Tholen - Twintig jaar geleden ging Gijs Hoogendoorn vanwege slechte vooruitzichten voor de appelteelt in Nederland een buitenlands avontuur aan. Hij ontdekte een frambozenparadijs in het Portugese Odemira. De steek blijkt ook een eldorado voor het beoefenen van zijn hobby: mountainbiken. Portugal heeft goud in handen mits ze de dikke laag stof van bureaucratie die erop ligt eraf stoffen, is de ervaring van Gijs.
De stap om zich in Portugal te vestigen, is een weloverwogen beslissing geweest. Gijs stapte in de jaren ’90 in het familiebedrijf van zijn vader. Het was een fruitteeltbedrijf gelegen in de Flevopolder met appels als hoofdtak en rode bessen als zijtak. “Het waren voor de appelteelt dramatische jaren en ik voorzag dat het moeizaam zou zijn om het bedrijf in Nederland voort te zetten. Ik besloot in het buitenland op zoek gegaan naar een geschikte locatie.”
Als gezin, met destijds twee jonge kinderen van 6 en 8 jaar, werden nog een aantal randvoorwaarden gesteld aan de nieuwe bestemming: liever een palmboom dan een pinguïn (richting het zuiden), geen enkele reis (niet te ver weg van Nederland) én, heel belangrijk, een veilig land met kwaliteit van leven. Na speuren en wegstrepen kwam het Portugese Odemira bovendreven. Het voldeed aan alle criteria.
Frambozenparadijs
Hoewel het de bedoeling was om er appels te gaan telen, bleek het gebied voor zachtfruit en dan met name frambozen een teeltparadijs. Gijs zag al snel in dat voor de appelteelt ook in Portugal geen rendabele toekomst was en richtte zich op de teelt van rode bessen. Onder de naam First Fruit zette hij exportlijnen op. “De naam First Fruit koos ik om twee redenen. Ik wilde bij de start van het seizoen de eerste zijn met nieuwe rode bessen én ik was het eerste bedrijf dat rode bessen teelde in deze streek.”
Om het rendement te vergroten, werd met de teelt van frambozen geëxperimenteerd. Dat bleek boven verwachting goed te gaan. Rode bessen hebben namelijk kou nodig en staan een aantal maanden in de koelcel waardoor kasruimte onbenut was.
'Frambozengat'
De klimatologische omstandigheden in Odemira zijn zodanig dat First Fruit een aantal jaar het ‘frambozengat’ vulde tussen het Noord- en Zuid-Europese seizoen. “In dit gebied sta je 2-0 voor wanneer je kwalitateitsframbozen wil telen. De milde winter, niet al te hete zomers , gekoppeld aan feit dat je altijd water van goede kwaliteit hebt uit het nabijgelegen stuwmeer, maakt dit gebied zo interessant. Toen we settelden, werden er nog geen frambozen geteeld. Inmiddels weten kenners dat ze voor goede kwaliteit frambozen in Odemira moeten zijn. Niet voor niets hebben veel grote teeltbedrijven zich hier inmiddels gevestigd”, vertelt Gijs.
First Fruit moest van strategie veranderen toen Noord- en Zuid Europa hun teelten respectievelijk gingen vervroegen en verlaten. Er werd afscheid genomen van de spotmarkt en de focus kwam op horizontale productie. Daarvoor werd in nauwe samenwerking met het Belgische Special Fruit als strategische partner het bedrijf Multiberry opgericht waarbij we werken met de rassen van ABB Growers.
Inmiddels wordt jaarrond zachtfruit geleverd vanuit Odemira. “Ik verkoop zowel planten als fruit vanuit First Fruit. De belangrijkste teelt is frambozen, waarbij kwanza het belangrijkste ras is. Daarnaast teel ik ook nog altijd rode bessen en bramen. Ook participeer ik vanuit Multiberry in verschillende teeltbedrijven in Odemira en ben bezig met de oprichting van een telersvereniging. Alles is gericht op horizontale productie om in nauwe samenwerking met telers en Special Fruit zo goed mogelijk te anticiperen op de vraag.”
Gijs beoordeelt het bramengewas
Mountainbike
Het leven in Portugal is ongelofelijk goed. Gijs: “Odemira is het gebied waar Portugezen op vakantie gaan met een heerlijk klimaat, leuke restaurants, terrasjes en goede voorzieningen. Het is hier in Odemira geen shoppingwalhalla noch een rimboe. De omgeving is prachtig. Odemira ligt vlak bij de Atlantische kust en 70 km boven de Algarve waar meer dan genoeg toeristische activiteiten zijn. De landschappen zijn heel afwisselend. Ik mountainbike heel graag en hier zijn eindeloos veel mooie routes te ontdekken.”
Over Nederland is Gijs ook goed te spreken. Soms mist hij het gevoel van lekker in de file staan met de ruitenwissers aan. “Nederland is een heel goed land, zeker als je het van een afstandje bekijkt. Waarover Nederlanders te klagen hebben is vaak van het niveau rijdende rechter”, grapt Gijs.
Ondanks de stroperige bureaucratie, Gijs wacht al twee jaar op de goedkeuring van een nieuwe ontwikkeling, vindt hij er zijn weg. “De gang van zaken in een land kun je niet zomaar veranderen. Ik kan me er hooguit over verbazen”, besluit Gijs.
Dit artikel verscheen eerder in editie 9, 34e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Gijs Hoogendoorn
hoogendoorn.od@sapo.pt