Aardbeienkwekerij Penninx teelt sinds 2011 glasaardbeien op 1 hectare – de eerste negen jaar met een doorteelt van het ras Elsanta en sinds enkele jaren met een verse teelt gevolgd door doordragers. Het bedrijf teelt in substraatbakken op een mengsel van kokos, Accretio en perliet.
Hoewel de kwekerij jaarrond de beschikking heeft over schoon hemelwater, was organische vervuiling wel een probleem in het irrigatiesysteem. Teeltmanager Michiel Penninx vertelt: “Organische vervuiling neemt met name toe in het vroege voorjaar als je weinig water gebruikt. In die periode staat water lang stil in het systeem, wat zorgt voor verontreiniging in filters, leidingen en druppelaars. En in de zomerperiode, wanneer het water vanuit de dagvoorraad in temperatuur flink omhoog gaat en de zuurstofgehaltes dalen, zag je organische verontreiniging toenemen.”
Proef
Begin 2022 voerde Michiel een proef uit met een nanobubblegenerator van Moleaer. Het ene kraanvak, zo’n 25% van de oppervlakte, werd gebruikt als controlegroep en kreeg geen nanobubble-behandeling. De drain daarvan werd apart opgevangen, zodat het ook weer als gietwater in een aparte dagvoorraad kon worden gebruikt.
De overige 75% kreeg met nanobubbles verrijkt water uit een dagvoorraad waar de Moleaer installatie op aangesloten was. Dit water werd gescheiden van de controlegroep opgevangen. Hierdoor ontstond de ideale situatie om het effect van een Moleaer installatie te testen op hetzelfde gewas, maar met een gescheiden watersysteem.
Nanobubble-technologie heeft een efficiënte gasoverbrenging van meer dan 85%, wat zorgt voor hoge niveaus van opgeloste zuurstof (DO) in irrigatiewater. Dit werd duidelijk aangetoond in metingen uitgevoerd door aardbeieninnovatiecentrum Fragaria Innova, waarbij teler Michiel aangesloten is. Zowel in de gietwatertank als in de kranenset werden aanmerkelijk hogere zuurstofniveaus gemeten. Hogere DO-niveaus maken de plant weerbaarder tegen ziektes, verbeteren opname van nutriënten en zorgen voor een gezonder wortelstelsel.
Bovendien hebben nanobubbles een chemicaliënvrij, mild oxidatief effect, wat pathogenen in het water en algen vermindert, terwijl het watersysteem schoon wordt gehouden en ziektedruk op wortelniveau wordt verlaagd, geeft Michiel de Jong van Moleaer aan. "Nanobubbles schuren ook biofilm met ziekteverwekkers van irrigatiesystemen af, wat leidt tot lagere ziektedruk en minder verstopte druppelaars door opbouw van biofilm."
Metingen door Fragaria Innova wezen uit dat zonder nanobubble-behandeling hogere niveaus van Pythium en Phytophthora aanwezig waren. Daarnaast was een extreem verschil zichtbaar tussen de controlegroep en nanobubblebehandeling qua biofilm en andere vervuiling in het watersysteem. Fragaria Innova vond lagere hoeveelheden biofilm en verontreiniging in het met nanobubbles verrijkte watersysteem. Voor installatie van de Moleaer-unit was het water in de tank niet helder, maar na installatie was het water volledig zichtbaar, zelfs als het water 2 meter diep was.
Figuur 1: De opgeloste zuurstofniveaus bleven hoger in zowel de irrigatietank als in het eerste kraanvak, zelfs bij stijgende temperaturen.
Uit de DNA-scan bleek duidelijk dat zowel Pythium als Phytophthora-gehaltes flink omlaag gingen na de behandeling met nanobubbles. Met name Phytophthora is een probleem in de aardbeienteelt, omdat dit leidt tot vruchtrot. Na de Moleaer-behandeling van het verse substraat gingen de Pythium-niveaus omlaag en waren er geen sporen van Phytophthora in het substraat.
Figuur 2: De hoeveelheid pathogenen werd gemeten op een schaal van 1-6, met 1 als laagste concentratie en 6 als hoogste.
Hoger gemiddeld vruchtgewicht
Ook de elektrische geleidbaarheid ofwel zoutmetingen (EC) in het behandeling met nanobubbles. Dit is belangrijk omdat een hoog EC-gehalte in het substraat een beperkende factor is voor de groei. De wortels lieten na de nanobubble-behandeling dan ook een veel gelijkmatiger wortelpatroon zien met meer jonge (haar)wortels en een groter wortelvolume aan de buitenkant.
Het positieve effect van de nanobubble-behandeling was ook zichtbaar in een hoger gemiddeld vruchtgewicht en meer opbrengst. In de Sonsation-aardbeien, geplant in de eerste maanden van 2022 (januari-mei), was het gemiddelde vruchtgewicht op nieuw substraat 4,9% hoger met nanobubbles, en op oud substraat 6%.
De productie nam ook toe met nanobubbles, zo was te zien in de Favori-doordragers, die in de zomer werden geteeld, tussen mei en oktober, toen hittestress een grote impact had. De nanobubbles zorgden voor een significante verbetering op dit gebied: op nieuw substraat met nanobubbles nam de productie toe met 10,5%, op oud substraat met meer dan 12,5%.
Figuur 3: Twee typen aardbeien werden geanalyseerd, waaruit bleek dat productie en vruchtgewicht toenamen met nanobubbles.
Wel biostimulanten, geen waterstofperoxide
Penninx bevestigt de positieve resultaten: “Voorheen stond het reinigen van de filters 4-wekelijks op de agenda, na het installeren van de nanobubble-installatie kon die frequentie flink omlaag. Ook het terugspoelen van het zandfilter van de bemestingsunit was veel minder vaak nodig. Het dagvoorraadbassin met gietwater bleef helder, bijna zonder enige vorm van organische vervuiling. Bij visuele controle gedurende de teelt zag je bij het behandelde gedeelte in de bakken met Moleaer behandeling veel meer jonge haarwortels onder in het substraat.”
Penninx gaat verder: “Omdat we ook Trichoderma en andere biostimulanten gebruiken die voorafgaand aan de teelt in het substraat worden ingemengd of tijdens de teelt worden toegediend via de druppelinstallatie, hoeven we geen waterstofperoxide te gebruiken als reinigings- of ontsmettingsmiddel. Omdat de nanobubbles nu de druppelleidingen schoonhouden, hoeven we geen H2O2 meer toe te dienen, en het hogere zuurstofniveau in het water houdt langer aan, wat de werking van de aërobische biostimulanten verbetert.”
Met de behandeling van Moleaer zuurstofnanobubbles kunnen telers als Penninx gebruik van chemicaliën voor systeemontsmetting verminderen, besluit Michiel van Moleaer. "Het weglaten of reduceren van deze middelen, in combinatie met betere plantgezondheid en gewasproductie, leidt tot een betere ROI en aanmerkelijke kostenbesparingen."
Voor meer informatie:
Michiel de Jong
Moleaer
michiel@moleaer.com
www.moleaer.com