Een Zuid-Afrikaanse aquaponics-teler heeft de technieken, die hij van Dr. Murray Hallam uit Australië heeft geleerd, aan Afrikaanse omstandigheden aangepast en zijn ontwerp wordt nu op een toenemend aantal Afrikaanse locaties geïnstalleerd.
Het Kleinskuur Aquaponics-systeem van Colin Bremner in Donkerhoek, buiten Pretoria, functioneerde vorig jaar bijna een hele week zonder elektriciteit (toen hun transformator werd getroffen door blikseminslag), met minimale stress.
Het wateroppervlak tussen de drijvende groenten is volledig bedekt met eendenkroos, dat de verdamping vertraagt en aan de vissen in het systeem wordt gevoerd.
Kleinskuur Aquaponics levert groenten, minigroenten en kruiden aan pakhuizen, die alle detailhandelaren in Zuid-Afrika bevoorraden, en aan enkele restaurants, ongeveer 50.000 planten per maand.
"Dit systeem draait al drie en een half jaar en we hebben het nog nooit hoeven schoonmaken. Het is nog steeds hetzelfde water waarmee we begonnen zijn. We maken de afvoergaten gewoon om de drie of vier maanden schoon," zegt Colin.
In allerlei opzichten heeft hij geprobeerd om de afhankelijkheid van elektriciteit te minimaliseren, met behulp van een aantal interessante technieken. De watertemperatuur wordt op 23°C gehouden, ondanks de winterse kou tot -7°C en de zomertemperaturen tot boven de dertig graden. Hij merkt op dat op een van de Kleinskuur-locaties in West-Afrika de temperatuur overdag kan oplopen tot 47°C, maar dat het water op 23°C blijft staan.
Geothermische leidingen, die langs de omtrek van de bedden drie meter onder de grond lopen, houden de watertemperatuur binnen deze smalle band op peil. Het leidingwerk heeft een lengte van 160 meter in de commerciële omvang van zijn aquaponische ontwerp.
Bovendien heeft het systeem slechts één waterpomp en één luchtpomp. Het oppervlak is bedekt met eendenkroos, waardoor de verdamping wordt verminderd en nitraten uit het water worden verwijderd en de vissen worden gevoederd.
De vissen komen wanneer hij fluit, zegt Colin, aangezien hij een handvol eendenkroos van de oppervlakte van de diepwaterbedden voor hen schept.
De vissen die hij gebruikt - en de soorten die hij aanbeveelt of levert, samen met zijn systeemontwerp dat in Afrikaanse projecten is geïmplementeerd - zijn de mannetjes van vier tilapiasoorten, die allemaal zeer goed bestand zijn tegen pH- en temperatuurschommelingen, lage zuurstofniveaus en hoge nitrietniveaus.
Zaailingen worden in gewone sponzen geplaatst, waarin hij een spleet snijdt ("ons Pacman-systeem", noemt hij het), waarbij hij de stengels rechtop houdt terwijl de plant in het gat in de drijvende piepschuimplaat wordt neergelaten.
De sponsen (links afgebeeld) worden vele malen hergebruikt, terwijl plastic zaadnetten vaak scheuren wanneer de plant wordt verwijderd en bovendien relatief duur zijn.
Zijn eigen grindemmer ontwerp
Wat de grindbedden betreft, heeft hij het probleem van de anaërobe bacteriën opgelost die zich verspreiden in gebieden die niet gedraineerd worden. Dit vereist meestal een schoonmaakbeurt, maar is nu niet nodig door zijn eigen octrooi op een grindemmer. In deze emmers bevindt zich een individuele plant (meestal een vruchtdragende plant), zodat, mocht de plant verwijderd moeten worden, andere planten niet gestoord worden.
"De grindemmers, waarop ik het model- en ontwerpoctrooi heb, heeft een handzaam formaat; één persoon kan het dragen en het hoeft niet perfect over een gat te passen, het kan over een greppel worden geplaatst. Het water stroomt naar binnen aan de bovenkant en loopt weg, vijf cycli per uur. Wanneer het water afvloeit, neemt het de deeltjes mee die niet door regenwormen worden opgegeten. Deze drainagebeweging koelt het grind en het water af, van de ongeveer 28°C waarop het de vissen verlaat tot 23°C, de optimale temperatuur voor de wortels."
Het grindemmersysteem heeft regenwormen nodig in de haarvaten tussen de 20 mm grindkiezels, terwijl er ook andere biota zoals nematoden en schimmels aanwezig zijn, waardoor het filosofisch gezien heel anders is dan het streven naar steriele omstandigheden in de hydrocultuur.
"Als je met de natuur werkt, heb je geen van de problemen die ze hebben in de hydrocultuur," meent Colin, die enkele jaren hydrocultuur in Port Elizabeth beoefende. "In hydrocultuursystemen worden bacteriën verwijderd met UV-licht en ozon. We stimuleren andere vormen van wilde dieren, zoals libellen, lieveheersbeestjes en andere nuttige insecten. De natuur heeft alles goed gedaan."
Een nadeel van het systeem is dat dergelijke producten onder de huidige wetgeving, ondanks de volledige afwezigheid van insecticiden en andere giftige stoffen, die natuurlijk dodelijk zouden zijn voor de vissen, niet als biologisch op de markt kunnen worden gebracht omdat ze niet in de bodem groeien, legt Colin uit.
Uitbreiding naar Afrika
Zijn ontwerp wordt geïnstalleerd in Zimbabwe, Botswana en Namibië om verse groenten te leveren in de horeca, terwijl bedrijven in afgelegen gebieden in landen als Burkina Faso ook geïnteresseerd zijn in de mogelijkheid om te produceren in moeilijke omgevingen.
Voor meer informatie:
Colin Bremner
Kleinskuur Aquaponics
Tel: +27 71 412 4207 / +27 82 320 3642
Email: colin@ksba.co.za