Tholen - Voor het familiebedrijf Buysman Kruiden in het Noord-Hollandse Andijk is het telen van potkruiden topsport. Met meer ruimte voor de kruiden tijdens de teelt, innovatieve en duurzame technieken maken ze het onderscheid in dit toch wat duurdere kruidensegment vergeleken met de gesneden kruiden. Die hebben het voordeel van gemak, maar consumenten zijn beter af met kruiden in pot, benadruk Piet Buijsman. Potkruiden oogsten consumenten zelf, ze zijn altijd vers daarom smakelijker.
De West-Friese familie Buijsman is al generaties aan het telen. Bijna 40 jaar geleden startten ze met de teelt van bieslook. “Bieslook is een tweejarig gewas dat in het eerste jaar buiten wordt geteeld. In de herfst worden de planten gerooid en ingevroren, daarna opgezet in potten die met vijf lagen boven elkaar dicht tegen elkaar aan komen te staan in een groeicel. Deze intensieve vorm van telen heet tegenwoordig vertical farming, maar Buysman is daar al in 1983 mee begonnen.
De derde generatie en de vierde generatie Buijsman
Eigen groeiomstandigheden per kruid
Bieslook is het enige kruid in het assortiment dat met weinig ruimte en licht toe kan. Alle groeikracht zit al opgeslagen in de kluit. Alle andere soorten krijgen meer ruimte. Inmiddels staat er een oppervlakte van 11.000 m2 aan kassen met eb- en vloedtafels voor de andere 12 soorten kruiden: basilicum, koriander, peterselie, tijm, munt, salie, citroen melisse, citroen basilicum, rode sisho notenkruid, basil piccolino, chocolade munt en Zwitserse munt. Elk kruid heeft een eigen voorkeur in groeiomstandigheden. Zo heeft basilicum als tropisch gewas behoefte aan warmte, voor peterselie kan de verwarming een tandje lager. Om elke plant zo goed mogelijk te laten groeien, zijn er zeven aparte afdelingen met een verschillend licht- en klimaatplan.
Innovatie en duurzaamheid zijn altijd de pijlers geweest van verdere ontwikkelingen. De Buysmannen waren een van de eerste bedrijven die onder LED ging telen is de tweede generatie LED in aantocht. Voor optimaal daglicht zijn de nieuwste kassen voorzien van diffuus glas die voor 6 tot 7 procent meer licht en minder schaduwwerking zorgen.
Erik Buijsman bij de meerlagenteelt
De teelt gebeurt op duurzame wijze en is chemie-vrij. Bio-bestrijders als sluipwespen en roofwantsen worden preventief ingezet ter voorkoming van ziektes en plagen waardoor Buysman kruiden geen gewasbeschermingsmiddelen hoeft in te zetten. “Op de meststoffen na telen we biologisch. Daar hebben we bewust voor gekozen omdat gangbare meststoffen uiteindelijk een betere kwaliteit kruiden zorgen. Biologische meststoffen bleken met name in de herfstmaanden minder te voldoen. Vergelijk het met topsporters, die voorzie je toch ook van de beste nutriënten om hen zo goed mogelijk te laten presteren?”
Het verwarmen van de kassen gaat deels op aardwarmte en deels op gas, waarbij de verwachting is dat ze in de toekomst op waterstof kunnen overschakelen. Een deel van de energie die ze verbruiken, wekken ze al op met 300 zonnepanelen en een duurzaam systeem van ledverlichting bespaart 40% op het stroomverbruik.
Water wordt voor 100% gerecirculeerd. “Rond het bedrijf houden we zo’n 5 miljoen liter water vast in bassins en hebben daarmee een voorraad voor 2 jaar. De kruiden groeien op eb- en vloedtafels en we herbruiken al dat water. Hierdoor benutten we de meststoffen optimaal en komt er geen druppel water in de natuur terecht.”
