Vraaguitval vanuit het VK leidt tot minder export in AGF-handel

De Nederlandse economie lag tot en met 23 juni aardig op koers om van 2016 een goed jaar te maken. Voor heel 2016 gingen we uit van een gemiddelde groei van 1,7%, maar in het geval van een Brexit voorzien wij een groei van 1,5%. De groei zwakt in 2017 af naar 1,2%. Want de impact voor Nederland van een eventuele Brexit is groot, zelfs groter dan voor de rest van de eurozone. Dit komt doordat het VK1 een belangrijker export-partner is voor Nederland. Het VK is goed voor ongeveer 2,3% van het Nederlandse BBP. De impact op de totale uitvoer van zowel goederen als diensten kan dus voor Nederland relatief groot zijn. En aangezien de Nederlandse uitvoer goed is voor bijna een derde van het BBP, onderstreept dit het belang van de uitvoer voor de economie.

Per saldo groei in 2016
De Brexit brengt veel onrust en onzekerheid. En dat is een risico. De ontstane politieke onzekerheid kan uitstel en mogelijk afstel van investeringen tot gevolg hebben. Bovendien maakt het consumenten voorzichtiger en dat werkt negatief door in de bestedingen. En ook kan de groei in de bedrijfsactiviteiten afnemen. Een Brexit heeft dus de potentie om de Nederlandse economie te dwarsbomen. Voor de komende jaren denken wij dat de groei van de investeringen afneemt: van een sterke groei van 9,9% in 2015 naar slechts 1,5% in 2017. In een onzeker economisch landschap is de kans groot dat nieuwe of beoogde investeringen teruggeschaald of zelfs volledig worden uitgesteld. Per saldo gaan wij uit van economische groei in beide jaren, maar het tempo van de groei ligt op een breed front lager.

Agrifood
De Brexit heeft bovengemiddeld impact op het agrifood cluster. Deze impact uit zich in eerste instantie met name door de gevolgen van het zwakkere Britse pond. Door deze daling is het voor Britse importeurs van landbouw- en voedselproducten duurder geworden om vanuit de eurozone te importeren en daalt de koopkracht van de Britse consument. Gezien het belang van de uitvoer van bijna 8 miljard euro aan agrifoodproducten naar het VK treedt het wisselkoerseffect direct op. De handel in versproducten, zoals AGF ondervindt hiervan de meeste hinder. Voor bloemen en planten is het VK zelfs de tweede exportmarkt. Volgend op eerdere tegenvallers in de handel met Rusland, vanwege de daling van de Russische roebel is dit een nieuwe domper die de sector moet verwerken. Ook handelaren in luxere voeding en dranken gaan door deze afname van de koopkracht de negatieve gevolgen van de Brexit merken. Primaire producenten zullen de gevolgen van de Brexit voornamelijk voelen door druk op de prijzen van veel producten. De volumes zullen nagenoeg gelijk blijven. Deze worden meer bepaald door aanbodfactoren als extreme weersomstandigheden. De negatieve gevolgen van de Brexit op langere termijn zijn afhankelijk van de manier waarop het VK uit de EU zal stappen. Of het uittreden van het VK ook negatieve gevolgen gaat hebben voor de groei van het agrifoodcluster op de binnenlandse markt hangt ook af van het verdere verloop van het proces. Er kan onder Nederlandse consumenten meer onzekerheid en een verslechterd sentiment komen. Op dit moment is het te vroeg daar iets over te zeggen.

Transport
Het VK is voor de transportsector een belangrijk land. Vorig jaar werd er EUR 4,8 miljard aan vervoersdiensten geëxporteerd naar het VK. Dat is 15% van de totale uitvoer van diensten door de transportsector. De zee- en kustvaart heeft hierin een groot aandeel. Naar schatting vindt een derde van het totale kustvaartvervoer tussen het VK en Nederland plaats. Een lagere economische groei of obstakels in de handel met het VK zal de kustvaart negatief beïnvloeden. Ook het wegvervoer zal negatief geraakt worden. In 2014 werden er 316,000 ritten door Nederlandse wegtransporteurs naar het VK gereden. Een groot deel van de vrachtauto's richting het VK bevat landbouwproducten en levensmiddelen. De agrifood sector zal de gevolgen van een Brexit voelen en daardoor zal de Brexit ook een impact hebben op het wegtransport. Op het moment dat een Brexit een 'besmetting' betekent en overslaat naar andere landen is het risico voor de transportsector groter. Want de transportsector is voor een belangrijk deel afhankelijk van de economische ontwikkelingen in de landen om ons heen. Van de goederen die vervoerd worden heeft 60% een internationale bestemming. Het grootste deel van de grensoverschrijdende modaliteiten heeft Duitsland als herkomst en bestemmingsland. Vooral voor de binnenvaartschipper en voor de spoorvervoerder zijn de internationale volumes belangrijk, voor het wegvervoer is het aandeel internationaal vervoer kleiner. Beperkt de Brexit zich tot het VK, dan zijn de gevolgen voor de meeste modaliteiten beperkt. Maar als het Brexit sentiment overwaait naar andere landen, zullen alle modaliteiten geraakt worden.

Bron: ABN Amro