Tholen - De grootste supermarkt van Nederland vervult een voortrekkersrol als het om AGF gaat. Albert Heijn maakte onder andere kiwi, mango, avocado en blauwe bessen populair onder de consument. Sinds 1970 liggen er gesneden groenten in de Albert Heijn-winkels en daarin is volop doorontwikkeld. Erik van Nieuwenhuijzen, Albert Heijns unitmanager AGF, gemak & conserven, bloemen & planten, bakkerij verwacht komende jaren nog grootse ontwikkelingen in de zachtfruitcategorie. Ook in gemak zal Albert Heijn veel vernieuwing blijven brengen, zegt hij in het decembernummer van vakblad Primeur. “Van oudsher hebben we die rol gepakt. Op naar de 250 gram groenten en 2 stuks fruit per dag.”
Het verdubbelen van de groenten- en fruitconsumptie ziet hij als de grootste kans als het gaat om de toekomst van het AGF-schap. Erik: “In ons aanbod zullen we consumptie stimuleren door het lekkerste van de natuur naar onze klant te brengen zoals nieuwe variëteiten. In gemak zullen we veel vernieuwing blijven brengen zoals we nu doen met 50 verspakketten en vernieuwing in het gemakschap van onder andere koolhydraat- en vleesvervangers. Ten aanzien van inspiratie helpen we klanten te kiezen voor bijvoorbeeld een groentelunch of tijdens de avond lekker te koken met aardappel, groenten en fruit. Via snackgroenten helpen we consumenten heel de dag door groenten en fruit te eten. Dat is een van de belangrijke manieren om meer groenten te eten en iets waar we heel veel focus op hebben.”
Driehoeksverhouding
Haast alle AGF is eigen merk. Vanaf de jaren 80 van de vorig eeuw werken ze met integrale ketens. Als boerenzoon voelt Erik zich goed thuis in de driehoek teler - service provider - Albert Heijn. Hij groeide op de boerderij van zijn vader op tussen de aardappelen en tarwe. Erik koos voor een stap verderop in de keten en werkte 4 jaar bij Bakker Barendrecht. Vanuit daar werd hij 14 jaar geleden binnengehaald bij Albert Heijn door zijn voorganger Gé Happe. Erik: “We willen onze klanten blij maken. Onze rol is dat we het beste assortiment bieden wat je kan voorstellen, dat voor iedereen betaalbaar is én duurzaam. Albert Heijn heeft altijd geloofd dat je dat het beste doet als je samen sterke ketens bouwt. Dat is waarom ik als boerenzoon hier zo goed bij pas.”
Sinds het aantreden van Marit van Egmond als CEO werkt Albert Heijn aan de missie ‘Samen beter eten bereikbaar maken. Voor iedereen’. ‘Beter eten’ gaat onder andere over smaakvoller, meer gemak en duurzame producten door integrale ketens. ‘Samen bereikbaar maken. Voor iedereen.’ gaat over er overal en voor iedereen zijn. Albert Heijn heeft langetermijnsamenwerkingen (met veel telers al generaties lang, tot wel 60 jaar aan toe) met 360 aardappelen,- groente,- en fruittelers.
Erik: “In de ketens werken we heel nauw samen om continu aan kwaliteitsverbetering en ketenoptimalisatie te werken. Daarnaast investeren we samen in smaak, kwaliteit, innovatie, klimaat en biodiversiteit. We zoeken de beste gebieden om te telen, telen de juiste variëteiten en specificaties op wens van de klant. Daarbij ligt een sterke focus op hoe we het product zo snel en vers mogelijk door de keten krijgen met de juiste zorg. Die start bij de teler en wordt doorgegeven aan de serviceprovider en vervolgens aan de winkels; iedere schakel in de keten is belangrijk om de juiste kwaliteit en beschikbaarheid te garanderen. Dat geldt niet alleen voor producten uit Nederland, maar ook voor ketens in het buitenland.”
