"De wortels zijn nu veel gelijkmatiger verspreid in de gehele mat"

Bij de Nederlandse tomatenkwekerij Solyco werken ze sinds het begin van dit teeltseizoen met de nieuwe Elite steenwolmat van Grodan. Volgens Jack van Schie, bedrijfsleider op een van de drie locaties van het bedrijf, geeft de combinatie van de mat met zowel de Plantop blokken als de GroSens Sensoren hem de zekerheid die hij nodig heeft om de hoge kwaliteit die klanten verwachten te kunnen realiseren.  

Jack van Schie is bedrijfsleider op de Solyco-vestiging in Berkel en Rodenrijs, waar twee verschillende tomatenrassen worden geteeld onder HPS-lampen: 4 hectare is ingericht voor het middentrosras Radiance en op 3 hectare wordt dit seizoen voor het eerst Roterno geteeld, een ras dat in het segment tros fijn valt.

Het familiebedrijf beschikt over nog twee locaties: de hoofdvestiging in Bergschenhoek, waar op een oppervlakte van 4 hectare pruimtomaten worden geteeld en die wordt gerund door eigenaar Gertjan van der Spek, en een vestiging van 6 hectare waar Albert Thunnissen bedrijfsleider is, en waar grote trostomaten worden geteeld onder een hybrideverlichtingssysteem.

Jack werkt nu vier jaar voor het bedrijf, vanaf het moment dat de vestiging in Berkel en Rodenrijs in 2017 werd gebouwd. In de kas werken twee fulltime medewerkers en een flexibel team van zo'n veertig seizoensmedewerkers.

Rechtstreeks in de blokken
Al voordat Jack bij Solyco kwam werd bij het bedrijf al gebruikgemaakt van substraatblokken en -matten van Grodan. “Maar ik teelde vroeger zelf tomaten en gebruikte de producten van Grodan ook, al sinds halverwege de jaren 1980”, zegt hij. “Allebei onze rassen worden verkocht aan grote retailers, daarom is het belangrijk dat we een hoge kwaliteit en uniformiteit realiseren in een hoge opbrengst, het hele jaar rond.”

Het bedrijf koopt de jonge planten in bij een lokaal opkweekbedrijf wanneer ze ongeveer 60 cm zijn en de eerste tros al bloeit. “Dan zetten we ze rechtstreeks in de 10x15cm Grodan Plantop blokken voor voldoende stabiliteit”, legt hij uit. “Voor ons is het belangrijk dat een blok robuust en homogeen is met een zeer gelijkmatige verdeling. Maar ze moeten vooral goed werken met de mat eronder, zodat de opname van water en voedingsstoffen efficiënt en effectief is. Je wilt niet dat de blokken uitdrogen of geel worden.”

Nieuwe Elite mat
Om een optimale combinatie van blok en mat te garanderen, is bij Solyco voor het eerst dit seizoen gekozen voor de nieuwe Elite mat van Grodan. Jack licht de keuze toe: “Eigenaar Gertjan gaat graag met zijn tijd mee en staat altijd open om nieuwe dingen te proberen waardoor de prestaties in de kas verbeteren. Ons hybride verlichting in Bleiswijk is daar een voorbeeld van, net als de Elite mat. Dus aan het begin van dit seizoen zijn we voor alle drie de vestigingen, voor de totale 17 hectare, overgestapt van de Vital mat van 7,5 cm naar de Elite mat van 10 cm.”

Daarnaast heeft Solyco GroSens Sensoren aangeschaft om een meer datagedreven teeltstrategie te realiseren. “Als we een gewas planten, plaatsen we twee sensoren in de mat en één in het blok. Na een paar dagen verplaatsen we die sensor dan ook naar de mat, in de eerste instantie in de toplaag. De tweelaagse matstructuur zorgt ervoor dat het water horizontaal evenredig in de mat wordt verdeeld, zodat ook de verticale waterverdeling optimaal is. We gebruiken de sensoren dus om in de eerste weken de beide lagen van de mat te monitoren, en dan verplaatsen we alle drie de sensoren naar de onderste laag”, voegt hij toe.

