Tholen - In eerste instantie werd er nog vrij nuchter gereageerd op de coronaproblematiek door tuinbouwtoeleveranciers, maar inmiddels beginnen ook glastuinbouwprojecten vertraging op te lopen en wordt doorwerken moeilijker. Toch moeten de echt moeilijke maanden nog komen, vrezen Annie van de Riet van AVAG en Eric Egberts van Dutch Greenhouse Delta. "Veel zal afhangen van de investeringsbereidheid onder de telers."
Om die reden zijn tuinbouwtoeleveranciers gebaat bij wereldwijde steun aan telers om door de crisis heen te komen. "Bij negentig procent van de kassenbouwprojecten wereldwijd zijn onze leden betrokken", schat Annie van de Riet, voorzitter van AVAG, de brancheorganisatie voor Nederlandse kassenbouwers en tuinbouwtechniekbedrijven waarbij ruim zeventig bedrijven zijn aangesloten.
Hand gaat op de knip
Waar begin vorige week de stemming nog vrij nuchter was onder de leden van AVAG en projecten grotendeels nog ook doorgang vonden, krijgt Annie nu toch steeds meer signalen dat er problemen ontstaan. "Aanlevering van materialen wordt steeds moeilijker, net als mensen op locatie krijgen. Simpele basismaterialen halen uit bijvoorbeeld Italië wordt steeds lastiger en dus treedt er vertraging op."
Toch is het grootste probleem niet vertraging van de projecten, maar stagnatie in de verkoop, weet Annie. "Onze leden zijn afhankelijk van de investeringsbereidheid onder telers wereldwijd. Je ziet nu helaas al dat nieuwe investeringen worden uitgesteld, bouwplannen voorlopig niet doorgaan, al gedane bestellingen worden ingetrokken en de hand dus op de knip wordt gehouden."
Na-ijleffect
Hoe langer de telers klappen blijven krijgen, hoe groter het na-ijleffect gaat zijn is haar verwachting. "Zodra de handel in de sierteelt, groenten en fruit weer op gang komt en de beperkende maatregelen weer overal gestaag worden opgeheven, dan lijkt alles weer 'als normaal'. Maar juist dan is het een groot vraagteken wat de crisis met de investeringsbereidheid heeft gedaan. De echte klap komt voor onze leden later verwacht ik en gaat ook langer duren dan in andere sectoren."
Nieuwe orders uit China
Het is ook het beeld dat Eric Egberts, CEO van Dutch Greenhouse Delta (DGD), ziet. Meer dan Annie van AVAG ligt zijn focus met de betrokken partijen binnen DGD op het buitenland. "In China is de ergste crisis ogenschijnlijk achter de rug. Het land is nu al terug op zo'n negentig procent van de productiviteit van voorheen, zo hoor ik.
Ook tijdens de coronacrisis is de land- en tuinbouwsector, en dus ook de kassenbouw, niet helemaal stilgevallen. Wel zie je verschil tussen sierteelt en de teelt van verse groenten en fruit. In dat laatste marktsegment zien onze partners nieuwe orders al weer binnenkomen en wordt ook alweer gekeken naar kleine en grote nieuwe investeringen."
Investeringen in lokaal telen
De coronacrisis zou uiteindelijk ook niet eens zo slecht hoeven zijn, hoe pijnlijk de situatie nu ook is, verwacht Eric. "Landen worden nu met hun neus op de feiten gedrukt als het gaat over hun kwetsbaarheid op voedselgebied omdat ze niet zelfvoorzienend zijn. Er is een sterk bewustzijn op gang gekomen bij grote investeerders en overheden dat lokaal telen belangrijk is. Dat was al zo voor corona, maar nu krijgt dat besef alleen maar een boost verwacht ik."
De grootste uitdaging voor DGD is daarom vooral om de opgelopen achterstand nu vanwege alle reis- en logistieke beperkingen weer in te lopen. "Wij gaan veel naar het buitenland om de banden met overheden aan te halen en te pleiten voor glastuinbouw met Nederlandse technologie. Allerlei trips, onder andere naar het Midden-Oosten, waren bij ons al in voorbereiding en zodra we weer kunnen, gaan we ook die kant weer op.
Waar wij nu dus ook vooral mee bezig zijn is met onszelf en onze partners prepareren zodat we goed in de startblokken staan zodra we weer mogen. De kunst is om dan nog efficiënter en effectiever te kunnen opereren in een markt die ongetwijfeld veel vraag gaat hebben."
Achterstand inhalen
Wanneer dat moment van weer in gang schieten gaat zijn, blijft voorlopig glazen bol kijken. Eric verwacht dat dat in ieder geval pas echt na de zomer gaat zijn nu in Nederland 1 juni als datum wordt gehanteerd voor de maatregelen en in India en de Verenigde Staten, waar DGD ook veel actief is, de eerste coronagolf nu pas aankomt of zelfs nog moet komen.
Onderhoud uitvoeren blijft ondertussen voor de AVAG-leden sowieso doorgaan. "Dat is cruciaal voor de vitale sector die de glastuinbouw op het gebied van voedselvoorziening is", weet Annie die ondertussen bij verschillende lobbytafels zit om het probleem van stagnerende investeringen aan te kaarten.
"Het is nu nog te vroeg om schadebedragen te noemen. We kunnen de schade nog niet kwantificeren, maar het is duidelijk dat verloren omzet niet zomaar kan worden ingehaald. Zaak is nu vooral om met elkaar het moreel hoog te houden en te zorgen dat de telers er internationaal zou goed mogelijk doorkomen. Daar zijn onze leden het meest bij gebaat."
9/11
Vragen vanuit de leden krijgt AVAG onder meer over grensverkeer en de actuele status en de beperkingen daarin, maar ook over arbeidstijdverkorting waarover sommige leden al nadenken. "Onze leden maken daar aanspraak op indien nodig", verzekert Annie hen. "Maar laten we met z'n allen hopen dat deze situatie nog het meest op 9/11 lijkt. Toen raakte de wereld ook in shock, maar werd daarna vrij snel de draad weer opgepakt."
Voor meer informatie:
AVAG
www.avag.nl
info@avag.nl
