Sinds de inwerkingtreding van de associatieovereenkomst tussen de EU en Marokko in 2013 is de Marokkaanse export van tomaten naar de EU volgens gegevens van Eurostat van 365.695 ton naar 557.225 ton opgeklommen (cijfer 2022). Spanje exporteerde daarentegen in 2022 minder tomaten dan in 2016-2017.
"De overeenkomst met de EU vertoont veel barsten. Toen het eerste exportprotocol in 1992 werd ondertekend, was de doelstelling de ontwikkeling van de plattelandsbevolking en de traditionele Marokkaanse teler. Dat is volledig mislukt, want noch de plattelandsbevolking, noch de Marokkaanse teler is erop vooruit gegaan", legt Andrés Góngora, hoofd Groenten en Fruit bij de Spaanse brancheorganisatie Coag, uit in een gesprek met de krant El Independiente.
"Wat ons pijn doet in onze concurrentie met Marokko, zijn de arbeidskosten. De rest van de kosten kan niet zo veel verschillen, want in Marokko zie je hetzelfde teeltmodel als in Spanje. Het verschil zit hem in de arbeidskosten. Met wat je uitgeeft aan één werknemer in Spanje, betaal je er in Marokko tien."
Góngora, die zelf ook teler is, betreurt het systeem dat volgens hem de Spaanse tomatenexport naar Europa onder druk zet. "De overeenkomst, die noch voor de plattelandsbevolking, noch voor de Marokkaanse teler gunstig is, heeft de plattelandsvlucht alleen maar versterkt."
"Europees kapitaal arriveert in Marokko, waar het eigendommen verwerft en arbeidskrachten inzet afkomstig van de landen ten zuiden van de Sahara. Het is een regelrechte ramp, maar Europa sluit er zijn ogen voor. De grote supermarktketens komen er wel versterkt uit, want die hebben nu veel opties om product in te kopen. Dat stelt hen in staat de druk op de Spaanse telers op te voeren", besluit hij.
Bron: elindependiente.com