Beter Voor
Alle AGF-producten van Albert Heijn worden geteeld binnen het Beter voor Natuur & Boer-programma. Erik: “Binnen dat programma maken we afspraken over onder andere duurzaamheid, innovaties en het verdienvermogen van de teler. De basis is een gezonde prijs voor elke boer en teler, in elk seizoen. Nu en in de toekomst. Het Beter voor Natuur & Boer-programma is samen met telers ontwikkeld. We maken de stap naar duurzamere teelt en daar betalen we ook voor. We compenseren extra op die drie pijlers: klimaat, diversiteit en bodemgezondheid. Ik zou het iedereen toewensen: ga naar een integrale gesloten keten. Daarin kun je samen bouwen en kun je ook voor elkaar zorgen. Een duurzaam geteeld product smaakt dubbel zo lekker in de wetenschap dat je de aarde beter achterlaat voor de volgende generatie.”
Dichtbij en ver weg
Op dit moment komt 50 procent van het assortiment uit Nederland en de ambitie is om dat verder uit te bouwen. Erik: “Dat doen we om verschillende redenen waaronder versheid, hoe verser, hoe lekkerder en onze klanten houden van het Nederlandse product. Innovatieve teelt- en bewaartechnieken maken al veel mogelijk.”
In 2021 lukte het om meer dan 40 miljoen kilo aardappelen, groenten en fruit uit Nederland in het assortiment te hebben die anders geïmporteerd werden. Erik: “We kopen zo dichtbij als mogelijk, zover als nodig. Bij de keuze tussen dichtbij of ver weg spelen onder andere kwaliteit, duurzaamheid, voedselveiligheid en kostprijs een rol. Zover als nodig gaat bijvoorbeeld over een product dat niet in Nederland geteeld wordt zoals sinaasappelen of als het qua kostprijs te duur wordt voor onze klanten. Zo bieden we al jaarrond Conference peren uit Nederland aan en hebben we in de zomermaanden geen import meer van Italiaanse peren. Sinds dit jaar kunnen we door betere condensbewaring jaarrond aardappelen uit Nederland voeren. Dit gaan we sterk uitbouwen. Dat zijn echt verschuivingen in volumes en kan alleen maar door de opkomst van innovatieve technieken. Een ander voorbeeld is dat we op beperkte schaal Nederlandse gember verkopen, waar het gebruikelijk is dit te importeren uit China of Zuid-Amerika.”
Een andere manier om aan meer Nederlands product te komen is het verlengen van seizoenen. In samenwerking met telers is dit twee jaar geleden gelukt bij Elstar. “Door meer blad te snoeien en minder vruchten te telen krijgen de appels meer zon. Hierdoor kunnen we het Nederlands seizoen 2 weken eerder aftrappen en meer Nederlands seizoen benutten.”
Hollandse winterteelt
Dit jaar wordt er door de gestegen energieprijzen een andere keuze gemaakt als het gaat om Nederlands product in de winter. Erik: “Door de ontwikkeling in nieuwe teelttechnieken kunnen we in de winter tegenwoordig in Nederland onder andere tomaten en aardbeien telen. Dit vergt wel de juiste ledverlichting en ook warmte. Door de gestegen energiekosten is het nodig om een aantal producten de komende winter te importeren, omdat de kosten dermate hoog zijn dat producten voor klanten niet betaalbaar meer zouden zijn. Op aanvraag en goed overleg met onze telers kopen we deze winter een deel van onze tomaten, komkommers en aardbeien in Spanje.”
Footprint
Albert Heijn scherpte de ambitie aan voor de reductie van CO2-uitstoot in de keten (Scope 3) van 15 naar 45% in 2030 (ten opzichte van 2018). ‘Samen beter eten bereikbaar maken. Voor iedereen.’, vanuit deze missie neemt het bedrijf continu initiatieven om de wereld beter achter te laten. De eigen bedrijfsvoering – winkels, distributiecentra en kantoren – is al volledig klimaatneutraal. Ook in de toeleveringsketen worden er voortdurend stappen gezet. Zo is nu de exacte uitstoot in de kip- en varkensketen in kaart gebracht. “Het aanscherpen van onze ambitie om de CO2-uitstoot terug te dringen met 45% in 2030 in de hele keten met al onze (toe-)leveranciers is een serieuze stap. Wij willen onze beweging naar een leefbare aarde concreet invullen en ik ben ervan overtuigd dat als we samenwerken met alle leveranciers, deze ambitie stap voor stap haalbaar is,”, aldus Erik.
