Tholen - De eerste honderd dagen zitten er op voor John Willems als interim-directeur van ZON. Hij stapte in na een roerige periode waarbij onder meer de vorige directeur en enkele bestuursleden waren uitgetreden. "Wat er intern binnen het bedrijf gebeurde, strookte hier niet altijd met de perceptie van de leden. Maar ik zie vooral veel stoplichten op groen staan. De puzzel ligt klaar, alleen moeten er nog wat stukjes op de juiste plek worden gelegd."
Doorpakken
Na het gros van zijn leven in de veredelingsbusiness te hebben gewerkt, was John net een jaar als zelfstandig businessconsultant aan de slag gegaan toen op een zaterdagmiddag Peter van Bree namens het ZON-bestuur belde. "Hij legde me uit wat de situatie bij ZON was en nodigde me uit voor een kennismakingsgesprek. De opdracht, die ze hadden klaarliggen, sprak me erg aan. Allereerst moesten de plannen en initiatieven die er waren vooral uitgevoerd worden. Het ging nadrukkelijk om verder te bouwen en niet om te reorganiseren. Ik denk ook dat ik daar niet geschikt voor zou zijn. Maar dat doorpakken sprak me wel aan."
"Ook moest er wat gedaan worden aan de betrokkenheid van de telers bij de activiteiten van het bedrijf. Het mooie was, dat ik er blanco instapte. Mijn insteek was dus vooral: 'ik heb er niet zoveel verstand van, jullie hebben er ervaring mee en laten we om de tafel om te kijken hoe we dat op gaan pakken'. Ik heb vooraf geen vaste mening hoe we het moeten gaan doen of waarom het in het verleden anders gegaan is en wil vooral leren en kijken waar de behoefte ligt van onze telers en klanten. Wat me wel helpt, en dat bedoel ik niet arrogant, is dat ik denk dat ik de taal van de telers spreek. Daarbij houd ik er wel van om buiten mijn comfortzone te treden en me in nieuwe dingen te verdiepen, ook als ik er niet alles van afweet."
"Intern voel ik me enorm gesteund. Let wel, de reden waarom ik op deze plek zit is dat tijdens de ledenvergadering in september vorig jaar een aantal grote telers het vertrouwen opzegden in de toenmalige directie. Maar die groep heeft nu wel besloten om niet te gaan mokken, maar de handschoen op te pakken en verantwoordelijkheid te nemen. Zij zijn nu volop actief, zowel in het bestuur als in de verschillende werkgroepen zoals over hoe om te gaan met key-accountmanagement, over het ontzorgen van de oudere telers en de governance in deze organisatie. Ook bij de medewerkers en het MT proef ik een enorme drive om ervoor te gaan. Gezien de publiciteit die er over ZON geweest is, heeft me dat positief verrast. En dan was het niet de makkelijkste tijd om mensen te leren kennen, want toen ik hier startte werkte vrijwel iedereen thuis. Hopelijk kunnen we snel weer iedereen tegelijk op kantoor ontmoeten. Een meeting via Teams is prima om informatie uit te wisselen, maar blijft voor mij absoluut geen vervanger van persoonlijk contact."
Goed uitgangspunt
"Daarbij is het uitgangspunt van ZON echt enorm goed. Ons brede assortiment is in de markt waarin wij willen opereren een echte plus. Daarnaast is onze geografische locatie een groot voordeel, net alleen tegen de Duitse grens aan, maar ook nog eens op het Fresh Park-terrein te midden van grote AGF-bedrijven. Ofwel, de verkoopmogelijkheden zijn hartstikke positief. Wel is één van mijn bevindingen van de laatste maanden dat we meer telers en aanvoerders nodig hebben om het rendement van onze telers verder te verhogen. Nu hebben we 165 leden, aangevuld met externe aanvoerders."
"Daarbij hanteren we de zogeheten duale verkoopstrategie om dat doel te bereiken. Dat gebeurt deels door middel van key-accountmanagement, maar ook zie ik de klok als een heel goed middel voor de daghandel om met name de segmenten buiten de retail te bereiken. Ik ben me er goed van bewust dat andere organisaties niet zoveel meer met de klok doen, maar ik denk dat daar juist een grote kans ligt voor ZON. Daarbij zie ik de klok als een klant, die moet je ook niet overvoeren met product, maar dat moet je goed managen."
