Tholen - Dutch Berries investeerde dit jaar in de bouw van vier hectare kas met full LED-belichting. Daarmee is de grote aardbeienteler uit Zuilichem in staat om vanaf Kerst met grote volumes van een frisse, nieuwe teelt op de markt te komen. Door daarnaast ook steeds meer verschillende rassen te telen, komt volledig jaarrond telen héél dichtbij. Alleen van half februari tot begin maart is er (nu nog) geen product van eigen bodem beschikbaar.
De eerste Sonata-aardbeien van 2020 van onder belichting.
Begin december konden letterlijk de eerste vruchten van de nieuwste flinke investering worden geplukt. Eerst nog onsjes, maar nu het Kerst is, gaat het al om een kilo per vierkante meter, rekent Boudewijn van der Wal van Dutch Berries voor. “Voor onze vier hectare full-LED belichte teelt in de nieuwe kas betekent dat dus veertig duizend kilo aardbeien per week. De consument kan deze aardbeien vanaf nu ‘s winters in het schap van de supermarkt vinden. En laten we hopen dat, als corona het toelaat, ook de horeca dit premium product bij groothandels gaat kopen en ermee gaat werken in hun gerechten.”
Goten in de paden
Toen Dutch Berries in het najaar van 2018 de eerste 20 hectare kas opende, was er van belichting nog geen sprake, de ‘bollen’ met verrood licht voor de strekking van de planten daargelaten. Ook werden er nog niet zoveel verschillende rassen geteeld als nu. “We hebben de afgelopen twee jaar veel kunnen leren”, vertelt Boudewijn terwijl hij eind november al videobellend door de kassen loopt. “Bijvoorbeeld over het klimaat in de kas. Ook in de paden hebben we inmiddels goten opgehangen. Toen we voor de nieuwe kas deze zomer toch goten aan het draaien waren, hebben we hiervoor gekozen. De goten kunnen omhoog en omlaag. Het voordeel daarvan is, naast extra productie, dat het klimaat vlakker wordt. Dat komt de productie te goede.”
Aardbeien op goten. Zelfs in de gangpaden hangen goten, die omhoog en omlaag kunnen. Het levert naast een stukje extra productie een vlakker klimaat op, goed voor de plant.
Elke kas een ander ras
Uiteindelijk komt een vlakkere productie in de kassen ook de totale productie ten goede. Om daarvoor te zorgen, is Dutch Berries dit jaar meerdere rassen naast elkaar gaan telen, zodat rassen minder dubbelen in piekproducties. “In de eerste tien hectare kas telen we Elsanta. Dit is onze hoofdteelt, die vrij traditioneel in productie is van grofweg begin september tot half december en daarna van begin april tot eind mei.”
In het andere blok van tien hectare staat Malling Centenary. “Dit is een vroeger ras, dat al in september piekt en dus minder overlapt met Elsanta, waar de piek in oktober zit. Samen geeft dat van half september tot half oktober een vlak productiepatroon. Malling Centenary komt vervolgens na de winter weer van begin maart vroeg in productie tot half mei en er is zelfs een derde, kleinere productieronde in juni-juli.”
En dan is er nog de nieuwste kas, waar inmiddels de lampen aanstaan boven het ras Sonata. “Dit ras doet het goed in een vroege winterteelt met productie van begin december tot half februari. ’s Zomers telen we vervolgens in deze kas Furore als doordrager.”
Met de nieuwe rassen en belichting gaat Dutch Berries deze winter verder ervaring opdoen. Ondertussen worden de ontwikkelingen van nieuwe rassen en ook van automatisering nauwgezet gevolgd. Nu zijn de vruchten bij veel rassen nog lastig te oogsten voor robots, maar als de vruchten meer ‘op rij’ komen te hangen, ziet Dutch Berries zeker kansen voor oogstrobots.
Minder pieken
Hoewel het dit jaar voor het eerst is dat Dutch Berries deze combinatie van rassen teelt, zit het complete schema er bij Boudewijn al goed in. De keuze werd echter nog helemaal niet zo lang geleden gemaakt. “We hebben zowel naar teelt op stellingen in de zomer als naar winterteelt in een kas gekeken. De eerste optie is qua investering goedkoper, maar levert productie op in een periode waarin ook de buitenteelten van eigen bodem hier al prima producties geven.
