Ondanks de droogte in het afgelopen jaar zien de aardbeienplanten in Duitsland er momenteel goed uit. Terwijl in Zuid- en Midden-Duitsland de oogst reeds is begonnen in teelttunnels, zal de oogst in het oosten en noorden iets later, begin mei, beginnen. Volgens de huidige inschatting is het grootste deel van de aardbeienplanten goed de winter doorgekomen. Ook de koude nachten met vorst in april hebben op het eerste gezicht geen grotere schade nagelaten. De storm in maart en april heeft echter wel schade en extra werk bij de telers veroorzaakt.
"Nadat vorig jaar een extreem moeilijk teeltjaar was, gekenmerkt door extreem weer, een grote oogst, slechte prijzen en een gebrek aan oogsthulpen, kijken de aardbeientelers positief naar het huidige seizoen. Momenteel wijst alles erop dat het een goed aardbeienjaar met voldoende aardbeien wordt“, zegt Simon Schumacher, bestuurswoordvoerder van de 'Verband Süddeutscher Spargel- und Erdbeeranbauer e. V.' (VSSE).
Warme en heldere dagen reeds in februari hebben voor een vroege ontwikkelingsstart van de aardbeienplanten gezorgd, die door de koude periodes in maart echter weer afgeremd werd.
"De planten zijn optimaal de winter doorgekomen. Aangezien er in februari al veel licht was, is de generatieve ontwikkeling van de aardbeienplanten reeds op dat moment begonnen. De bloesems zijn deels groot en duiden op grote aardbeien“, vertelt Christof Steegmüller, aardbeienteeltadviseur in Baden-Württemberg en de Pfalz.
Katrin Hetebrügge, aardbeienteeltadviseur in Hessen: "Nu is de oogst in de tunnels in Zuid-Hessen begonnen. De vruchtgrootte ziet er goed uit. Begin mei kan men op een stijgende oogst rekenen. De plantomstandigheden waren bij de droogte in het afgelopen jaar heel moeilijk en niet optimaal voor de groeifase van de planten. Hier moet men nog afwachten of dat uitwerkingen op de oogst heeft.“
Ook al geven de aardbeienplanten alle reden tot optimisme, de volgende uitdagingen blijven bestaan: voldoende arbeiders zien te krijgen en een eerlijke prijs voor de aardbeien zien te behouden, die de stijgende teeltkosten dekt en investeringen mogelijk maakt.
Duitse aardbeien concurreren met importproducten
"We zouden blij zijn als de Duitse handel snel overstapt op de Duitse aardbeien die voorhanden zijn“, benadrukt Ludger Linnemannstöns, aardbeienteeltadviseur uit Nordrhein-Westfalen. Volgens de Agrarmarkt Informations-Gesellschaft (AMI) bleven de aardbeien uit Spanje in het afgelopen jaar hardnekkig in de schappen van de levensmiddelenhandel, ook al waren er reeds meerdere weken Duitse aardbeien beschikbaar. Zo konden veel telers hun aardbeien alleen via de directe verkoop en via de groothandel verkopen. In z'n totaliteit importeerde Duitsland volgens de AMI in het afgelopen jaar 5 procent minder aardbeien dan in 2017 (2018: circa 103.000 ton). Zo ligt de zelfverzorgingsgraad, het aandeel Duitse aardbeien aan de totale marktverzorging, nu op 60,8 procent en daarmee zo'n 2,1 procent hoger dan in 2017.
Beschutte teelt neemt toe
Het aandeel van de beschutte teelt aan de totale aardbeienteelt is volgens het Bureau voor de Statistiek in 2018 met 21,4 procent gestegen, en maakt nu 12 procent van het aardbeienareaal waarvan geteeld kan worden uit. Daarbij ligt de oogst bij de beschutte teelt zo'n 60 procent hoger dan in de volle grond.
Volgens de Agrarmarkt Informations-Gesellschaft (AMI) zal de trend richting beschutte aardbeienteelt zich ook in 2019 voortzetten. Naast de oogstbescherming tegen sterke regen, hagel en vorst ligt de focus in toenemende mate op het waarborgen van de kwaliteit van de aardbeien en het bereiken van een nog betere kwaliteit in het algemeen.
Terugblik op seizoen 2018
Volgens het Duitse Bureau voor de Statistiek viel de aardbeienoogst van 2018 in Duitsland met 141.693 ton zo'n 4,7 procent groter uit dan in het voorgaande jaar. Tegelijkertijd is het aantal bedrijven dat aardbeien teelt met 6,8 procent afgenomen naar 2101 bedrijven. Ook het areaal is met circa 1 procent licht afgenomen. Volgens de AMI drijven de extreme weersomstandigheden zoals herhaaldelijk hevige regenval, hagel, hitte en extreme droogte de sowieso al jaarlijks stijgende teeltkosten de hoogte in. Daar komen nog uitdagingen bij zoals een gebrek aan oogsthulpen en de concurrentie door import.