Adviseurs in bioteelt gaan samen met telers tot de kern

Vorig jaar vertelden Aldo van Os en Mark Velders van The Conscious Farmer (TCF) over hun zoektoch naar de (echte) oorzaak van een ToBRFV-besmetting. Destijds waren zij bij een tomatenteler druk met het onder controle krijgen van het Tomato brown rugose fruit virus.

Aldo meldt ons nu een paar maanden later met enige trots: “Onze zoektocht was niet voor niets, de betreffende teler is het virus de baas met hulp van het door ons ontwikkelde maatwerkprotocol. En sterker nog, met hetzelfde protocol hebben we ook het Cucumber Green Mottle Mozaik Virus (CGMMV) weten te beheersen. Dat was bij deze klant nog niet eerder vertoond.” Zo’n soortgelijk protocol hielp ook een andere teler, met een ander probleem. Mark: “Deze teler had een Pythiumprobleem. De uitval als gevolg van deze schimmel is nu teruggebracht van meer dan 10% naar 1 à 2%.”

Werkwijze
In dit artikel gaan Aldo en Mark verder in op hun werkwijze, hoe zij samen met de telers tot de kern komen, zo significant besparen op biologische bestrijding en arbeidskosten, nu ook succesvol gebruik maken van vloeibare meststoffen in de bioteelt én hoe ze telers leren zelf de kwaliteit van hun compost of compostthee te meten door middel van de door TCF ontwikkelde Quick Scan. De heren lachen: “We zitten niet stil, dat zie je wel.”

TCF-consultant Aldo van Os in de kas samen met de klant

De consultants van The Conscious Farmer komen sinds de oprichting van het samenwerkingsverband in 2018 op regelmatige basis langs bij klanten en blijven dan voor een aantal dagen. “Werken en coachen ‘on the job’ met de bedrijfseigenaren en tuinders”, geeft Aldo aan. “Zo kan het hele palet van de biologische kas aan de orde komen en gaan we tot de kern, of het nu gaat om plaagbeheersing, de watergiftstrategie, bodemverbetering en bemesting of werkplanning en kostenbeheersing. Deze holistische en intensieve aanpak kunnen wij op basis van inmiddels meer dan 30 jaar ervaring van zowel mij als Mark aanbieden.”

Besparingen in biologische bestrijding
De biologische bestrijding van ziekten en plagen is een kunst op zich, vindt Aldo. “Het vraagt continu aandacht en goede planning. Samen met de telers maken wij een jaarplan met daarin voor elk seizoen of periode elke mogelijke plaag en biologische bestrijders. Op deze manier heb je 95% van alle gevallen bij voorbaat gecoverd.” Let wel, voor elke kas, voor elke locatie is dat volgens Mark en Aldo toch weer net even anders. Het op de juiste manier, op het juiste tijdstip, en preventief uitzetten van de bestrijders is cruciaal volgens hen. Niet alleen in effectiviteit, maar ook voor het in de hand houden van de kosten. Het resultaat stelt Aldo: “De kosten van de biologische bestrijding gaan fors omlaag. Wat daarin zeker helpt is dat wij onafhankelijk kunnen adviseren. We hebben geen vaste relatie met bepaalde leveranciers.”

Besparen op de arbeidskosten
“Efficiency in het werk is een tweede speerpunt van ons”, vervolgt Aldo. “Met een langer intensiever bezoek zie je hoe de mensen hun taken uitvoeren, hoe ze samenwerken, waar de motivatie zit en waar niet.” Zo is TCF bij menig klant gekomen tot het werken in kleinere taakgerichte teams. “Mensen verantwoordelijk maken voor een bepaald werk of bepaalde taak.” Daardoor gaat volgens Aldo de kwaliteit van werk en motivatie omhoog en door de efficiëntie bespaart de klant op het arbeidsloon. Het mes snijdt dus aan twee kanten, vat Mark samen. “Het is een hot item op het moment, de arbeidskosten, door een schaarste van goede arbeidskrachten op de markt.”

Vloeibare meststoffen, nu ook goed mogelijk in de bioteelt
Werken met vloeibare meststoffen is standaard in de conventionele glastuinbouw waar eigenlijk alleen nog maar op substraat geteeld wordt. In het buitenland mogen biologische telers ook op organisch substraat telen, stipt Mark aan. Deze bio-substraattelers zoals hij ze noemt, buitenlandse klanten van TCF, willen ook graag met vloeibare meststoffen werken. “Dat blijkt echter vaak niet zo eenvoudig, en mislukt ook regelmatig. Een van onze klanten zocht onze hulp na een mislukte paprikaoogst. Wij zochten de samenwerking met NovaCropControl en berekenen nu de receptuur van de vloeibare biologische bemesting op basis van plantsap, drip- en drainanalyses. Met groot succes. Het was wel passen en meten in de receptuur, want je weet nooit exact hoe een biologische meststof zich gedraagt, maar de planten staan er dit jaar goed bij.”

Quick Scan compost en compostthee
Mark gaat verder met de update vol ontwikkelingen en komt bij een van zijn favoriete onderwerpen, compost. “Compost wordt over het algemeen ingezet als verbeteraar van de bodemstructuur. Maar een goede compost kan veel meer in het voeden en beschermen van de plant. En dat is met name afhankelijk van de biologische kwaliteit. Is er voldoende leven in de compost en is dat leven van voldoende diversiteit? Alle puzzelstukjes moeten aanwezig zijn wil een compost zijn vruchtbare werk kunnen doen”, legt hij enthousiast uit.

Maar hoe weet een teler nu of de compost en compostthee die hij gebruikt van voldoende kwaliteit is? De TCF-consultants hebben daarvoor een methode ontwikkeld waarin zij hun klanten zelf ook trainen. “Door middel van een eenvoudige microscopische Quick Scan heeft een teler in minder dan een uur een indicatie van de kwaliteit van zijn compost”, geeft Mark aan. “Voldoende snel zodat hij nog bij kan sturen in het maken van de compost of compostthee of de leverancier kan vertellen dat hij met een beter product moet komen.”

Mark sluit het onderwerp af met een waarschuwing. “Een enkele keer komen wij een compostthee tegen die niet alleen giftig is voor de planten in de kas maar ook voor de mens.” De heren van TCF adviseren hun telers daarom geen compost of compostthee de kas in te laten zonder zo’n snelle meting. Zelf maken kan ook. Aldo: “Wij geven online trainingen en workshops in het zelf beoordelen en maken van biologisch actieve compost en compostthee.”

Onder de microscoop: een positieve schimmel die bodemdeeltjes aggregeert.