’s Winters is dat anders. Dan is er vooral importproduct op de markt, waar wij met een belichte teelt premium product van eigen bodem tegenover kunnen zetten. Afnemers toonden daar interesse in. Zelf helpt het ons een vaste groep werknemers aan ons te binden, omdat we nu vrijwel continu in productie zijn. Dat betekent dat we uiteindelijk met minder mensen meer weken kunnen oogsten. Ook omdat we met meerdere rassen werken, waardoor er minder pieken zijn en we niet voor telkens korte piekperiodes nieuwe mensen moeten inwerken.”
Voor de telers is het met alle nieuwe ontwikkelingen vooral zaak zo goed mogelijke prognoses te maken van de producties, zodat de afnemers weten waarop ze kunnen rekenen. “Net als toen we hier twee jaar terug begonnen, zijn we samen met Veiling Zaltbommel naar de markt gegaan met dit nieuwe plan. De verkoop loopt via de veiling. Zelf hebben we geen eigen afzet, al hebben wij natuurlijk wel rechtstreeks contact met afnemers, o.a. over prognoses.”
Zekerheid
De aardbeien van Dutch Berries worden wereldwijd gegeten met als grote afzetlanden Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Denemarken, Noorwegen, Zweden én Japan. “Daar maken ze er bijvoorbeeld hele mooie taarten mee”, geeft Boudewijn mee als hij langs een kistje aardbeien met bestemming Japan loopt. “Ik zal je foto’s sturen.”
Ook in Japan is men dol op Nederlandse aardbeien.
Van de teelt onder belichting verwacht Boudewijn dat een belangrijk deel in Nederland blijft. “Voor supermarkten is het een unieke kans op een premium product van eigen bodem met een hele goede smaak en hoge brix. Maar ook vanuit onze exportmarkten is er serieus interesse. Daarbij speelt mee dat de producties uit de kas altijd vrij stabiel zijn en dus zekerheid geven aan de klant. Product uit de kas is namelijk minder weersgevoelig dan de buitenteelten in het zuiden van Europa en Noord-Afrika. Al zag je ook hier met de extreme hitte deze zomer dat je zelfs in de kas niet alles kunt sturen. Wij gingen eerder uit productie met onze 3,5 hectare Sonsation doorteelt in de kas bij Kreling Aardbeien in Nieuwaal. Dat willen we volgend jaar beter doen, want in Sonsation zie ik een potentiële opvolger van Elsanta. Sowieso volgen we alle rasontwikkelingen op de voet.”
Ruimte voor groei
De verwachting is dat aardbeien ’s winters de tomaat achternagaan, waar ook steeds meer in belichting is geïnvesteerd en telers inmiddels een serieuze concurrent voor telers in het zuiden vormen. Wel gaat het om grote diepte-investeringen en nog om hele andere arealen dan in tomaat. “Er zijn in tomaat al supermarkten in Nederland die enkel belicht product van eigen bodem aanbieden”, weet Boudewijn. “In aardbei is het zover nog niet, al zie ik zeker ruimte voor groei van het aanbod van eigen bodem in de Nederlandse winter. Daarbij helpt het als de consument ook voor Nederlands product gaat kiezen en wil betalen, zelfs als importproduct goedkoper is. Aan de smaak van onze aardbeien kan het in ieder geval niet liggen. Die is erg goed.”
En ook een stukje duurzaamheid speelt mee. “Alle elektriciteit, CO2 en warmte die wij met onze WKK opwekken, kunnen we kwijt in de kas met belichting. In de keten vertellen wij dat verhaal zeker. Aan de consument is dat lastiger. Daar is vooral een belangrijke rol voor de supermarkten weggelegd. Zij vragen om o.a. certificeringen zoals PlanetProof en weten heel goed hoe ze deze duurzame boodschap het beste bij de consument kunnen brengen.
Aan ons om ondertussen zo goed en duurzaam mogelijk aardbeien te telen. En om, als het rustig is, waarmee ik bedoel relatieve rust, met zo’n driehonderd man aan het werk en weinig pieken, over nieuwe plannen na te denken. Dat zou op termijn zeker nieuw glas kunnen zijn, al ligt misschien de keuze voor stellingen nu meer voor de hand. Concrete plannen liggen er momenteel echter niet.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 12, 34e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Dutch Berries
www.dutch-berries.com
info@dutch-berries.com