Royal FloraHolland deelt een update van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) over de impact die het coronavirus heeft op de export van bloemen en planten, maar in veel gevallen ook van andere (vers) producten op onze buurlanden en daarbuiten. Hieronder treft u een overzicht, waarbij opgemerkt dat absolute volledigheid niet gegeven is noch kan worden, omdat de ontwikkelingen elkaar in rap tempo opvolgen.
Update van maandag 23 maart 2020
Zuidwest Europa:
Gisteren bespraken landen in de CEFTA-regio samen met de Europese Unie en de Transportgemeenschap de aanleg van een groene corridor met prioriteitstroken voor vrachtwagens die voedsel vervoeren, grondstoffen voor de voedselindustrie, medische apparatuur en materialen in de CEFTA-regio (Albanië, Bosnië en Herzegovina , Moldavië, Montenegro, Noord-Macedonië, Servië en Kosovo). De groene corridor moet een vlotte doorstroming van goederen binnen en buiten de regio mogelijk maken.
Het grootste probleem voor de bedrijven is het transport, d.w.z. de epidemiologische omstandigheden waaraan moet worden voldaan voor de chauffeurs die landen binnenkomen en verlaten, afkomstig uit crisisgebieden. Tot op heden hebben vier van de zes economieën van de Westelijke Balkan de noodtoestand uitgeroepen.
Italië:
Voor zover bekend zijn er geen belemmeringen, ook niet m.b.t. wegvervoer. Wat het laatste betreft, Oostenrijk had wél wat maatregelen genomen maar weer ingetrokken t/m 29 maart, en Slovenië blijft een problematische grens (wegvervoer is pas toegestaan om het land door te rijden, van grens tot grens en mits er voldoende brandstof is zonder te hoeven stoppen). Er zijn verder routine controles en de temperatuur van de vrachtwagenchauffeurs wordt gemeten (wat vertragingen veroorzaakt).
Spanje:
Vanaf dinsdag 17 maart (00 uur CET) zijn er bij Spaanse grensovergangen paspoortcontroles. Op deze controles na gelden er geen beperkingen op de logistieke routes van en naar Spanje. Goederen- en in het bijzonder levensmiddelentransport mogen het land in en uit.
België:
Tuincentra in België mogen enkel voeding en diervoeding verkopen. AVBS onderhandelt over een versoepeling, maar voorlopig zonder resultaat. Supermarkten verkopen nog bloemen en planten.
Sommige bloemenwinkels verkopen 'aan de deur' afhaalrestaurantmodel. Veel winkels zijn effectief gesloten. Wel zijn er telers, omdat de nood hoog is, die producten etaleren aan de straat met een richtprijs erbij, enkele Corona richtlijnen en een potje voor de eerlijke betaler ernaast.
Online verkopen en bezorging van bloemen en planten is nog toegestaan maar wordt afgeraden, ook voor bloemenwinkels om dit zo te doen omdat bloemen en planten niet tot de uiterst noodzakelijke producten horen.
Duitsland:
Verkooppunten voor bloemen en planten kunnen open blijven. Dat betekent dat, naast natuurlijk de supermarkten, ook bouwmarkten, tuincentra en (ook weer) bloemisten open mogen zijn. Zij moeten zich echter houden aan de zeer, zeer stringente eisen m.b.t. 'social distancing'. Ook in NordRhein-Westfalen, de belangrijkste markt voor bloemen en planten, is dat tot nader order het beleid. In Bayern gelden sinds zaterdag strengere regels, waar de meeste andere Bundesländer vooralsnog niet voor kiezen.
Gisteravond is de koperstribune van Veiling Rhein-Maas (VRM) 'omgebouwd' naar de nieuwe eisen. Van de 600 zitplaatsen mogen er nog 155 gebruikt worden. Uiteraard zet ook VRM zwaar in op meer inkoop via KOA.
Japan:
Regering besluit landelijke sluiting van scholen niet te verlengen en laat dit aan lokale autoriteiten over. Scholen Laag-risico gebieden gaan daarmee op 6/7 april weer open. Japan lijkt Corona virus voorzichtig onder controle te hebben - al waarschuwen experts dat gestage uitbreiding nog steeds mogelijk is.
Myanmar:
De handel met China lijkt weer op gang te komen. Zaadbedrijven worden in veel Zuidoost-Aziatische landen geblokkeerd en zoeken de dialoog met regeringen om "Green Lane" -oplossingen voor te stellen. Dept. of Agriculture in Myanmar beloofde de import van plantvermeerderingsmateriaal uit NL voor 15 nieuwe groepen planten, bloemen en fruit verder te vergemakkelijken.
