“Als ik mijn nitraat omlaag doe, heeft mijn buurman dan luis en ik niet?”

Tholen – Als je al jarenlang proeven doet, wil je daar af en toe ook iets over vertellen. Precies dat is wat de plantsapspecialisten van NovaCropControl woensdag 31 augustus deden tijdens een open avond. Adviseur Tim Weijs gaf een presentatie over luis op de drukbezochte avond. Tijdens onderzoeken is naar voren gekomen dat de druk van luizen verminderd kan worden door voeding aan te passen.

Relatie nitraat-luis
Uit de wetenschappelijke literatuur is al het nodige geschreven over de relatie tussen de luisgevoeligheid van gewassen en het nitraatgehalte in planten. Toch leeft er bij NovaCropControl het idee dat er meer is dan alleen de relatie nitraat-luisgevoeligheid. Tim: “Wij willen de code kraken of op zijn minst snappen hoe het zit.”

Tim besprak een proef met tarwe, op steenwol, handig als steriele uitgangsbasis. Hij liet zien dat hoe meer nitraat een plant toegediend krijgt, hoe groter de plant groeit. Luis neigt dan weer naar de grootste plant, dus die combinatie is niet handig voor wie luisvrij wil telen.

De vijf tarweplanten die Tim meenam waren van links naar rechts van een steeds hoger gehalte nitraat voorzien, variërend van 1 mmol tot 14 mmol. De EC varieerde van 1,5 tot maximaal 2, bij de plant met 14 mmol.

Leren over luisreproductie
In het onderzoek zijn de planten in een buis gestopt en is er bewust graanluis bijgestopt. De planten konden nog lucht krijgen door een gaasdeksel, maar konden verder niet aan de luis ontkomen. “Wij hebben de proef ook een keer in de tunnelkas gedaan in luizententjes, maar daar hadden we zoveel invlieg in de weken voordat de tentjes over het gewas geplaatst werden…” Lachend: “Dat leverde veel data op, supervet, maar we konden er niets mee.”

Na twee weken in de buis lopen de onderzoekers de plant blaadje voor blaadje na om de luizen te scoren. In totaal zijn de onderzoekers in staat zo 24 rondjes per jaar te doen en maken ze snel vorderingen. “We leren veel over hoe luis zich reproduceert.” 

Wat de onderzoekers ook geleerd hebben, is dat er nog wel wat bijgeschaafd kon worden aan de onderzoeksmethode. Op de open avond bleek dat ook iets wat voor andere onderzoeken gold. Reden voor de onderzoekers soms bewust een stapje terug te doen.

Andere elementen
De onderzoekers kijken nu nog specifiek naar nitraat, maar willen in de toekomst ook naar andere specifieke voedingselementen kijken, zoals mangaan, ijzer, aminozuren en diverse soorten plantversterkers. Telkens is de basis een plantsapanalyse. Ook is het nog mogelijk de aantrekkingskracht van gewassen op luis te onderzoeken. “Als ik mijn nitraat omlaag doe, heeft mijn buurman dan luis en ik niet?”, stelde een teler lachend als vraag.

Eén van de aanwezigen wilde weten of ook naar silicium gekeken wordt, een populaire stof bij producenten van plantversterkers. “Wie weet”, gaf Tim lachend aan. “Als je ziet hoeveel vragen wij over allerlei verschillende stoffen krijgen, dan weet je dat er nog veel te onderzoeken is.”

Aandachtig publiek bij de presentatie van Tim. Tim gaf er op de open avond meerdere, zodat alle circa honderd bezoekers bijgepraat konden worden.