Tholen - Wim Aalbersberg, directeur van Advanced Berry Breeding – gericht op het veredelen van zachtfruit, onder andere frambozen – ziet dat na de grote groei in Europa van de frambozenmarkt van de laatste jaren er nu vertraging in de groei ontstaat. Uit de markt hoort hij dat de afzet van frambozen wispelturig is. “Het ene moment zit iedereen op zijn handen en is de markt lauw en het andere moment moeten alle zeilen worden bijgezet. Het golft."
Mogelijk dat de markt wat stabieler wordt als de horeca weer open gaat, gaf hij eind mei aan. Dat de coronacrisis in elk geval invloed zou hebben op de verkoop van frambozen, was zeker.
Wim constateert dat er markten zijn, zoals bijvoorbeeld Italië, waar de speciaalwinkels wekenlang dicht waren wat invloed heeft gehad op de afzet van frambozen. “Natuurlijk wordt er gezocht naar andere kanalen, maar die zijn niet zo makkelijk gevonden en er is sprake geweest van overschotten.”
Daarnaast geeft Wim aan dat de coronacrisis van invloed is op de oogst-capaciteit van de frambozentelers. “Er zijn telers die plukkers hebben die besmet zijn met corona en die zitten met zijn twintigen in een huis en dan gaat het hele huis op slot. Dat bedrijf krijgt dan een enorme tik.” Maar ook ziet hij dat het aanbod van arbeidsmigranten kleiner dan in andere jaren. Hij constateert dat telers met lokale werknemers vaak minder problemen hebben.
Met het ras Sarafina sluit ABB aan bij de vraag naar grote, makkelijk te plukken frambozen
Grotere vruchten
Ook los van coronacrisis is het vinden van arbeidskrachten voor het invullen van seizoensarbeid zoals het oogsten van frambozen, steeds lastiger. Wim geeft aan dat het leidt tot vraag naar grotere frambozen die makkelijk te oogsten zijn. “Er is de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling geweest in grootte van frambozen en dat gaat nog wel even door.”
Hij geeft aan dat arbeidskosten hiervan een oorzaak zijn. “Arbeid wordt steeds moeilijker te krijgen maar wordt ook steeds duurder. En als de markt dan onder druk komt te staan, gaan dit soort aspecten een grotere rol spelen. Met grotere vruchten heb je sneller je kilo’s bij elkaar. En daar aan gekoppeld gaat het er ook om hoe het gewas eruit ziet. Als het een dicht gewas is en je moet erin om te plukken, dan kost dat allemaal veel meer tijd.”
Bij het ontwikkelen van nieuwe frambozen rassen houdt ABB er rekening mee. Net als met aspecten als smaak en duurzaamheid waar een steeds grotere focus op komt te liggen bij het veredelen. Wim merkt op dat ziekteresistentie een grote rol spelen bij het veredelingsproces. Hij geeft aan dat ook met het telen van frambozen op substraat veel bereikt kan worden als het gaat over duurzaamheid en het verminderen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. “Als de plant niet meer in de grond staat, ben je meteen van je bodemschimmels af.”
ABB ziet dat de wereldwijde groei van de frambozenmarkt vertraagt
Wereldwijd
Overigens verwacht Wim niet dat nieuwe veredelingstechnieken, een tovermiddel zouden zijn om het veredelingsproces – wat tussen de acht en vijftien jaar kan duren – erg veel te versnellen. “Als je één gen ergens anders instopt, moet je maar afwachten wat voor eigenschappen je verandert. Dat kan meer zijn dan dat wat je beoogt te doen. Nog steeds moet je dan testen en je bent dus nog steeds tijd kwijt.”
Omdat het veredelingsproces zo langdurig is, wordt gekeken naar de lange-termijn ontwikkelingen in de markt zodat een nieuw ras daarop kan inspelen. “Wat vraagt de markt? – groot fruit, lichte kleur en goede houdbaarheid - wat vragen de telers? – goede opbrengst en lage teeltkosten. En dat breng je samen.” Om bij deze aspecten aan te sluiten introduceerde ABB het frambozen ras Sarafina. “Het is een forse groeier, heeft een goede opbrengst en is makkelijk te plukken.”
Daarnaast moet dan ook nog rekening worden gehouden met waar de framboos wordt geteeld. Het is duidelijk dat het telen van frambozen in Nederland, Mexico of Australië andere eisen stelt aan het ras. “Er zit heel veel finetuning achter. Waar vind ik een plek voor een ras? Waar zijn er kansen om een bepaald ras te telen?”
Niet alle rassen kunnen overal worden ingezet. Als voorbeeld noemt hij een ras dat een geweldige opbrengst kan hebben maar een lange teeltduur heeft waardoor het niet past op een plek waar de zomer kort is. Wim geeft aan dat ABB wereldwijd actief is en vooral hard is gegroeid in Australië en zich ook steeds meer richt op Mexico. Voor verdere uitbreiding richt ABB zijn focus onder andere op Marokko.
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 34e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Advanced Berry Breeding
Wim Aalbersberg
wim@abbreeding.nl
www.abbreeding.nl