Gelijkmatige wortelontwikkeling
De tomaten werden op 1 augustus 2020 geplant en Jack is blij met de prestaties tot nu toe: “De wortels zijn nu veel gelijkmatiger verspreid in de gehele mat, in plaats van geconcentreerd aan de onderzijde. Ik neig naar een meer generatieve sturing om de productie en vruchtzetting te stimuleren, en dat is helemaal geen probleem met deze mat. En Elite is meer ‘vergevingsgezind’, ook als de planten een beetje te veel water krijgen. Overtollig water kan veel makkelijker weg, waardoor wortelschade wordt voorkomen.”

De lente is voor Solyco een uitdagende tijd van het jaar, want plotselinge schommelingen van de temperatuur en de luchtvochtigheid kunnen leiden tot een verminderd vermogen van de planten om de vochtbalans op peil te houden. “Sterke wortels zijn van essentieel belang om ervoor te zorgen dat het vocht dat door verdamping uit de plant verdwijnt weer wordt aangevuld. Anders zal de plant vocht gaan onttrekken aan de vruchten, en zitten wij met een overkoopbaar product”, merkt Jack op. “Ik controleer de wortelgroei daarom regelmatig en ik ben verheugd dat er dit seizoen meer zijwortels en wortelharen lijken te zijn dan vorige jaren, wat een heel goed teken is voor de plantgezondheid en -vitaliteit.”

Eenvoudiger te sturen
Jack ervaart ook voordelen van de GroSens Sensoren: “Het is eenvoudiger om zowel het watergehalte als de EC te sturen, plus we kunnen ermee zien of het draineren goed is uitgevoerd door onze collega's, zodat we een beter overzicht hebben van alles wat er in de kas gebeurt.” De GroSens-data wordt gecombineerd met andere kasgegevens van de klimaatcomputer, zodat ze in het online dashboard de cijfers per dag, week of maand kunnen vergelijken. “Ik heb via mijn telefoon ook toegang tot de app My Root Zone en die gegevens bekijk ik ook dagelijks. Het is interessant om zoveel data letterlijk en figuurlijk bij de hand te hebben”, merkt Jack op.

Hij vertelt verder dat hij bij de overstap naar de nieuwe mat de irrigatiestrategie een beetje heeft aangepast: “Door de sensoren in combinatie met de mat te gebruiken, kan ik experimenteren met hoeveel ik irrigeer en hoelang. Ik kan nu nauwkeurig monitoren hoeveel de plant 's nachts heeft geabsorbeerd van de mat en steeds dingen blijven finetunen tot ik de ideale balans heb.”

Advies en ondersteuning
Het team van Grodan heeft gedurende het hele proces waardevolle ondersteuning geboden. “Het was een spannende situatie begin augustus, omdat we niet alleen een nieuw ras op een nieuwe mat met een nieuw sensorsysteem gingen telen, maar ook omdat het toen heel heet was”, herinnert Jack zich nog goed. “We hadden regelmatig contact met Grodan en we konden hen zelfs als we 's nachts of in het weekend aan het werk waren bellen voor advies, om te waarborgen dat de planten goed zouden wortelen. Nu spreken we elkaar om de paar maanden en ondertussen houden ze onze data uit de kas op afstand in de gaten en geven ze feedback als dat nodig is.”

“Het is nog te vroeg om te zeggen wat het effect zal zijn op de totale productie aan het einde van het seizoen, maar tot nu toe zie ik een sterk gewas met een gezonde groei en mooie en uniforme vruchten, en de data dient als extra bevestiging daarvoor. Ik ben dus zeer tevreden over de prestaties van de nieuwe mat in combinatie met de blokken en sensoren van Grodan. Daar komt nog bij dat deze combinatie voor meer zekerheid zorgt, omdat sterkere wortels resulteren in sterkere planten en die produceren vervolgens een betere kwaliteit tomaten; en dat is het belangrijkste voor ons en onze klanten”, sluit hij af.