West-Europa is al jarenlang een van de belangrijkste partijen in de wereldwijde AGF-handel , maar blijft dat de komende jaren ook zo? De handel hier is goed georganiseerd, de uitbetaling is gegarandeerd en de logistiek is prima in orde – maar de eisen zijn streng en de prijzen zijn onzeker en wereldwijd gezien niet de beste. Met cijfers onderbouwd liet Dr. Ludwig Theuvsen van de Georg-August-Universität Göttingen zien dat de internationale handelsstromen in de AGF andere wegen vinden dan naar Europa. Hij deed niet alleen statistisch en literair onderzoek, maar ondervroeg met zijn team ook verschillende partijen uit landen als Chili, Guatemala, Zuid-Afrika, Costa Rica en Ecuador.
Geen groeimarkt
Uit het onderzoek van Theuvsen en zijn team is duidelijk waarom Europa zelf minder interessant is voor exporteurs. De bevolking groeit niet en de consumptie per hoofd van de bevolking ook niet. Sterker nog: de consumptie in Duitsland en Nederland nam de laatste jaren af. In opkomende markten als China en India is het tegenovergestelde het geval. Daar stijgt de vraag naar verse AGF door de verstedelijking, de groeiende bevolking en de groeiende middenklasse. Voor exporteurs een veel interessantere markt om in te investeren. "Met het grootste omzetpotentieel", bevestigde een exporteur aan Theuvsen. En dan speelt ook de prijsonzekerheid in Europa mee. "Je weet nooit wat voor prijs je krijgt. Dat is een probleem", vindt een Zuid-Afrikaanse exporteur. Het marktpotentieel is volgens Theuvsen niet het enige waarop Europa achterblijft. De prijsonzekerheid speelt ook mee en de strenge, fytosanitaire eisen. In Duitsland zijn er bovendien niet alleen landelijke eisen, maar ook nog eens eisen per afnemer specifiek.
Al met al is het belang van Europa volgens de ondervraagde partijen niet alleen afgenomen vergeleken met vijf jaar terug, maar zal het naar hun verwachting de komende vijf jaar verder afnemen.
Lokale markten
In de zoektocht naar alternatieve markten, is Azië niet de enige opkomende. Uit het onderzoek van Theuvsen blijkt dat ook de intercontinentale afzet stijgt. Voor Chileense exporteurs gaat er steeds meer naar Latijns-Amerika bijvoorbeeld, en Afrikaanse handelaren leveren aan andere Afrikaanse landen. Allemaal ten koste van Europese export. "Vijf jaar geleden verkochten we 70% van onze handel aan Europa. Dat is nu nog maar 40%", constateert een handelaar. De handelsstromen zijn dus wereldwijd al enorm veranderd in de afgelopen jaren.
Maar het gras bij de buren is ook niet altijd groener. Het opbouwen van een netwerk in nieuwe markten is een probleem, net als de cultuurverschillen. En wat te denken over de logistiek en de infrastructuur, of de transisitieproblemen – om van betalingsproblemen en prijsschommelingen maar niet te spreken. En waar wel eens gedacht wordt dat Europa strenge eisen heeft, geven de ondernemers aan Theuvsen aan dat dat overal speelt. "In China moet de kalibratie perfect zijn en moet het product er perfect uit zien. Als dat niet zo is, is de markt heel lastig." In Europa daarentegen krijg je volgens een Costa Ricaanse exporteur alles wel verkocht. "Die nemen meer standaardkwaliteit af."
Draaischijf
De positie van West-Europa en Duitsland is er niet alleen een van consumerend, maar is er zeker ook een van draaischijf. Dat is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen, voor producten die niet in het land zelf geteeld worden als exotische AGF. Terwijl de consumptie in West-Europa afneemt, blijft die rol volgens Theuvsen van groot belang.
Bekijk hier de fotoreportage van het Obst en Gemuse Kongress