Tholen – De Duitse snackkomkommerteler Friedhelm Kartzinski had de afgelopen jaar veel problemen met zijn gietwater. Vooral Pythium stak telkens weer de kop op. Samen met EVE Techniek zocht de teler uit Weener een oplossing en die werd gevonden in een aangepast watersysteem met UV-ontsmetting. Zelfs drie hete dagen met bovenmatig veel verdamping leverden geen probleem op.
In het verleden moest de teler dan gietbeurten inhalen omdat zijn systeem het niet aan kon, weten Marco Evers en Piet Veenstra van EVE Techniek. Marco: “De planten verdampten sneller dan dat het systeem de planten van water kon voorzien. Door de installatie aan te passen van negen naar vier kraanvakken krijgt de installatie nu meer rust en is de teler, ook bij flinke hitte, sneller rond.”
Friedhelm knikt. Hij vertelt dat deze zomer drie dagen met ruim dertig graden Celsius op de thermometers hem geen problemen opleverden. Wel was het een goede test voor zijn nieuwe installatie. “De verdamping bedroeg negen liter de vierkante meter, maar mijn nieuwe systeem is berekend op een maximale verdamping van zeven liter de meter. Uiteindelijk geen probleem, want de installatie kon het goed aan.”
Friedhelm Kartzinski (links) met Piet Veenstra (rechts) bij de Priva Vialux MDUV-unit die onderdeel uitmaakt van het nieuwe watergeefsysteem dat EVE Techniek voor de teler installeerde.
Pythium
De teler van snackkomkommers is aangesloten op een ringleiding die hem net als veel telers in het glastuinbouwgebied onder de rook van Papenburg van water voorziet. Water afkomstig uit de rivier de Ems, waar ook de scheepswerf Meyer Werft aan gelegen is. Staand in de kas bij Friedhelm zijn de cruiseschepen te zien. Friedhelm: “Ik zit aan het eind van de ringleiding en hierdoor fluctueert de waterkwaliteit nogal eens.” Marco beaamt dat. “De ene keer bleek zijn water vuiler en donkerder dan de andere keer. Uit watertesten die hij liet doen kwam vooral Pythium als probleem vervolgens naar boven.”
Marco Evers van EVE Techniek geeft teler Friedhelm uitleg over de installatie
Ringleiding
Besloten werd daarom in te zetten op goed reinigen en desinfecteren van het water dat zijn kas binnenkomt. Marco en Piet lopen naar de installatie en bespreekt alle processtappen. Dat zijn er heel wat. “Alles begint bij het ‘op druk’ binnenkomen van het water uit de ringleiding. Nog voor het door de zandfilter gaat, doseren we nu in het nieuwe systeem al waterstofperoxide erbij. Daarmee breken we het eerste vuil af.”
Het water uit de ringleiding komt ‘op druk’ binnen. De literteller hier op de foto zorgt voor de juiste dosering waterstofperoxide
Automatisch terugspoelen
Om te zorgen dat die dosering juist is, is een literteller ingebouwd. Piet: “Die stuurt de pomp aan.” Na toevoeging van een eerste dosis waterstofperoxide gaat het water door het zandfilter. Het zandfilter wordt vervolgens eens in de zoveel tijd teruggespoeld om een goede werking te behouden. Marco: “Ook dit gaat geautomatiseerd. De Priva Connext computer bewaakt dat proces en weet na hoeveel kuub een terugspoelbeurt nodig is. Het spoelwater loost de teler op het riool. Indien nodig kan hij zelf de instelling aanpassen en vaker of minder vaak terugspoelen.”
Hier wordt de waterstofperoxide, de teler gebruikt Huwasan, voor het eerst in het proces gedoseerd
Snack Gurken
Na het zandfilter verhuist het water van de ene kant van het gangpad in de kas van één hectare naar de andere kant. Friedhelm vertelt ondertussen wat meer over de bedrijfsgeschiedenis. Zoals zijn achternaam al verraadt, komt zijn familie uit Oost-Duitsland. Zijn vader vertrok in begin jaren zestig, nog de tijd van Berlijnse Muur, en ging op verzoek van de overheid telen in Noordwest-Duitsland. “Hij teelde eerst snijbloemen, later al snel potplanten en nadat ik in het bedrijf ben gekomen zijn we in 2012 overgestapt op het telen van Snack Gurken.”
Het water gaat bovenlangs via een ladderbaan voor vervolgstappen in het reinigings- en desinfectieproces
Daarmee was Gartenbau Kartzinski de eerste in de regio Papenburg. Friedhelm: “Met een kas van één hectare waren we te klein voor een rendabele teelt van reguliere komkommers, Slangengurken. Inmiddels zijn er hier meerdere telers met snackkomkommers.”
PH-meting
De eerste
Terug naar het watergeefsysteem. Daarmee heeft Friedhelm ook een primeur in de regio, weet Marco. “Hij is de eerste teler hier die kiest voor een Priva Vialux MDUV unit.” Die installatie zuigt het water aan vanuit de silo waarin het water komt na het eerste filtratieproces door middel van het zandfilter en inzet van waterstofperoxide. “In de unit zitten vier UV-C-lampen voor reinigen en desinfectie van het water. Voordat het water daar doorheen gaat, doseren we voor een tweede keer waterstofperoxide.”
Klep
Om te zorgen dat de UV-C-lampen schoon blijven, wordt de PH-waarde van het water nauwgezet gemonitord. Het water dat de UV-C-lampen passeert, gaat bij opstart van de installatie terug naar de vuildrainsilo. Piet: “Het hiervoor beschreven proces met UV-C-desinfectie herhalen we net zo lang totdat de UV-C-lampen op volle sterkte zijn. Pas dan gaat in de installatie een V5-klep om en start het reguliere reinigings- en desinfectieproces. Daarmee maakt de teler het water voor zijn dagvoorraad op. Dat bewaart hij in een aparte silo.”
De installatie kan vier tot acht kuub water per uur verwerken, afhankelijk van hoe vuil het inkomende water uit de ringleiding is. Zelfs deze zomer, met de drie warme dagen, bleek dat genoeg.
De laatste oogst van 2021 bij Gartenbau Kartzinski
Zekerheid
Friedhelm is niet van plan zijn areaal nog uit te breiden, dus met de installatie zoals die er nu helemaal nieuw staat, is hij klaar voor nog heel wat jaren zonder Pythiumproblemen snackkomkommers telen. Maar eerst is het tijd voor de teeltwisseling. Die werd dit jaar één week eerder ingezet, vanwege de energiecrisis. De laatste dozen snackkomkommers gingen in week 41 naar de Gartenbau Zentrale Papenburg. In februari en maart start Friedhelm zijn teelt weer op, voor 2022 is zijn product al verkocht. Dat geeft zekerheid, net als zijn nieuwe watergeefinstallatie.
Voor meer informatie:
Friedhelm Kartzinski
Friedhelm Kartzinski Gartenbau
Halte 16
26826 Weener
Marco Evers en Piet Veenstra
EVE Techniek
Heemst 4
7892 AL Klazienaveen
info@eve-techniek.nl
www.eve-techniek.nl