"Robots kunnen lokale teelt interessanter maken"

Tholen - "Afgelopen zomer bereikte de oogstrobot van Four Growers het punt waarop hij net zo snel werkt als een mens. Met dergelijke snelheden wordt het bedrijfsmodel voor telers haalbaar, en dan kun je een gesprek aangaan," zegt Nick Boelen. Sinds 1 januari werkt hij bij de Amerikaanse robotontwikkelaar, die de markt betreedt met hun snacktomaat oogstrobot. Nick zal de verkoop opzetten als Sales Director.

"Door de krapte op de arbeidsmarkt, stijgende lonen en personeelsverloop zijn de oogstkosten per tomaat veel hoger dan voorheen. Bij snacktomaten zien we momenteel een trend waarbij Nederlandse bedrijven hun teelt verplaatsen naar Marokko of Tunesië of van Canada naar Mexico. Tegelijkertijd is er vraag naar lokaal geteelde producten, een premium snacktomaat. Automatisering kan lokale teelt aantrekkelijker maken," legt Nick uit. Het verlagen van de oogstkosten per tomaat is cruciaal.

1 tomaat per seconde
Four Growers legt sterk de nadruk op de snelheid van de machine. "Een snellere robot betekent simpelweg dat er voor hetzelfde geld meer tomaten worden geoogst." Daarom is er veel aandacht besteed aan het zelflerende vermogen van de machine, aangedreven door gepatenteerde software. "Toen de eerste robots de kassen binnenkwamen, werd misschien 1 tomaat elke 3 tot 4 seconden geoogst. Nu is die oogstsnelheid verkort tot 1 tomaat per seconde. Het verschil zit voornamelijk in nauwkeurigheid, en de snelheid van het oogsten zelf, en de verbetering is te danken aan continue gegevensverzameling. De robot verbetert op basis van ervaringen in de kas, waardoor de oogstkosten per product verminderen."

Sinds de robot de snelheid van een menselijke werker evenaarde, brengt Four Growers hem op de markt. Dit gebeurt via verhuur of verkoop. "De robot werkt en is operationeel in de kassen." De eerste modellen zijn al verkocht en geleverd, met extra eenheden gepland voor levering in de tweede helft van dit jaar. Op dit moment is de robot in bedrijf in Nederland bij Syngenta en in Canada bij NatureFresh. Het is nu Nick's verantwoordelijkheid om verder uit te breiden.

Verkoopfocus
In eerste instantie ligt de focus op Canada en Nederland: daar waar de arbeidskosten hoog zijn, de beschikbaarheid van arbeid laag is, en er vraag is naar lokaal geteelde producten. Het is essentieel voor het bedrijf om goede after-sales service en ondersteuning te bieden in deze regio's. "Maar we zien dat de vraag naar de robot ook uit andere regio's komt: uit Australië bijvoorbeeld. Er komen zelfs aanvragen uit landen met lagere salarissen, maar die snel stijgen."

Vorig jaar meldde Four Growers dat ze hun oogstoplossing geschikt maakten voor de teelt van komkommers. Terwijl de snacktomaatversie een geavanceerd tomaten-zuigtechniek gebruikt om de vruchten van de tros te plukken zonder ze te beschadigen, is de komkommer variant uitgerust met een drievingerige grijparm en een snijmechanisme. "Het technologische concept is goedgekeurd, en nu laten we AI het werk doen in de kassen. Ook hier verwachten we een steile leercurve, met een robot die steeds sneller en preciezer wordt."

"Uiteindelijk is het platform relatief eenvoudig aan te passen," zegt Nick over de verdere ontwikkeling. "Snackkomkommers lijken bijvoorbeeld op gewone komkommers. De vraag is vooral in welke markt er een hoge vraag is en hoe lang het ons kost om de robot ervoor aan te passen."

Kwaliteitscontrole
Hetzelfde geldt voor de verdere uitbreiding van robotactiviteiten. "Alles wat de robot oogst wordt gewogen, geteld en geregistreerd. Uit die gegevens wordt een 'opbrengstkaart' gecreëerd, die laat zien welke plant het goed doet en welke niet. Het is de eerste stap naar een kwaliteitscontrolesysteem," legt Nick uit. "Omdat je met camera's in het gewas werkt, kun je ook vastleggen wat er hoger in de plant gebeurt: het aantal bloemen, trossen of onrijpe tomaten. Dit brengt ons richting oogst voorspelling. Uiteindelijk kan dit ook worden uitgebreid naar het meten van bladoppervlak, bladkleur of zelfs het detecteren van insecten. Ook in deze richtingen ontwikkelen we door."

Het is duidelijk dat we ons in een dynamische sector bevinden. "Er gebeurt veel. Four Growers is een jong en relatief klein bedrijf, maar er is veel gaande en de ontwikkelingen gaan snel. Dat maakt het een heel interessant bedrijf om deel van uit te maken."