Luchtvracht roept vanuit klimaatoogpunt ook om een duidelijke keuze. Zo kondigde Lidl aan te zullen stoppen met het invliegen van groenten en fruit. Albert Heijn heeft dezelfde ambitie. Erik: “Albert Heijn koopt groenten en fruit zo dichtbij als mogelijk en zo ver weg als nodig. De helft van de groenten en fruit bij Albert Heijn komt uit Nederland. Dit aandeel groeit verder door bijvoorbeeld seizoenen nog beter te benutten en te verlengen door gebruik te maken van nieuwe teelt en bewaartechnieken. Momenteel wordt slechts 1% van ons assortiment onbewerkte groenten en fruit via luchtvracht vervoerd. Luchttransport is vanuit klimaatimpact geen duurzaam transportmiddel, wij kijken continu naar andere manieren van transport waar het mogelijk is zoals via zeecontainer- of wegtransport. Voor fruit is 2022 het laatste jaar dat er nog incidenteel luchtvracht gebruikt wordt.”
In zachtfruit verdubbelen
Als marktleider heeft Albert Heijn een groot aantal producten helpen groot maken, als kiwi, mango, avocado, blauwe bessen. Erik verwacht de grootste toekomstige ontwikkeling in de zachtfruitcategorie. Erik: “Ik weet nog uit de tijd dat ik voor Bakker Barendrecht werkte dat ik een paar pallets blauwe bessen bestelde. We verwachten de categorie zachtfruit zeker nog te kunnen verdubbelen. Er is nog steeds grote ontwikkeling in betere variëteiten bessen. Goede voorbeelden zijn sweet eve frambozen en sweet royalla bramen.”
Ook buiten de zachtfruitcategorie is ingezet op smaakvolle rassen met speciale variëteiten. “We zullen door blijven ontwikkelen op beste smaak en de consumptie hiermee verhogen en ons assortiment hierin uitbreiden waar kan - Tasty Tom tomaten, Juanita tomaten en Orri mandarijnen zijn hier ook voorbeelden van. We weten over de hele wereld wat er groeit en bloeit en zijn altijd op zoek naar nieuwe variëteiten om het lekkerste van de natuur te vinden, in onze eigen teelt op te zetten en naar de klant brengen. Dat zit in het DNA van ons bedrijf,” aldus Erik.
Meer Nederlandse appels
Albert Heijn doet er veel aan om Nederlandse appels te promoten. Door Elstar-oogst te vervroegen en in te spelen op zoetere smaakwensen van de klant met kleine zoete gala appeltjes uit Nederland. Albert Heijn kocht ook de exclusieve rechten voor SPRANK, een nieuwe zoetere variëteit appel. Erik: “Het Nederlandse klimaat zorgt altijd voor een zuurtje in de appel. Met SPRANK kunnen onze Nederlandse telers wedijveren met de wat zoetere appels uit het buitenland zoals de Pink Lady. We hebben hiermee een heel goed verhaal. De lekkerste appel van Nederland en bovendien een robuust ras dat we een stuk duurzamer kunnen telen dankzij het vakmanschap van telers.”
