Tholen - Hoewel bijna alle foodproducten, van drinkflesjes, koffiecups tot gesneden brood en koekjes, in plastic worden verpakt, lijkt de AGF-sector in de plasticdiscussie onder een vergrootglas te liggen. Ook tegen flowpacken waarbij relatief weinig verpakkingsmateriaal gebruikt wordt, is er grote weerstand. Daarbij wordt vergeten dat verpakken twee andere grote problemen, namelijk voedselverspilling en CO2 uitstoot, juist tegengaat. Bioplastics hebben een beter imago, wat de acceptatie van verpakte AGF zou kunnen verbeteren.
Verpakkers en met name flowpackers staan echter nog niet te springen om met bioplastics aan de slag te gaan. De afwachtende houding heeft te maken met twijfels over de duurzaamheid, werkbaarheid en betaalbaarheid van deze nieuwe materialen. Een aantal verpakkingsbedrijven geeft aan te investeren in bioplastics maar dat ontwikkelingen zich nog in de testfase bevinden. “Het loopt nog niet goed op de machines”, klinkt het. Het gaat bovendien niet alleen om de folie maar om de verpakking als geheel. Er moeten ook composteerbare etiketten, biologisch afbreekbare lijm en inkt en sealmateriaal gebruikt worden. Allemaal extra kosten en handelingen die het prijskaartje van bioplastics opdrijven en nog niet uitontwikkeld zijn.
Buiten de praktische bezwaren die er zijn, staan bioplastics als materiaal ook ter discussie. Verpakkers die composteerbare bioplastics uittestten, beklagen zich over de instabiliteit ervan. “Zodra je het aan de lucht blootstelt, begint het te ontbinden. Je kunt er een paar weken mee werken maar daarna wordt de folie poreus en gaat vlokken met alle gevolgen van dien”, vertelt een verpakker. “Bovendien is de vraag naar dit soort folies nog niet groot waardoor de afname ervan niet in te plannen is. Dus als het niet loopt, dan kun je de folie na een paar maanden weggooien, dat is ook niet duurzaam.” Een ander bezwaar tegen bioplastics is dat voor het produceren ervan landbouwgrond wordt gebruikt. “Zolang er honger in de wereld is, moeten we dit niet doen”, is een veelgehoord argument.
Onzin vindt Patrick Gerritsen van Bio4Pack, producent van bioplastics. “Nu gebruiken we slechts 0,02 procent aan landbouwgrond voor de productie van bioplastics. Wanneer we álle plastic zouden vervangen door bioplastic, dan zou dat 5 procent van de totaal beschikbare landbouwoppervlakte in beslag nemen. Beide cijfers staan in geen verhouding tot de 30 procent aan voedsel dat nu nog wordt verspild.”
Wat hem betreft, stapt de verpakkingsindustrie over op PLA, een duurzaam alternatief voor conventioneel plastic. Het is een stabiel verpakkingsmateriaal en even helder als polypropyleen, gewonnen uit aardolie, dat nu op grote schaal wordt gebruikt voor flowpacks. “De eigenschappen van bioplastics zijn de laatste jaren aanzienlijk verbeterd en kunnen de concurrentie met conventionele plastics op basis van flexibiliteit, bedrukbaarheid, transparantie, barrières, hittebestendigheid, glans etc. uitstekend aan”, aldus Patrick. Zijn bedrijf levert jaarlijks 20 ton PLA folie aan The Greenery. “Dus dat toont wel aan dat deze folie een goed alternatief is.” Ook veegt Patrick de argumenten met betrekking tot instabiliteit van het materiaal aan de kant. “PLA kun je gerust 3 jaar laten liggen, daar gebeurt niets mee.”
Jan Wessemius van Oerlemans Plastic is zowel producent van bioplastics als conventioneel plastic. Hij benadrukt dat het vooral belangrijk is om te kijken naar het doel van verpakken en daarbij de vraag te stellen of je door te verpakken meer of minder milieu-impact hebt. Jan: “Je milieudoelstelling in de gehele keten bepaalt je materiaalkeuze”. Daarmee worden er meteen een aantal dilemma’s opgeworpen. “Wil je de uitstoot aan CO2 verminderen? Dan kun je bijvoorbeeld voor dunner materiaal kiezen. Dunner materiaal is soms echter lastiger om te recyclen. Wil je een bijdrage leveren aan de circulaire economie? Dan kies je eerder voor recyclebaar materiaal, maar moet dat dan conventioneel plastic zijn of biobased, gemaakt van hernieuwbaar materiaal? Of kies je voor de langste houdbaarheid en kies je daarbij het meest geschikte materiaal? Biologisch afbreekbare folies zijn fantastisch voor bepaalde toepassingen, maar alleen daar waar het een functie heeft en het de plasticinzameling niet kan vervuilen.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 9, 33e jaargang van vakblad AGF Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl
Voor meer informatie:
Bio4Pack
p.gerritsen@bio4pack.com 
Oerlemans Plastics
Kleibergsestraat 4
4265 GB Genderen
Tel +31-416-358100
info@oerlemansplastics.nl
www.oerlemansplastics.nl
Jan Wessemius
jw@oerlemansplastics.nl