Investering in ICT voor klokverkoop
"Voor ons reden dat we onlangs besloten hebben om een forse investering te doen in nieuwe ICT voor de klokverkoop. Daarmee komen er veel meer opties beschikbaar. Zo kunnen we straks bijna ieder product waar ter wereld verkopen. Klanten kunnen een pre-bid inzetten en keuzes maken tussen in blok of op naam verkopen en het laden op de ZON-locatie of elders. We kunnen bij wijze van spreken de klok van een Valenciaanse sinaasappelveiling hier laten draaien, al zullen we dat niet gauw doen."
"En de klok is populair. Daar lees en hoor je niet altijd van, maar de afgelopen jaren hebben we er jaarlijks tientallen kopende klanten bijgekregen, met name vanuit het Duitse groothandelskanaal. Door in de winter Spaans product voor de klok te zetten, zorgen we al dat de kopers in die periode niet afhaken. Ik ben ervan overtuigd dat als we het aanbod uitbreiden, dat er nog meer koopkracht deze kant op gaat komen. En dan denk ik allereerst aan producten uit de regio waar we groot in zijn, zoals tomaten, paprika's, komkommers, asperges en prei."
Behoefte aan extra aanvoerders
"Voor mezelf was dat echt een nieuwe gewaarwording. Ik was in mijn vorige functies vooral met marketing en sales bezig, maar hier hebben we nadrukkelijk behoefte aan meer aanvoerders. Voor ons is het echt een droomscenario om er een aantal productgroepen bij te krijgen om onze klanten nog breder te bedienen. We voeren daarover wel gesprekken met partijen en ook met andere organisaties in het land om te kijken wat er in samenwerking mogelijk is. Weet je, soms zijn dingen uit historisch perspectief zo gegroeid, maar dat betekent niet dat het altijd de beste weg is. Het doel van deze coöperatie moet volgens mij altijd ten dienste staan van de ZON-telers."
Normaliter is de klok goed voor bijna de helft van de omzet van ZON. "Het afgelopen jaar was dit aandeel iets lager, doordat vanwege de Corona-crisis de horecagroothandels wat minder deden en de retail sterk is gegroeid. Daardoor hebben we in totaliteit een mooie groei doorgemaakt, zowel in euro's als volume", vertelt John. Ook voor dit jaar ziet hij de resultaten positief in. "Het ziet er naar uit dat we verder zullen groeien. Een aantal klanten in het retailsegment hebben aangegeven nauwer met onze telers samen te willen werken. Een mooi voorbeeld is dat een retailer ons ook heeft gevraagd om het Spaanse product hier te laten sorteren en verpakken. Uiteraard ben je dan apetrots als je na twee weken een bedankje krijgt over de manier en professionaliteit waarmee dit is opgepakt. Doordat je met key accounts op een andere manier in gesprek bent, kun je ook transparanter zijn over de uitdagingen en problemen waar je tegenaan loopt en elkaar beter helpen."
Hoe interim is de directeursfunctie? John moet lachen als de vraag aan de orde komt. "Die krijg ik dagelijks naar mijn hoofd, maar als je er over nadenkt is alles in het leven interim. Ook in de functies die ik hiervoor had, heb ik nooit een vastomlijnde carrièreplanning gehad. Ik werk hier sowieso met de horizon van de langere termijn. Bovenal wil ik werken in een omgeving waar ik wat kan toevoegen en wil werken met mensen waar ik energie van krijg, zodat ik 's morgens met plezier naar het werk ga en 's avond wat bereikt hebt. In de werkgroep governance wordt er gekeken naar ons toekomstige bestuursmodel. Als daar een ei over gelegd is, wordt er ook naar het profiel van de toekomstige directeur gekeken. Of dat voor mij daar stopt of verder gaat, zien we dan wel weer...."
Voor meer informatie:
ZON Holding B.V.
Venrayseweg 104
5928 RH | Venlo
www.royalzon.com