De Oezbeekse glastuinbouwmarkt groeit hard, kijk er de bouwupdates op social media maar op na. De combinatie van politieke steun en een grote potentiële exportmarkt in Rusland betekent dat veel telers in Oezbekistan willen gaan telen.
Begin 2017 werd Iker Fiallegas Palacios van Farovon Hayot Kaliti LLC benaderd door enkele Oezbeekse investeerders over een tomatenproject van het Spaanse ULMA. Fiallegas Palacios gelooft dat er nu, na een paar jaar in Oezbekistan geteeld te hebben, veel potentieel is voor de Oezbeekse tuinbouwsector. "De sector groeit snel, maar een van de grootste problemen waar we mee te maken hebben, is een gebrek aan kennis."
Kennis
Volgens Fiallegas Palacios is de grootste uitdaging voor lokale telers in Oezbekistan het leren beheren van moderne kassen. "Om een kas rendabel te maken, moeten er veel kilo's per vierkante meter worden geoogst, maar Oezbekistan heeft tijd nodig om te leren en zich te ontwikkelen", aldus de teler.
"Het is noodzakelijk om alle soorten werknemers, kassenbouwers, onderhoudspersoneel, kasmedewerkers, substraatteelttechnici en managers op te leiden. Oezbekistan moet veel kennis over dit onderwerp importeren, wat een grote uitdaging is. Hoe goed de kas ook is en hoe goed de agronomist ook is, zonder goede werknemers is het niet mogelijk om goede resultaten te behalen."
Dit gebrek aan geschoold personeel leidt ook tot grote problemen als het gaat om virussen. "Er zijn grote opbrengstverliezen in kassen door virussen", zegt Fiallegas Palacios. "De lokale telers zijn niet in staat om het virus op tijd op te sporen door een gebrek aan opleiding, wat leidt tot verwoestende verliezen."
Veranderingen in de Oezbeekse markt
De tuinbouwsector in Oezbekistan is in de loop der jaren snel veranderd. Toen Fiallegas Palacios drie jaar geleden in Oezbekistan aankwam, waren er bijna geen kassen met teelt op substraatgoten. "In de regio Tasjkent beheerde ik een van de eerste kassen waar op substraat werd geteeld", aldus de teler.
"In drie jaar tijd heeft er een revolutie in deze sector plaatsgevonden. Drie jaar geleden was het bijvoorbeeld heel moeilijk om hommels voor bestuiving te vinden - ze moesten hierheen worden gebracht vanuit Turkije. Tegenwoordig kun je ze zonder problemen krijgen. Elk jaar verbeteren de omstandigheden voor onze sector in Oezbekistan."
Fiallegas Palacios zegt dat dit komt omdat de totale oppervlakte van de kassen in Oezbekistan jaar na jaar groeit. "Dit betekent dat de sector zich snel ontwikkelt, wat de sector aantrekkelijker maakt voor investeringen", zegt hij. "Natuurlijk helpt de Oezbeekse regering dit ook door de ontwikkeling van kassen te ondersteunen, met name kassen voor teelt op goten met substraat."
De Russische markt
De Russische marktvraag naar verse groenten en fruit is zeer belangrijk voor de Oezbeekse tuinbouw. "De Russische klimatologische omstandigheden zijn zeer ongunstig voor de teelt van groenten in de winter", zegt Fiallegas Palacios. "Oezbekistan heeft de mogelijkheid om een belangrijke leverancier van groenten en fruit te zijn, omdat het klimaat gunstiger is. Ik geloof oprecht dat het Oezbeekse potentieel in de tuinbouw zeer hoog is. Oezbekistan zou voor Rusland kunnen zijn wat Almeria is voor Europa."
De kas
Voor dit project bouwden Fiallegas Palacios en ULMA 4 hectare kunststof kassen, voorzien van een gotensysteem met kokossubstraat. Deze kassen worden gebruikt voor de teelt van het Pink Paradise tomatenras van SAKATA. "Het is een variëteit die in principe niet voor de substraatteelt wordt gemaakt en waarbij geen lange cycli mogelijk zijn," zegt Fiallegas Palacios. "Maar dit ras heeft een grote reputatie in Rusland, wat betekent dat de prijzen goed zijn. In de afgelopen twee jaar hebben we tests uitgevoerd met rode tomaten en verschillende soorten cherrytomaten, maar we hebben besloten dat we minder kilo's met een betere kwaliteit wilden telen - dus hebben we besloten dat dit Pink Paradise ras de beste optie is voor ons."
Farovon Hayot Kaliti LLC is op dit moment niet op zoek naar diversificatie van hun gewassen. "Ik denk dat we eerst moeten kijken naar het verbeteren van onze huidige oogst", zegt Fiallegas Palacios. "We kunnen denken aan diversificatie, maar op dit moment richten we ons op de tomatenteelt. Persoonlijk denk ik dat het beter is om in één soort goed te zijn dan gemiddeld in veel verschillende soorten. Bovendien is het, met slechts 4 hectare beschikbaar, niet logisch om meer dan één product te telen."
Energie
Vooral voor dit specifieke project was energie een uitdaging, aldus Fiallegas Palacios. "Mijn eerste zorg tijdens het ontwerp van de kas was om te proberen systemen te installeren die me in staat zouden stellen om efficiënter te zijn, zoals een thermisch scherm, een dubbel plastic dak en railbuis verwarming," aldus de teler.
Maar het opwekken van warmte bood Fiallegas Palacios een nieuwe uitdaging. "Twee hectare van het project wordt verwarmd met gas, maar de andere twee worden verwarmd met steenkool. Plannen met gas is eenvoudig, want het gas komt door de pijp naar de brander en zonder veel moeite verwarm je de kassen."
Maar steenkool is iets heel anders. "Het is erg moeilijk om een energieplan uit te voeren met steenkool. De kwaliteit van kolen varieert sterk en we hebben goede kwaliteit nodig om de kas goed te kunnen verwarmen", zegt Fiallegas Palacios. "Bovendien is het ook moeilijk om aan deze goede kwaliteit steenkool te komen tegen een redelijke prijs. Het beheer van steenkool is waarschijnlijk een van de grootste uitdagingen waar we voor staan."
Weer
Een andere uitdaging is het weer in Oezbekistan, vooral in de wintermaanden december en januari. "We krijgen zeer weinig licht in de regio Tasjkent gedurende deze maanden", aldus Fiallegas Palacios. "We krijgen relatief weinig uren licht en veel bewolkte dagen, dus een goed beheer van de planten in deze tijd is erg belangrijk, anders kun je veel clusters en kilo's verliezen."
De komende jaren
In de komende jaren van ontwikkelingen voor de sector voorziet Fiallegas Palacios veel groei. "Ik ben er zeker van dat de ontwikkelingen in deze sector zich nog jaren zullen voortzetten", zegt hij. "De belangrijkste vraag is naar mijn mening of de kwaliteit ook zal toenemen? Ik denk dat de Oezbeekse bevolking begint te begrijpen dat het alleen mogelijk is om goede resultaten te boeken met goede kassen en goede verwarmingssystemen."