Tholen - Het is al vaker aangehaald in de discussies over de toekomst van de agrarische sector in Nederland, en de glastuinbouw in het bijzonder: wereldwijd roemt men de innovatiekracht van de sector, maar zelf vergeten we dat nog weleens. Een dagje mee op toer met een internationale delegatie is dan verfrissend.
Na het ISF World Seed Congress is die kans er, en die is volop gegrepen. De bussen die vanochtend vanaf Ahoy in Rotterdam vertrokken voor bedrijfsbezoeken in vier regio's waren allemaal volgeboekt.
Woensdag was er ook een bustoer, speciaal voor de internationale vakpers. Achtereenvolgens tomatenlocatie Tomato Vision van Syngenta in Maasland, het World Horti Center voor een presentatie van East-West Seed en een slaveredelingslocatie van Rijk Zwaan in Dinteloord zijn bezocht.
Doel van de trip, georganiseerd door Plantum: de kracht van de veredelingssector laten zien en het belang van de sector voor wereldvoedselzekerheid.
Oogstrobot
Bij Syngenta in Maasland ontkwamen de journalisten vanuit onder meer Duitsland, Denemarken, Servië en Brazilië niet aan het onderwerp ToBRFV. Dat virus, dat is serieus, zo merkten de journalisten die lang niet allemaal al goed bekend zijn met de kasteelt. Eenmaal gehuld in de hygiënepakken mochten er volop tomaten geproefd mochten worden én was de oogstrobot van Four Growers in actie te zien.
Die robot, die was opvallend snel, althans dat vond ondergetekende met in zijn hoofd eerdere demonstraties van tuinbouwrobots. Afhankelijk van het ras zuigt de robot van Amerikaanse makelij één vrucht per seconde op. Zuigt, want de robot maakt slim gebruik van vacuümtechniek. Dat was duidelijk te horen aan het geluid, dat van een stofzuiger thuis, maar dan nog een stuk harder. Syngenta heeft de robot inmiddels bijna anderhalf jaar in Maasland draaien. Hierdoor leert het veredelingsbedrijf over wat er van de veredelaar gevraagd wordt met het oog op de verwachte opmars van robots in de kas.
Behalve de snelheid viel ook de nog ietwat wild bewegende zuigmond op. Om de snelheid van de mens te halen, moet die mond snel vrucht voor vrucht vinden, analyseren en opzuigen. Tijdens het oogsten schudden de trossen dan ook behoorlijk, maar op een enkele gevallen vrucht na viel de 'schade' tijdens de demonstratie van enkele minuten wat dat betreft mee. Een groot voordeel van met een robot oogsten: het kan nagenoeg 24/7, omdat in dit geval de robot aan de stroomkabel hangt.
Oogsten onder LED-belichting is ook geen probleem, verzekerde Geoffrey Hibbs van Syngenta ons. Deze winter draaide de robot ook succesvol onder belichting. Wat daarbij helpt, is dat de robot de vruchten zelf bijbelicht, waardoor de eventuele nadelige effecten van paars-roze licht meevallen.
Contrast
Na een rondje tomaten proeven onder leiding van Lotfi Bani van Syngenta ging de 'veredelingsreis' verder naar Naaldwijk, waar Maaike Groot van East-West Seed en Stuart Morris van de aan het veredelingsbedrijf gerelateerde stichting East-West Seed Knowledge Transfer klaarstonden. Hier geen focus op hightech, maar op telen in tropische klimaten in ontwikkelingslanden waar nog veel kleine, smallholder farmers, actief zijn.
Het veredelingsbedrijf, opgericht door de inmiddels 89-jarige vader van Maaike, Simon Groot, groeit en is tegenwoordig naast in Azië ook in Afrika en Latijns-Amerika actief. Nadrukkelijk ook met het geven van trainingen, waarmee de stichting zich bezighoudt. Die trainingen zijn cruciaal, want "elke verandering is een risico" voor de telers waarmee men werkt. Mislukt er iets, dan staat het familie-inkomen direct onder druk.
Waar East-West Seed met telers bewust hele kleine stapjes vooruit probeert te zetten, en daarmee ook in het belang van de hele sector de teelt in regio's probeert te ontwikkelen, helpt Rijk Zwaan telers soms met het zetten van hele grote stappen. Bijvoorbeeld van telen in de grond naar telen op water. De veredelingslocatie in Dinteloord die bezocht is, is hierop ingericht.
Koning Willem-Alexander wees de sector er maandag tijdens de opening van het congres op dat de wereld voor het oplossen van veel internationale uitdagingen naar de zaadindustrie kijkt.
Innovatie
Peter Sonneveld en Bauke van Lenteren gaven namens het familiebedrijf, dat net als de ISF 100 jaar bestaat dit jaar, in de kas in Dinteloord uitleg over hoe de slateelt zich ontwikkelt en welke rol moderne technieken daarin spelen. "Wie heeft er weleens slateelt op water gezien?", vroeg Peter. Een derde van de handen ging omhoog. Ook hier keken de journalisten hun ogen uit.
Bauke van Lenteren en Peter Sonneveld geven uitleg, terwijl de verzamelde pers foto's en video's maakte waar het ook maar kon. Sla op water had een derde van hen nog nooit van dichtbij gezien.
Bijzonder aan de sector, zo benadrukte Elsbeth Ketting namens Plantum op de terugweg in de bus nog maar eens, is dat in de sector die Plantum vertegenwoordigt, opvallend veel geld in innovatie gestoken wordt. Veredelingsbedrijven steken gemiddeld 15% van hun omzet in onderzoek en ontwikkeling. Bij sommige bedrijven is dit zelfs 30%.
De sector staat aan het begin van de agrarische keten, en staat, net als de bedrijven verderop in de keten, allerminst stil. En om er nog een cijfer aan toe te voegen: hoewel veredelingsbedrijven de hele wereld bestrijken, werkt een groot deel van de mensen in Nederland. Zowel bij Syngenta (22% van de 2500 mensen werkt hier) als bij Rijk Zwaan (1650 van de 3900 mensen werken in Nederland). De zaadsector werkt nauw samen met de telers en retailers hier om te blijven innoveren.
"Ik spreek namens de hele sector", benadrukt Jérémie Chabanis van Syngenta daarom ook aan het begin van de dag. "Daar zijn wij allemaal ambassadeurs van."
De delegatie internationale journalisten aangevuld met enkele Nederlandse collega's en ondergetekende.
Foto's: Paul Schipper/GroentenNieuws