datagedreven manier van telen steeds meer ingeburgerd. Met deelname (en winst van het team) in de Autonomous Greenhouse Challenge van 2020 kreeg Godfried daarbij ook de bevestiging dat zijn datagedreven manier van telen ook in Nederland werkt. “In plaats van Nederlandse kennis naar het buitenland te exporteren, kreeg ik de kans om mijn in het buitenland geleerde technieken in extreme klimaten terug te brengen naar het gematigde Nederlandse klimaat.”
Internationaal erkent men de grote hoeveelheid kennis uit Nederland, maar staat men er ook wel argwanend tegenover, ziet Godfried. “Want ja, je hebt te maken met zaken zoals de voornacht en de ochtendip, maar in extreme internationale klimaten vraagt dat wel om een andere aanpak dan in Nederland. Even een luchtje trekken om de ochtenddip tegen te gaan werkt niet als de zon in rap tempo in kracht toeneemt, veel meer dan wij in Nederland gewend zijn.”
Getallen
De grootste misvatting die Godfried in de jaren bij telers in semi-gesloten kassen tegenkwam, is dat de geforceerde luchtstroom die een ventilator in een semi-gesloten kas creëert hetzelfde effect heeft als in een conventionel kas de luchtramen openzetten. “Telers denken dat dat hetzelfde koelende effect heeft, maar er komt veel meer bij kijken, waar ik dan weer veel van geleerd heb als het om plantgroei gaat.” (meer uitleg hierover in eerder verschenen blog van Godfried)
Maar hoe het dan wel zit, dat is niet altijd makkelijk uit te leggen. Godfried ziet dat telers internationaal bijvoorbeeld nog veel vragen hebben over het verschil tussen generatief en vegetatief. Het zijn zaken waarin telers veel ‘op gevoel’ werken, maar juist dat vinden nieuwe, onervaren telers moeilijk, zo ervoer Godfried ook zelf bij zijn eigen start in de tuinbouw.
Maar ook irrigatie is zo’n onderwerp. “Op een blog die ik hierover schreef, kreeg ik veel reacties. Bijvoorbeeld ook uit de cannabishoek, waarin je veel relatief onervaren telers tegenkomt. Zij lieten weten ‘hier kan ik mee werken’, juist omdat ik veel probeer uit te drukken in getallen.”
Nieuw boek?
Zelf zit Godfried momenteel in de Verenigde Staten en zal hij binnenkort veel in Azië te vinden zijn. Voor investeringsmaatschappij Equilibrium gaat hij helpen er nieuwe projecten op te zetten. Heeft hij dan nog tijd over om een nieuw boek te schrijven? “Haha, ook met dit boek ben ik bezig geweest terwijl ik overal op de wereld telers hielp met hun teelt. Dus ja, het kan. Maar in dit boek zit veertig jaar ervaring over een onderwerp waarover volgens mij nog maar weinig geschreven was. Nog zo’n onderwerp zie ik niet direct, want over de tomatenteelt, waarin ik zelf veel ervaring heb, is natuurlijk ook al veel geschreven.”
Wel ziet Godfried in de toekomst nog kansen in een boek waarin hij consumenten zou willen uitleggen hoever ‘we’ al staan met techniek in de tuinbouw, maar ook daarbuiten in de voedselproducerende industrie. De consument heeft namelijk nog vaak hele romantische ideeën die allang niet maar aansluiten bij de praktijk, zo ziet hij. En soms weet de consument wel over het bestaan van ‘teeltfabrieken’ af, maar trekt hij of zij daaruit verkeerde conclusies.
“Zo is het een illusie om te denken dat in een vertical farm of gesloten kas er geen ziekten en plagen meer zijn. En er dus geen gewasbescherming meer nodig is. Toch zie je dat telers die claims maken en dat consumenten daarom de voorkeur geven aan binnenteelt. Op zich goed, want het is zeker één van de oplossingen voor het wereldvoedselprobleem, maar ik vind het wel belangrijk dat de consument zulke keuzes dan maakt met volledige, complete en kloppende informatie. Daarin is nog wel een wereld te winnen.
Net als in het nog beter gebruik maken van de nieuwste technieken, zoals bijvoorbeeld de ModulAIR-kassen van Van der Hoeven. Daarmee gaat de tuinbouw een substantiële bijdrage kunnen leveren aan de oplossing van het wereldvoedselprobleem. Mede omdat met de semi-gesloten kas het geografisch gebied, waar met een kas voedsel in geproduceerd kan worden, enorm uitbreidt.”
Benieuwd naar het boek? Bestellen kan hier.
Voor meer informatie:
Godfried Dol
Glasshouse Consultancy
+971564756544
godfrey@glasshouse-consultancy.com
www.glasshouse-consultancy.com
LinkedIn