Colombia/Ecuador:
In Colombia zijn tot op heden 231 mensen besmet met Covid-19 en 2 doden. Bogotá de hoofdstad heeft 40% van de gevallen; 60% van de bloemenproductie vindt plaats in de savanne van Bogotá. Vanaf woensdag 24 maart geldt een lockdown in Colombia, voorlopig tot 13 april (net na semana santa, waarin normaliter iedereen op reis gaat). Essentiële diensten blijven doorgaan (ook nog steeds zeevracht). Ecuador heeft vandaag 789 geïnfecteerde en 14 doden, Guayaquil heeft 45% van de gevallen gevolgd door Pichincha, een van de belangrijkste bloemenproductie regio's in de buurt van Quito.
Colombia en Ecuador hebben de noodtoestand uitgeroepen en zijn een landelijke quarantaine gestart. Er zijn reisbeperkingen en luchthavens zijn gesloten voor alle internationale passagiersvluchten. Vrachtvluchten zijn nog steeds toegestaan, maar vanwege de lage vraag verwachten we meer annuleringen tot half april of nader bericht. De meeste luchtvaartmaatschappijen naar de VS en Europa stoppen zoals KLM, Lufthansa, Iberia, American, United, Delta en slechts enkele zijn beschikbaar in Cargolux, Emirates, Turkish Latam. De export van bloemen is met 80% gedaald en de komende week zal het naar verwachting 100% zijn, dus alle markten sluiten hun deuren en klanten zullen alle resterende bestellingen van alle markten stoppen. Veel telers hebben besloten de exportactiviteiten vanaf nu voor ten minste twintig dagen stop te zetten en sturen de meeste arbeiders naar huis. Alle geoogste bloemen worden vernietigd en gebruikt voor compostering.
De economische gevolgen voor de industrie zullen enorm zijn. De regeringen van Colombia en Ecuador zullen maatregelen nemen voor bedrijven om de belastingbetalingen uit te stellen en kredietlijnen de volgende twee maanden te bevorderen voor degenen die met kredietbetalingen worden geconfronteerd en hen een schuldverlichting geven en hen in staat stellen hun salaris te behouden en de werkgelegenheid te beschermen. Colombia heeft een pakket van 3,6 miljard dollar aangekondigd dat moet worden uitgegeven aan noodmaatregelen, te beginnen met programma's voor gezondheidszorg en sociale voorzieningen. De economische situatie in Ecuador is anders en tot dusver horen we van Expoflores een grote bezorgdheid dat er geen geld beschikbaar is om de industrie in een dergelijke crisis te ondersteunen. Telers vragen de regering om 90 dagen verlof toe te staan voor arbeiders die niet in de tijd nodig zijn.
Verenigd Koninkrijk:
- Beurzen en evenementen worden afgelast, inmiddels tot diep in juni. De fameuze Chelsea Flower Show (19-23 mei) wil een virtueel alternatief uitwerken.
- FPC, de brancheorganisatie voor de handel in groente, fruit en sierteeltproducten, bepleit (opnieuw) tijdelijke "light-touch, risk-based" plantgezondheidsinspecties voor import. Reden voor het verzoek is dat zendingen van bederfelijke producten worden vertraagd op hun reis naar het Verenigd Koninkrijk door lockdowns en personeelstekorten elders. Ook vinden nagezonden originele certificaten hun weg naar de eindbestemming niet of te laat. FPC wil dat de vereiste om originele certificaten te overleggen (direct of nagestuurd) vervalt, waardoor aan de grens meer zendingen direct vrijgegeven kunnen worden.
- Bloemisten, bouwmarkten en alle andere winkels met 'niet- essentiële' waren zijn per vandaag tot nader orde gesloten.
Saudi Arabië:
De autoriteiten hebben aangekondigd dat ze de soepele import van goederen via lucht, water en land blijven garanderen om ervoor te zorgen dat het aanbod in Saudi Arabië op pijl blijft. De diverse hyper- en supermarkten hebben hierdoor nog ruim voldoende producten, waaronder versproducten in voorraad.
Verenigde Arabische Emiraten:
Door het volledig wegvallen van de toeristenindustrie en de congressen en beurzen industrie is de vraag naar voedsel en andere producten sterk gedaald. Dit, in combinatie met het feit dat de transportstromen stokken vanwege de beperkt beschikbare transportcapaciteit, met hogere prijzen tot gevolg, heeft als gevolg dat de import sterk afneemt.
