Tholen – Als op dit moment ergens het woord ‘virus’ staat, is iedereen direct alert. Waar? Wat? Wie? Vragen die niet zo gek zijn in het licht van de huidige problematiek rond het Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV). Die is namelijk zeer ernstig, volgens René van der Vlugt, plantviroloog bij Wageningen University & Research. Ernstiger dan menigeen in de gaten lijkt te hebben, aldus René. “Ik ben bang dat er op dit moment in Nederland sprake is van zachte heelmeesters met mogelijk erg stinkende wonden tot gevolg.”
Het was eind mei dat René en zijn collega’s zich genoodzaakt voelden om enige duiding te geven naar aanleiding van een bericht over het Southern tomato virus (STV) dat zou zijn geconstateerd in Groot-Brittannië. Wéér een tomatenvirus zal de gedachte bij menig teler zijn geweest. Inderdaad, een virus, maar zeker geen nieuw virus én bovendien geen reëel gevaar, zo legden René en zijn collega’s uit.
Individuele- en handelsbelangen ondergeschikt in belang van sector
Als het aankomt op berichtgeving over virussen in de glastuinbouw, is enige voorzichtigheid geboden. Maar als er nieuws of informatie is, dan moet dat gedeeld worden, zo is René van mening. Zeker bij gevaarlijke wereldwijd opduikende virussen zoals ToBRFV. En zelfs al spelen er handels- of politieke belangen. “Je moet je namelijk afvragen welk risico je als sector wilt lopen. Van ToBRFV kom je niet zomaar af. Juist daarom is het cruciaal dat er meer duidelijkheid komt over of het virus daadwerkelijk in Nederland is aangetroffen, waar dat precies is, enzovoort. Ook al raakt dat individuele telers of partijen hard. Zolang er geen duidelijkheid is, kan er niet écht actie ondernomen worden. En dat actie ondernemen, dat is wel de gedeelde verantwoordelijkheid van de hele sector.”
Gevaar van vals veiligheidsgevoel
Het zijn de telers en telersorganisaties die volgens René op dit moment aan zet zijn. “Als er besmettingen zijn, moet duidelijk gemaakt worden waar dat is om het virus in te kunnen dammen. Doe je dat niet, dan aanvaard je het gevaar van verspreiding.” René heeft het gevoel dat er op dit moment regelmatig sprake is van een vals gevoel van veiligheid. “Je hoort allerlei berichten over middelen en toepassingen voor virusontsmetting, maar gezien de besmettelijkheid van het virus twijfel ik aan de efficiëntie van veel die preventiemaatregelen.
Met de informatie die er is goede beslissingen nemen
Als onderzoeker is René ondertussen vooral veroordeeld tot toekijken én daar waar hij noodzaak ziet of gevraagd wordt, zijn kennis delen. “Wij ontvangen uiteraard ook signalen, maar zijn zeker niet de partij die nu de sector moet organiseren om tot een goede, gemeenschappelijke aanpak te komen. Als wij gevraagd worden, kunnen wij onze kennis delen. Maar daar blijft het momenteel bij. Waar ik echter toe zou willen oproepen is: wees alsjeblieft voorzichtig, zorg dat als er goede informatie is, die breed gedeeld wordt zodat er vervolgens goede beslissingen genomen kunnen worden. Dat is het belangrijkste nu.”
Voor meer informatie:
René van der Vlugt
rene.vandervlugt@wur.nl