Meer groenten eten
Albert Heijn ontwikkelt hard door in gemak. Verspakketten zijn een innovatie die heel goed is aangeslagen. Erik: “We hebben die wereld helemaal gebouwd en blijven onze voortrekkersrol hierin vervullen. Recent introduceerden we nog 20 nieuwe verspakketten.” De omzet in verspakketten maakt volgens Erik een ‘dubbel-digit’ groeispurt door. Verspakketten zijn in meerdere opzichten een heel mooi concept, vindt Erik. “Het is een heel betaalbare oplossing om lekker en gezond te eten, waarbij we proberen mensen een duwtje in de rug te geven om meer groenten te eten. De consument koopt alleen wat nodig is, dat is voordelig en voorkomt onnodige voedselverspilling.”
Koopgedrag en trends
Voordelig zijn als supermarkt is in deze tijd van inflatie heel belangrijk. Albert Heijn ziet dat de populariteit van Prijsfavorieten enorm stijgt. Erik: “We houden de prijzen nauwlettend in de gaten en doen er alles aan die zo laag mogelijk te houden. Voordelig boodschappen voor iedereen staat bij ons voorop.”
Als het gaat om AGF is het koopgedrag lastig te peilen. Op het moment van dit interview ziet Erik nog geen opmerkelijke veranderingen. “We zien geen grote verschuiving en een premiumsegment als honingtomaten wordt ook nog verkocht. Koopgedrag is sowieso altijd in beweging. Op dit moment is het vergelijken ook lastig omdat we vorig jaar met een covid-periode zaten.”
Hij verwacht dat klanten wel meer op hun portemonnee zullen letten als het om AGF gaat. “We zorgen dat we daar klaar voor zijn. Daarom hebben we meer dan 1.600 prijsfavorieten die altijd voordelig geprijsd zijn en van superkwaliteit. In AGF zijn er meer dan 100 prijsfavorieten scherp geprijsd en wat we ook doen is inspelen op het seizoen. Dan is het product op zijn lekkerst en betaalbaar. Komt er veel beschikbaar, dan prijzen wij af of voeren wij acties,” aldus Erik.
Dat promoties voor verstoringen op de markt zouden leiden, herkent Erik niet. “Het komt zelden voor dat we op de markt bijkopen. Telers en leveranciers werken op programmabasis en dat nemen we volledig af. Als de oogst groter is, proberen we dat met extra promotie te verkopen - als er minder is dan verwacht, gaan promoties eraf. Voor appels is dat gemakkelijker dan voor aardbeien. Appels kunnen na de oogst de bewaring in, maar voor aardbeien weten we pas een paar dagen van tevoren wat er komt. Komt er veel, dan gooien we alle registers open en proberen we ze aan de man te brengen.”
Trend
Een belangrijke trend op de langere termijn die Albert Heijn ziet, is dat consumenten steeds bewuster worden wat er op hun bord ligt en de bijdrage van voedsel aan gezondheid. Zo neemt plantaardige voeding toe bij consumenten. Erik: “Wij geloven dat NutriScore kan helpen om klanten te helpen bij de gezondere keuze binnen een productgroep. Ook hebben we ons Beter Eten Magazine om klanten – naast de Allerhande - te informeren, inspireren en activeren om gezonder en duurzamer te eten en leven. Qua assortiment spelen we hierop in met ons brede aanbod in aardappelen, groenten, fruit, gemak en vega(n)producten. Wij zijn steeds op zoek naar nieuwe manieren en nieuwe producten waardoor beter eten de makkelijkere keuze wordt voor onze klanten. Zo hebben we recent meer dan 50 nieuwe producten in het Groentegemakschap en 20 nieuwe verspakketten geïntroduceerd. Ook hebben we internationale gerechten in pot met groente & peulvruchten zoals de Indiase linzencurry, de ideale basis voor een vegetarische maaltijd toegevoegd aan het assortiment en is er vernieuwing in onze wok & roerbak mixen met verse smaakmakers zoals verse gember en Jalapeño peper.”
Bio en Beter Voor
Vorig jaar introduceerde Albert Heijn als eerste supermarkt in Nederland een ‘omnichannel’ abonnement voor klanten: Mijn Albert Heijn Premium. Daarmee kunnen klanten in de winkel en bij online bestellingen besparen op hun dagelijkse uitgaven en krijgen ze 10 procent korting op het biologische producten. En dat werkt: klanten met Mijn Albert Heijn Premium besteden gemiddeld 25% meer aan biologisch assortiment. De populairste biologische producten onder abonnees zijn groenten, aardappelen, zuivel, gekoelde sappen en ontbijtproducten.