Frankrijk:
Gisteren ontstond er onzekerheid over het vervoer naar Frankrijk. De landbouwraad meldt dat twee chauffeurs in de cabine zijn toegestaan en dat een gezondheidscertificaat niet nodig is. Als ze zo'n certificaat hebben dan is dat beter. Frankrijk heeft een vergelijkbare regeling als Nederland t.b.v. optimale verkeersdoorstroming en toeleveranties.
Mexico:
Vanaf zaterdag 21/03 zal de grens tussen Mexico en de VS gesloten zijn voor niet-essentieel verkeer. Handel in landbouw- en voedselgoederen valt hier niet onder. Mexico exporteert jaarlijks ruim $11 mrd aan verse groenten en vers fruit naar de VS. De dalende peso (t.o.v. de USD) maakt de export van groente naar de VS aantrekkelijker.
Roemenië:
Op 20/03/2020 heeft Roemenië de Hongaarse autoriteiten officieel verzocht om voor vrachtvervoerders van of naar Roemenië nog 3 extra grensovergangen te openen in Borș, Cenad en Nădlac 1. Inclusief de al open grenspost Nădlac 2 komt dan het totaal aan grensovergangen die gepasseerd kunnen worden op 4. Blokkades Hongaars - Roemeense grens: de Roemeense overheid heeft aan Hongarije verzocht het aantal grensovergangen uit te breiden bij de plaatsen Bors, Cenad en Nădlac. Er is nu 1 doorgang en dat leidt tot veel problemen (wachttijden en blokkades). Ook grensarbeiders uit beide landen komen zo in problemen. Op 19 april begint het Roemeense paasfeest (een week later dan in Nederland). President Iohannis heeft de Roemeense diaspora (totaal meer dan vier miljoen mensen) publiekelijk gevraagd om niet naar Roemenië te reizen.
Polen:
Naar aanleiding van lange wachtrijen bij de grenzen van Polen, zijn er extra grenzen opengesteld voor personen en vrachtverkeer. De Poolse CVO heeft geadviseerd om geen levend vee te exporteren naar Polen op dit moment zolang de situatie aan de grenzen onduidelijk is. Naar aanleiding van sluiten Schengen grens voor niet essentieel reizen van niet Schengen nationaliteiten nogmaals oproep van Poolse agrosector om zorg te dragen voor het mogelijk maken van werkvisa voor Oekraïners. Bloemen staan deze dagen helemaal op de laatste plek van de boodschappenlijst. Ook andere events zoals bruiloften of bedrijfsevents die normaal gezien versierd zouden worden vinden geen doorgang. De Poolse Vereniging van Bloemisten heeft een petitie aan de Poolse Premier gericht met een roep om steun (o.a. vrijstelling van de verzekeringsbijdrage en BTW vrijstelling). Anders gaan meerdere bloemen winkels failliet in Polen. De Poolse tuinbouwsector maakt zich zorgen over de beschikbaarheid van de uit het buitenland geïmporteerde producten. Ze denken vooral aan meststoffen, zaden en gewasbeschermingsmiddelen. De goederenstroom over de grens is al moeilijker, vrachtwagens staan enkele uren in de file te wachten. Vertragingen in leveringen zijn ook het gevolg van het vaak verminderde aantal werknemers in leveranciersmagazijnen. Poolse producenten maken zich ook zorgen over toekomstige prijzen van de geïmporteerde meststoffen, aangezien de prijs door de zloty-wisselkoers beïnvloed zal worden.
Slowakije:
De bakkerij sector en bedrijven in het ingeblikt voedsel geven aan dat er een stijging is van 60% in de verkoop van ingeblikt voedsel. Zij geven aan een tekort aan personeel te hebben. Op dit moment is er sprake van 10-20% minder arbeidskrachten dat aan het werk is. Als meer mensen geïnfecteerd raken dreigt er een tekort van 3.000 arbeidskrachten. In de tussentijd geeft het ministerie van Landbouw aan dat er geen reden is tot paniek omdat er voldoende voorraden zijn in de warehouses. Dit wordt bevestigd door de logistieke sector. Ook supermarkten komen personeel tekort, waaronder Tesco. Tegelijkertijd worden kleinere bedrijven geraakt door de crisis.
