Tholen – Lampen worden er in Andijk bij aardbeienveredelaar ABZ Seeds niet gemaakt, maar de ontwikkelingen op belichtingsgebied worden door Gé Bentvelsen en zijn team wel op de voet gevolgd.
“Zodra de aardbeientelers overgaan op LED-belichting in plaats van SON-T, dan moeten wij rassen hebben die het ‘s winters goed doen onder belichting, maar ook rassen die zomers onder gekoelde kasomstandigheden goed presteren. Op die manier komt jaarrond aardbeien telen in zicht.”
Alweer zo’n tien jaar zijn Gé en zijn team, in samenwerking met Proeftuin Zwaagdijk, proeven aan het doen met belichting in de aardbeienteelt. Niet dat belichting toen al overal gebruikt werd, maar als veredelaar moet je er snel bij zijn, omdat een nieuw ras ontwikkelen een proces van de lange adem is.
De proeven van ABZ zijn deze winter te volgen in een tweewekelijkse vlogserie.
Doorkleuren
ABZ is daarom deze winter weer een demonstratieproef onder hybride belichting op Proeftuin Zwaagdijk gestart. Ditmaal met een verbeterde versie van Delizzimo®, het concept voor belichte winterteelt dat inmiddels al enkele jaren in de markt is.
“Wij denken dat telers in de winter beter af zijn met een ras dat extra goed doorkleurt onder kunstlicht. Consumenten associëren te lichte aardbeien namelijk vaak met minder smaak. De huidige rassen onder belichting zijn over het algemeen wat lichter. Onze Delizzimo kleurt juist wel verder door, net als importaardbeien die ook een stuk donkerder zijn, maar die importaardbeien smaken dan weer minder goed”, aldus Gé.
De eerste zes jaar deed ABZ enkel proeven met SON-T-belichting. “Simpelweg omdat dat het meeste gebruikt werd door aardbeientelers”, aldus Gé.
De ontwikkelingen gaan nu echter zo hard in de richting van LED dat sinds drie jaar er ook met full-LED getest wordt. “Die proeven trokken van meet af aan veel bekijks van telers. Wel lieten telers weten dat ze de stralingswarmte van LED te laag vonden. Mede op hun advies is toen overgeschakeld op een hybridesysteem, goed voor 18 uur licht per dag en een totale lichtsom van 200 micromol. De LED’s dragen 120 micromol bij en de SON-T 80 micromol. Die opstelling draait inmiddels twee jaar.”
In de proef op Proeftuin Zwaagdijk wordt een nieuw kandidaat ras (Exp. ABZ T51) onder het concept Delizzimo getest. Met Exp. ABZ T51 draait ook op kleine schaal een markttest in samenwerking met een Nederlandse afzetpartij.
Nieuwe techniek, nieuwe rassen
Omdat Gé met ABZ de ontwikkelingen op technisch vlak nauwgezet volgt, wordt er dit jaar op het veredelingsstation in Andijk ook weer met Full-LED gewerkt in het programma voor belichte winterteelt. Op andere plaatsen in Nederland wordt er ook veel onderzoek gedaan naar belichte winterteelt onder Full-Led.
“Wij willen graag in ons veredelingsprogramma anticiperen op deze technische ontwikkelingen om tijdig de juiste rassen aan te kunnen bieden. De nieuwe armatuur waarmee Signify op de markt kwam, de Philips GreenPower LED toplighting, was voor ons aanleiding om nu de stap naar Full-Led te nemen. Het armatuur zorgt, in combinatie met infrarood, voor een stuk extra stralingswarmte.”
In Andijk wordt inmiddels ook onder Full-LED-regime veredelt.
In 2020 ook proef met nieuw zomerras
Deze winter ligt de focus bij ABZ dus op de winterteelt, maar omdat Gé denkt dat het (voorlopig) niet mogelijk is om met één ras zowel optimaal ’s zomers als ’s winters te kunnen telen, wordt ook aan nieuwe, verbeterde zomerrassen gewerkt. In 2020 gaat ABZ daarom praktijkproeven draaien met het kandidaat ras ABZ V733.
Met onder meer dat kandidaatras kijkt ABZ naar wat Gé ‘de nieuwe gekoelde zomerteelt’ noemt. “Zomers telen in de kas is best nog wel een uitdaging voor aardbeientelers. De hoge temperaturen kunnen ten koste gaan van kwaliteit en opbrengst.”
Met een nieuw Harmony 2351 O FR-schermdoek van Ludvig Svensson, dat door de open structuur ook als het helemaal gesloten is nog voldoende ventilatie geeft, wordt zowel koelen met schaduwwerking als met hogedruk verneveling mogelijk. “Deze technische ontwikkelingen openen enorme mogelijkheden in de zomer voor aardbeientelers onder glas. Uiteraard onder de voorwaarde dat er ook voor deze teelt goede rassen beschikbaar komen.”
Aardbeiendag 2020
ABZ Seeds zal op 8 januari 2020 weer aanwezig zijn in Den Bosch op de Aardbeiendag 2020. Gé nodigt telers uit dan alle ins-en-outs over de nieuwe rassen en de proeven te bespreken.
Voor meer informatie:
ABZ Seeds
www.abz-strawberry.nl
Gé Bentvelsen
ge.bentvelsen@abz-strawberry.nl