De TTF-gasprijs schoot gisteren weer omhoog richting de 250 €/MWh. De markt reageerde daarmee op het langer dicht blijven van Nord Stream 1. De nieuwe zet in een geopolitieke strijd over de rug van energiegebruikers is voer voor veel discussie en analyses. In deze nieuwe crisisupdate proberen we de diverse geluiden en zoveel mogelijk nieuws bij elkaar te zetten, naast de gebruikelijke gasgrafiek.
De gasprijs voor 'winter 2022' tot en met 5 september op de Title Transfer Facility. Vanochtend opende de markt zo'n tien euro onder het sluitingsniveau van gisteren om vervolgens richting 10 uur verder te dalen. Bekijk hier de actuele cijfers.
Die gasgrafiek liet vanochtend rond 10u alweer een daling zien van de gasprijs. De piek van maandag was daarmee snel weer teniet gedaan. Of dat zo blijft, dat weet echter niemand. De prijzen variëren enorm van uur tot uur en van dag tot dag.
Duidelijk is dat Rusland en Europa in een felle strijd verwikkeld zijn. Rusland schermt met energie, Europa met sancties. De vraag lijkt nu wie er het langst volhoudt. Zijn het de Russen, die leven van hun gasinkomsten, maar waar de steeds lagere volumes ook minder geld in het laadje brengen (zelfs tegen de bizarre gasprijzen op dit moment)? Of zijn het de Europeanen, voor zover je daarover al mag spreken in een toch verdeeld Europa, waar er twijfels zijn over het nut van sancties als het ook hier echt pijn begint te doen?
Een greep uit enkele berichten op sociale media laat zien hoe er tegen de geopolitieke strijd aangekeken wordt. De één zegt, volhouden, Rusland/Poetin houdt dit niet vol, de ander zegt: 'Stop met sancties als dat betekent dat we geen gas meer krijgen', maar krijgt direct reactie van een derde die wijst op het gevaar van zo'n redenatie.
Opvallend in het licht van bovenstaande discussie is dat de Tweede Kamer minister Jetten heeft teruggefloten, juist vanwege een besluit van zijn kant dat averechts werkt in de strijd om Rusland te verzwakken. Gemeenten moeten van Jetten hun gascontracten met Rusland opzeggen, maar de Kamer wijst erop dat als zij vervolgens alsnog ergens gas kopen, de kans groot is dat dat alsnog Russisch gas is, dat bovendien tegen bizarre marktprijzen ingekocht moet worden. Nieuwsuur schrijft erover.
De glastuinbouw voelt steeds meer de gevolgen van de energiecrisis. In het landelijke en regionale nieuws komen we weer meer glastuinders tegen die hun verhaal mogen doen. Bij RTL Nieuws bijvoorbeeld chrysantenteler Yorick Leeuwis van Lewis Flower & Fruits. De chrysantenkas blijft er leeg deze winter. Bij Jinek zet chrysantenteler Marcel.
Naar aanleiding van berichtgeving van Het Nieuwsblad ging ook VILT in op de vraag of tuinen leger komen te liggen bij consumenten als telers minder bloemen en planten gaan produceren. VILT laat Elfie Raes van bloemenvermeerderaar Rudy Raes aan het woord, naast telers Frank en Leen Casteleyn van CastelGreen en vakvereniging AVBS.
In het Noordhollands Dagblad doet teler Bert Verduijn zijn verhaal. De telers is straks 100.000 euro meer voor zijn gasrekening kwijt. Hij spreekt van een 'kleine ramp' waarop de glastuinbouw afstevent.
De Ondernemer haalt het verhaal van komkommerteler Kees Vahl uit het Algemeen Dagblad aan. De teler uit de Koekoekspolder werkt met aardwarmte, maar moet wel elektriciteit inkopen tegen hele hoge prijzen. Daarmee komt hij in de problemen, legt hij uit.
NH Nieuws toog naar Agriport om telers te spreken. Men schrijft: "Er zullen deze winter naar verwachting geen of heel weinig Hollandse tomaten in de winkels liggen vanwege de extreem hoge gasprijzen. Dat zeggen bedrijven die gevestigd zijn op Agriport in Middenmeer, waar veel tomaten worden geteeld: "In de winter kunnen de tomaten niet of nauwelijks worden belicht.""
Dat de glastuinbouw innovatief is weten we allang. Komende winter met deze #energieprijzen zal de lucht er zo uitzien van de LED verlichting. Door een paar telers die dit aandurven. #energiecrisis #innovatie pic.twitter.com/bVOWSsXAtU
— LEMA tomaten (@Lematomaten) September 6, 2022
Op sociale media laten telers ook van zich horen, net als nog veel meer mensen die de sector een warm hart toedragen. Op initiatief van Glastuinbouw Nederland verspreiden zij de boodschap dat er naast bloemen, planten, groenten en fruit bijvoorbeeld ook veel duurzame innovaties in de kas te vinden zijn. Op de special publiekswebsite van de belangenbehartiger kunnen mensen er meer over lezen.
Telers hebben massaal brieven gestuurd aan de betrokken ministers in Den Haag. De afgelopen dagen publiceerden we er al over. CDA- afdelingen van tuinbouwgemeenten hebben per brief ook een noodkreet doen uitgaan naar ministers Jetten, Staghouwer, minister president Rutte en de Kamercommissie Landbouw. Frits Zwinkels van SV.CO wijst op LinkedIn op die brief.
De energiecrisis heeft ook gevolgen voor de metaalindustrie. De Metaalunie schrijft over 'tanende nieuwe orders en opstapelende voorraden' in dit bericht.
En dan nog even terug naar de energieberichtgeving. Het CBS komt met cijfers over de elektriciteitsproductie in Nederland in het tweede kwartaal van 2022. Er werd meer elektriciteit uit kolen en hernieuwbare bronnen gemaakt en minder uit gas.
De elektriciteitsproductie uit aardgas is gedurende het tweede kwartaal van 2022 vergeleken met een jaar eerder gedaald met 19 procent naar 11 miljard kWh. Dit geldt zowel voor aardgasgestookte elektriciteitscentrales als voor onder andere de gasmotoren in de glastuinbouw. De elektriciteitsproductie uit kernenergie is goed voor 3 procent van de totale productie. Lees hier het volledige CBS-bericht.
BNR meldt dat voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, vandaag een bezoek brengt aan Qatar om gesprekken te voeren over de levering van gas. Qatar is een van de belangrijkste exporteurs van LNG, maar levert nu vooral aan Azië.
De gaswinning in Groningen leverde €428 miljard op. Dat schrijft het Financieele Dagblad. In die krant lezen we ook dat EU-lidstaten vrijdag bijeen komen voor een spoedberaad over de energiecrisis en dat men mogelijk een rol ziet voor de Europese Centrale Bank om energiehandelaren te helpen als ze in de problemen komen. Zonder energiehandelaren zou de liquiditeit op kunnen drogen en daarmee zouden de prijzen (verder) kunnen stijgen. Lees hier het hele bericht (€).
De VEMW wijst op cijfers over de vulgraad van de gasopslagen in de Europa. Bekijk de cijfers van Gas Infrastructure Europe hier.