Tholen - “Niet iedereen realiseert zich altijd dat voor export naar Europa strenge regels gelden,” zegt Henk Zwinderman, sectorcoördinator groenten en fruit en tropische producten bij PUM. PUM is een bundeling van 1.700 senior experts die hun ervaring delen met ondernemers in ontwikkelingslanden en opkomende markten. Het bedrijf is mede opgericht door werkgeversvereniging VNO-NCW en gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse zaken.
Henk is één van de vele vrijwilligers die zich inzetten om ondernemers in bijvoorbeeld Afrika, Azië of Latijns-Amerika te helpen met het betreden van nieuwe markten en het verbeteren van hun bedrijfsvoering. Het resultaat van het bedrijf en het aantal werknemers nemen allebei toe. “Export is daarbij een belangrijke focus,” geeft Henk aan.
Hij signaleert dat de kwaliteit en de opslag na de oogst de grootste struikelblokken zijn. “Er gaat nogal wat van de oogst verloren. Dat heeft onder andere te maken met het ontbreken van koelcapaciteit, maar ook omdat om uiteenlopende redenen niet op het juiste moment geoogst kan worden.” Toch ziet Henk dat de export van mango’s, bananen en boontjes naar Europa in de lift zit.
In Zimbabwe zet PUM zich in voor een project met peultjes
Focus op duurzaam
Bij het selecteren van projecten is maatschappelijk verantwoord ondernemen een andere belangrijke focus van PUM, dat overigens nog op zoek is naar specialisten op het gebied van tropische tuinbouw. “Ethisch telen is de belangrijkste pijler bij het toekennen van een expert aan een aanvraag. Bij geen van de bedrijven waarbij wij betrokken zijn, is er sprake van kinderarbeid. Dit wordt gecontroleerd door lokale vertegenwoordigers. Als er inzet van kinderarbeid wordt geconstateerd, is het meteen afgelopen.”
Voorts wordt ook veel aandacht besteed aan manieren waarop bedrijven duurzamer kunnen telen. Dat gaat bijvoorbeeld over het minder en meer doelgericht toepassen van gewasbeschermingsmiddelen, maar richt zich ook op het watergebruik. Henk constateert dat dit voor veel bedrijven een belangrijk aspect in de bedrijfsvoering is waar veel vragen over zijn. “Water is een probleem in sommige gebieden. Het gaat dan niet alleen om de kwantiteit, maar ook over de kwaliteit van het water.“
Aan het toenemende aantal aanvragen dat binnenkomt op het gebied van biologisch telen, concludeert Henk dat dit aspect in de handel steeds belangrijker wordt. De sectorcoördinator geeft aan dat het voor de telers een hele omslag is om dat biologisch te gaan doen. Vooral ook omdat, afhankelijk van de teeltlocatie, soms maar weinig biologische gewasbeschermingsmiddelen beschikbaar zijn. “Sommige landen zijn veel verder op dit gebied dan anderen.”
Projecten
Een voorbeeld van een project is een supermarktketen in de Filipijnen, die met hulp van PUM de kleine lokale uientelers wil helpen en voor gegarandeerde afzet wil zorgen. Twee experts met ervaring met het telen van uien in tropische streken hebben wekelijks contact, in coronatijden digitaal, anders ook op locatie, om te adviseren over praktische zaken die de uientelers tegenkomen.
Een ander project betreft een coöperatie van appeltelers in Tunesië, die 1.000 hectare appelbomen wil vervangen. Bij het laatste project is een adviseur betrokken die zelf appelteler is en zijn expertise deelt om vragen als welke rassen moeten worden aangeplant en wat de juiste plantafstand is, te beantwoorden.
Projecten worden door lokale vertegenwoordigers van PUM, dat naast tuinbouw onder meer ook actief is op het gebied van administratie, supply chain en metaalindustrie, aangedragen. Criteria zijn onder andere dat het moet gaan om bestaande bedrijven met minimaal acht vaste medewerkers. Daarna wordt een expert bij het project gezocht en heeft de aanvrager van het project het laatste woord over deze match.
Het delen van kennis staat bij de samenwerking centraal. “Wij geven geen geld of materialen; wij delen kennis. Je helpt daarmee de ontwikkeling van bijvoorbeeld een coöperatie beter dan dat je daar een vracht geld naartoe stuurt. Dit was voor mij een belangrijke reden om me als expert bij PUM aan te melden.”
Het mes kan overigens aan twee kanten snijden: Henk moedigt bedrijven aan om te kijken hoe PUM-klanten in de Nederlandse waardeketen ingepast kunnen worden. Een goed voorbeeld hiervan is een klant die peultjes vanuit Zimbabwe naar Europa exporteert, speciaal gedurende die perioden dat andere exportlanden niet kunnen leveren.
Dit artikel verscheen eerder in editie 1, 35e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Henk Zwinderman
Henk.Zwinderman@PUM.nl