Georgië:
De overheid van Georgië claimt dat er geen te korten zijn voorzien van basisvoedsel producten als gevolg van de Corona gebeurtenissen. Zo zou er voldoende voorraad zijn voor 3 à 4 maanden. Er worden geen maatregelen verwacht om de import tegen te gaan. De drie grootste conservenbedrijven in Georgië verzekeren eveneens een stabiele aanvoer van voedingsmiddelen en verwacht wordt dat de lokale productie van groenten en fruit die nu opgang komt de komende maanden extra zal toenemen.
Kazachstan:
De Kazachse premier heeft het ministerie van Financiën verzocht aandacht te besteden aan het reduceren van de invoerrechten van de meest belangrijkste basisvoedsel producten. De EU-delegatie in de hoofdstad Nur-Sultan heeft Kazachse autoriteiten gevraagd voor meer informatie.Er is de afgelopen periode veel bezwaar aangetekend aan de nieuwe voorschriften voor het grensoverschrijdend vervoer in Kazachstan. Zo zou de truck en chauffeur uit bepaalde Corina risicolanden, waaronder de Schengenlanden, bij de Kazachse grens vervangen moeten worden.
Verenigde Staten:
De "futures" voor rundvee in de VS zijn sinds 1 januari 2020 met bijna een kwart gedaald. Dit is enerzijds het gevolg van het coronavirus maar ook de marktopening voor rundvlees uit Brazilië heeft daartoe bijgedragen. Het probleem lijkt niet de vraag te zijn, schappen in veel winkels zijn leeg, maar om het op tijd bij de consument te krijgen.
Rusland:
De Federale Veterinaire en Fytosanitaire Bewakingsdienst (Rosselkhoznadzor) vereenvoudigt de procedure voor het verwerken van batches van in Rusland geïmporteerde dierlijke en plantaardige producten om een verstoring van de aanvoer van plantaardige en dierlijke producten te voorkomen. De registratie van goederen onder zeggenschap van Rosselkhoznadzor wordt uitgevoerd volgens kopieën van veterinaire en fytosanitaire begeleidende documenten. Alle noodzakelijke maatregelen om de authenticiteit van deze documenten te bevestigen, zullen samen met de bevoegde diensten van andere landen worden genomen.
Oekraïne:
Oekraïne is sinds 17 maart gestopt met het internationale passagiersvervoer. Het lokale intercityvervoer is op 18 maart gestopt. De metro in de grote steden is gesloten, andere vervoersmiddelen zijn strikt beperkt, winkelcentra en bioscopen zijn gesloten. De evacuatie van Oekraïners uit het buitenland gaat door. Op 17 maart zijn 3.500 Oekraïners de grens met Polen overgestoken via drie open punten. Er is overeenstemming bereikt met Slowakije om de overdracht van Oekraïners uit te voeren. Het totale aantal Oekraïners in het buitenland dat op evacuatie wacht wordt geschat op 35.5 duizend personen. Slechts 49 van de 219 grenscontroleposten zijn open. De wachttijd voor commerciële goederen bedraagt 20 uur aan de grens met Polen en minder dan een uur aan de andere grensovergangen. Volgens de informatie van de douane zijn alle zendingen toegestaan voor invoer, niet gestopt vanwege de quarantaine. Bedrijven melden logistieke problemen. De logistiek van bederfelijke goederen is gecompliceerd door de lange wachttijden. Logistiek van kleine goederen die per post in de passagiersvliegtuigen werden verstuurd (bv. zaden) is niet meer mogelijk, wat cruciaal is voor het begin van het seizoen.
Hongarije:
De Hongaarse maatregel om de doorvoer van goederen via één enkele grenspost met Roemenië, (Nădlac 2), te beperken, is ontoereikend gebleken en heeft aanzienlijke knelpunten veroorzaakt.
Rwanda:
Vrijdagavond 20 maart is voorlopig de laatste vlucht vanuit Kigali naar Amsterdam vertrokken. De komende 30 dagen is het vliegveld gesloten voor passagiers. Cargo-vluchten kunnen wel landen, maar gezien de grote vraag naar cargo-vluchten is het de vraag of Rwanda kan worden aangedaan. Op dit moment wordt bekeken of cargo (rozen en groenten) met een truck naar Nairobi kunnen.
Uganda:
Op 22, 23 en 25 maart zullen er nog KLM vluchten naar Kampala vliegen. Daarna is het onduidelijk of er nog vluchten komen, en of bloemen en stekken het land nog kunnen verlaten.
bron: Royal FloraHolland