Grotere potmaten met kruiden voor op balkon of terras
Proef met potloos
Over het verpakkingsvraagstuk is goed nagedacht maar voorlopig komt recycled plastic nog als beste uit de bus. “De afbreeksnelheid van biologisch afbreekbaar plastic is zeer langzaam of moet onder hoge temperaturen gebeuren. Van papieren hoezen of kartonnen potten ligt de uiteindelijke footprint hoger dan van rPET. Voor het produceren van karton en papier zijn hoge temperaturen nodig en het is zwaarder om te vervoeren. Momenteel doen we een proef met potloos telen, dat lijkt een goed teeltalternatief maar vraagt wel versnelling in het handelskanaal omdat de onderzijde van de kluit snel verbrokkelt wanneer deze uitdroogt.”
Directe afzet op consument
Buysman verzorgt zelf de afzet van haar kruiden onder eigen merk. Met een afzet van 1,5 miljoen kruidenpotten per jaar zijn ze in grootte de tweede leverancier in Nederland. Buysman Kruidenpotten gaan voor een groot deel direct naar de supermarkten Dekamarkt, Deen en Landmarkt. Via de groothandels vindt afzet richting markten en groentespeciaalzaken plaats.
Ook heeft Buysman een assortiment aan groter formaat kruidenpotten in basilicum, munt en tijm voor op het terras en balkon wat via tuincentra wordt afgezet met name in het voorjaar goed loopt. “In tuincentra kun je meer soorten kruiden kwijt dan via retail maar niet jaarrond, na de zomer is dat afgelopen.”
Buysman Kruiden ontwikkelde ook een direct afzetkanaal richting consument. Via de webwinkel kunnen zij een kruidenboeket bestellen. Het is een alternatief voor een knappe bos bloemen die per post aan huis wordt afgeleverd.
Afzet op Royal FloraHolland
Aan het telen van eetbare bloemen wordt nog niet gedacht maar de link met de bloemen- en plantenwereld zorgde voor verbreding van het afzetkanaal buiten de AGF-handel om. Omdat kruiden onder de eetbare bloemen en planten vallen, werd een succesvolle samenwerking met Royal FloraHolland ingezet. “Hier zijn we vorig jaar mee begonnen en je ziet de afzet snel stijgen. Alles draait om naamsbekendheid en daar zetten we vol op in. Sinds 1 januari hebben we de huisstijl vernieuwd en zorgen we dat we op beurzen aanwezig zijn. Langzamerhand zie je daardoor het aantal landen toenemen”, vertelt Piet Buijsman.
Verre export
Verre bestemmingen zijn voor potkruiden een uitdaging. “We exporteren daarom voornamelijk naar omringende landen: Duitsland, België, Verenigd Koninkrijk, Ierland, Frankrijk maar ook export richting Baltische en zelfs Aruba is mogelijk. Er is geen limiet zolang het transport maar goed gaat. We oogsten en hoezen ’s ochtends de kruiden vers in en daarna kun je er nog ongeveer een week mee werken in het handelskanaal. Daarna hebben de planten licht nodig”, legt Piet uit. Eenmaal in het schap zijn planten weer goed houdbaar, ze hebben genoeg aan een beetje licht en vocht.
Willen de potkruiden langere tijd overleven in het handelskanaal en vervolgens bij de consument, moeten ze van goede kwaliteit zijn. “We werken jaarrond met een vaste prijs die mogelijk iets hoger ligt dan die van collega telers. Dat komt omdat wij ervoor kiezen de planten meer ruimte te geven. Hierdoor ontwikkelen de planten zich beter. Uiteindelijk is dat beter voor iedereen in de keten. Wanneer derving wordt meegerekend, zijn wij niet duurder dan anderen”, besluit Piet.
Dit artikel verscheen eerder in editie 7-8, 34e jaargang van vakblad AGF Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl
Voor meer informatie:
Buysman Kruiden
Kadijkweg 41
1619 PJ Andijk
Tel: 0228-597161
info@buysmankruiden.nl
www.buysmankruiden.nl