Albert Heijn heeft het grootste aanbod biologische producten in het assortiment. Inmiddels zijn dat 1.500 biologische producten waaronder meer dan 100 bio-AGF en dat breiden ze verder uit. Bijna elke week zijn er twee biologische promoties in de Bonus-folder, afhankelijk van het aanbod wat de natuur brengt.
Voor al het reguliere AGF heeft Albert Heijn langdurige samenwerkingen met 360 groenten- en fruittelers en die zijn goed voor ruim 300 groenten- en fruitproducten. Alle telers hebben inmiddels de volgende stap gezet in het verduurzamen van de teelt onder de vlag Beter voor Natuur & Boer.
“Het stimuleren van biologisch en het eigen Beter voor Natuur & Boer-duurzaamheidsprogramma zit elkaar niet in de weg,” vertelt Erik. “Biologisch en Beter voor producten zijn beide belangrijk en blijvend in ons assortiment met trouwe kopers. Regulier AGF hebben we onder ons Beter voor Natuur & Boer gebracht, daarnaast blijft Skal voor het biologisch assortiment. Beide productgroepen hebben eigen standaarden en andere uitgangspunten. Voor AGF is het één niet beter voor het milieu dan het ander. Dat blijkt uit onafhankelijk onderzoek van Milieu Centraal.”
Zorg voor AGF
Albert Heijn heeft als laatste schakel in de keten de zorg voor het product en de verkoop ervan. Onze winkels zijn op vers en service gericht. Er is ruimte gecreëerd voor vers eten, kookinspiratie en gemak voor klanten. Op de AGF-afdeling zijn dry misting systemen geïnstalleerd. Deze zorgen voor een hoge luchtvochtigheid en koeling, met als effect minder derving en betere kwaliteit AGF. “Met dry misting blijven producten langer vers en gaan we onnodige voedselverspilling tegen. Dit positieve effect zien we bij vrijwel alle producten, ook bij verpakte producten. De verpakking van verpakte producten is veelal geperforeerd. Daar komt de mist doorheen. Zelfs zonder perforaties profiteren verpakte producten toch nog van het koeleffect,” verduidelijkt Erik.
Dry misting maakt het ook mogelijk om minder plastic verpakkingsmateriaal te gebruiken voor bepaalde producten. Onverpakte losse producten kunnen klanten overigens niet meer meenemen in gratis plastic hemdtasjes. Albert Heijn stuurde deze afgelopen jaar met pensioen. In plaats daarvan zijn er duurzame verszakjes die klanten keer op keer kunnen gebruiken, maar wel voor moeten betalen. Erik: “Deze maatregel is zowel door klanten als winkels geadopteerd en volledig doorgevoerd, waarmee we willen stimuleren om zo veel mogelijk los te verkopen. Klanten hebben daar heel positief op gereageerd.”
Het verzorgen van de AGF-afdeling in de winkels is de laatste stap in de keten. Versmedewerkers van winkels krijgen een uitgebreide training vanuit de overtuiging dat zij hierin een cruciale rol vervullen. Managementrollen zijn in de Albert Heijn-winkels uiteen getrokken. Er is een manager voor de operatie van de winkel en er is een gespecialiseerde manager vers. Die is verantwoordelijk voor de gehele versafdeling, van groenten en fruit tot brood. “Hij of zij zorgt voor de beste kwaliteit en een mooie presentatie van alle versproducten in de winkel en wordt opgeleid in zorg en passie voor AGF, zodat ze een verlengstuk van de telers kunnen zijn. Hierin hebben we echt een slag gemaakt,” besluit Erik.
Dit artikel verscheen eerder in editie 12, 36e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
www.ah.nl