Tholen - Bananen telen in Nederland, kan dat? NederBanaan bewijst dat het kan. In een kas in Ede groeien zo’n honderd bananenplanten op substraat. De eerste oogst wordt aankomende zomer verwacht
Hoewel Pieter Vink, manager Sales en Operations van de NederGroep, dat zich richt op Nederlandse producten in de korte keten en waartoe NederBanaan behoort, aangeeft dat de Nederlandse bananenteelt vooral onderzoeksdoeleinden dient, levert het ook een bananenoogst op die wordt vermarkt.
In 2018 voorgekomen uit een project ter gelegenheid van de viering van het honderdjarig bestaan van Wageningen Universiteit en Research (WUR), besloot NederGroep dat het zonde was om te stoppen terwijl er zoveel interesse was uit heel de wereld. In 2020 werd in Ede op het World Food Center een nieuwe kas in gebruikgenomen. Die biedt momenteel ruimte aan een honderdtal bananenplanten waarvan de helft bestaat uit ’s werelds meest geteelde banaan Cavendish en het uitgestorven ras Gros Michel. De andere helft wordt benut om bak- en bierbananen te telen.
Data verzamelen
Het onderzoek richt zich vooral op het verzamelen van data - waarvoor onder andere drones in de kas worden ingezet - en het optimaliseren van de teeltomstandigheden. WUR is nog altijd bij het project betrokken als kennispartner en verricht het onderzoek.
Pieter geeft aan dat voor de toekomst wordt gekeken naar het telen van meer verschillende bananenrassen en andere tropische gewassen om het onderzoek uit te breiden. “Dit onderzoek gaan we door ontwikkelen de komende jaren. Het gaat niet in eerste instantie om het commercieel telen van bananen. Je kunt in Nederland geen concurrerende bananen telen. Het gaat om de kennis die we opdoen en die kan worden toegepast in landen waar bananen worden geteeld. We jagen innovatie aan en willen ervoor zorgen dat de banaan wat minder kwetsbaar wordt, dat is wat we willen bereiken.” Aspecten die in het onderzoek een rol spelen zijn onder meer de bananenziekte TR4 en biodiversiteit.
Eerste oogst
Al is het niet het eerste doel, de bananenplanten leveren wel bananen op. Momenteel zijn de planten zo ver gegroeid dat binnenkort de eerste bananen aan de planten zullen verschijnen. De eerste oogst uit de kas in Ede wordt aankomende zomer verwacht. De bananen worden, net als eerder de bananen uit het WUR-project, afgezet via Boerenhart, het logistieke platform van NederGroep dat zich richt op de korte keten. De bakbananen worden in het eigen NederGroep kanaal verwerkt tot onder andere bananenbrood en de bierbananen worden ingezet voor het maken van Mangozo bananenbier in de eigen bierbrouwerij in Amsterdam.
Alles verwaarden
Maar niet alleen de bananen worden verkocht, de gehele plant wordt benut en ten gelde gemaakt, geeft Pieter aan. Zo worden de bladeren ingevroren en gebruikt om mee te koken of als decoratief element in een maaltijd. Als voorbeeld noemt de sales & operations manager de mogelijkheid om een gerecht in een bananenblad te serveren. De stam, die normaal wordt weggegooid, wordt door een startup van studenten van de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten benut voor de vezels waar lingerie van wordt gemaakt.
Ook de bananenschillen gaan niet verloren. In samenwerking met studenten van de Universiteit van Maastricht is een product ontwikkeld van bananenschillen dat kan worden gebruikt als plantaardige spekreepjes. “Als ze bewerkt zijn, kun je bananenschillen eten. De schillen worden in reepjes gesneden, gemarineerd en in de oven bereid. De reepjes worden gebruikt als vervangers van spekreepjes.”
Ook voor NederBanaan zijn dit onverwachte ‘bijvangsten’. “Dat zijn dingen die we niet hadden kunnen bedenken, maar die wel gebeuren. Zo zie je dat als je aan dingen begint, je soms ook ontwikkelingen aanjaagt. Dat is heel leuk en zorgt er weer voor dat er allerlei nieuwe dingen ontstaan. Dat is het mooie aan het project."
Dit artikel verscheen eerder in editie 5, 35e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Neder Banaan
www.nederbanaan.nl
Pieter Vink
pieter@nedergroep.nl