Tholen - Gemaksproducten hebben de wind in de zeilen. Termen als convenience, on-the-go, ready-to-eat en kant-en-klaar zijn gemeengoed. Ook de AGF-sector heeft de trein niet gemist. Heemskerk fresh & easy, een van de grotere groentesnijderijen van Nederland, is een specialist. Omdat de innovatie-afdeling voortdurend de vinger aan de pols houdt, komt ze geregeld met nieuwe producten op de proppen, die een antwoord bieden op de heersende trends. Deze zomer rollen er eenvoudigere maaltijdsalades van de band. Xandra Plug en Simon Kloos leggen uit waarom.
De productgroep met de hoogste innovatiegraad bij Heemskerk fresh & easy zijn de verspakketten.
"Uit ons shopperonderzoek blijkt dat de afzet van maaltijdsalades onder druk staat," vertelt Xandra, Manager Marketing bij Heemskerk. "Dat komt niet zozeer door de concurrentie van verspakketten of kant-en-klaarmaaltijden – die behoren tot een geheel andere categorie in het conveniencesegment –, maar met name door de hoge prijzen en het veranderend consumentengedrag. Bovendien merken we dat, hoewel de consument weer iets positiever is over de financiële verwachtingen, hij heel prijsbewust is. Prijs is leidend en je ziet dan ook een grotere voorkeur voor discounters."
De bladgroenten worden gewassen
Basissalade
Dus is het team aan het zoeken gegaan waar de behoefte ligt. "Eenvoudigere en voordeligere salades kunnen een antwoord bieden. Voor deze zomer hebben we daarom basissalades van 250 gram ontwikkeld, bestaande uit bijvoorbeeld ijsbergsla en twee groentetoppings: tomaat en komkommer. Zonder croutons of pasta dus, maar wel met een zakje dressing. In de winkel ligt het product in het schap voor ongeveer €2 en het is eigenlijk gewoon een lekkere salade, die je als lunch kunt nemen of bij het avondmaaltijd thuis zelf kunt verrijken met kip, croutons of kaas. Mensen willen soms graag zelf nog een eigen accent leggen."
Robotisering bij het orderpicken
De basissalade is niet de enige nieuwigheid in het assortiment van Heemskerk, bestemd voor de retail. "Een tweede concept is wokgemak, dat voortkomt uit een andere trend: mensen willen lekker en gezond koken, zonder evenwel veel tijd te verliezen. Tegenwoordig staat men liefst minder dan 20 minuten in de keuken, dat was begin deze eeuw nog wel anders. Naast groenten bevat het schaaltje kip, koolhydraten en saus. Je doet alles in een wokpan en binnen 6 minuten zit je aan tafel. Ik verwacht dat het op het schap mogelijk concurreert met roerbakgroenten, precies omdat het nog meer gemak biedt. Maar vooral met kant-en-klaarmaaltijden, omdat wokgemak een complete maaltijdoplossing biedt. Het speelt in op consumenten die gezond en lekker willen eten, maar wel nog iets zelf willen doen. De beleving van een kant-en-klaarmaaltijd die je in de magnetron doet, is dat je als consument minder invloed hebt en dat het minder gezond is," legt Xandra uit.
Inspiratie, vernieuwing en verrassing
De productgroep met de hoogste innovatiegraad bij Heemskerk zijn anderzijds de verspakketten, aldus Manager Productontwikkeling Simon Kloos. "Op vijf momenten in het jaar introduceren we innovaties op deze productgroep. Dat is meer dan dubbel zoveel als bij de andere categorieën. De achterliggende idee is dat je de consument moet uitdagen door vernieuwing te bieden bij de maaltijdopties. Steeds meer gerechten uit de wereldkeukens doen hun intrede, die vooral bereikt worden door de juiste kruiden toe te voegen."
Xandra legt uit dat recent onderzoek uitwijst dat 4% van de huishoudens maaltijdboxen koopt, tegenover 50% verspakketten voor maaltijden en soep. "Enerzijds zijn dat de klassieke smaken, maar de zoektocht naar inspiratie, vernieuwing en verrassing valt niet te onderschatten. Ondertussen kun je bij vrijwel iedere supermarkt in Nederland verspakketten kopen. Ook in de gesneden verspakketten zit veel groei, maar die zijn weer voor de kleinere huishoudens en ze zijn wat duurder. Daartegenover staat dan weer iets meer gemak."
Gezonder eten
Convenience is volgens Xandra vandaag de dag dé manier om de consument meer groenten en fruit te laten eten. "Een maaltijdsalade of ons wokconcept dat de minimale aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 250 gram groenten bevat. Veel mensen komen dagelijks niet aan die portie, zo blijkt. Dus willen we de consument inspireren en het hem makkelijker maken. Voor de één zal dat een zak sla zijn, voor de ander een lekkere soep. We proberen de behoeften goed in kaart te brengen en vervolgens daarop in te spelen."
Food service en food industry
Naast de retail voorziet Heemskerk steeds meer de food service (restaurantketens en QSR) van voorgesneden product, alsook de food industry. En waar de focus traditioneel op Nederland ligt, is het de ambitie om de bewerkte groenten ook in andere markten neer te zetten, bijvoorbeeld Scandinavië en de DACH-landen. "Het wordt lastiger voor bedrijven om mensen aan te nemen en de loonkosten zijn fors gestegen. Food service en food industry voorzien van voorgesneden groenten en fruit, is een deel van de oplossing. Met name de food industry lijkt op zoek te zijn naar grotere fabrikanten, want kleine snijderijen kunnen op een gegeven moment die enorme volumes niet meer helemaal alleen aan," legt Simon uit.
Groentespecialist
Het gesneden fruit dat Heemskerk aan zijn klanten levert, is niet verwerkt in Rijnsburg. "Tot voor kort sneden we het fruit zelf, sinds vorige zomer is er een strategisch partnership met Fruity Pack. Elk zijn specialiteit, die van ons is groente, salades en verspakketten. Ook voor de biologische bieten is er sinds vorig jaar een samenwerking, namelijk met Bio Brass. Bio blijft immers een uitdaging om het in ons pand te verwerken. Samen met de eerder lastige beschikbaarheid is het de reden waarom ons bio-assortiment smaller is. Toch wordt gekeken naar wat de mogelijkheden zijn. In het winterseizoen hebben we een beetje boerenkool en pompoen gedaan en komende winter is het de bedoeling om dit segment verder op te pakken."
"Robots worden niet ziek"
Naast ongeveer 1.100 mensen op de vloer, zijn robotisering en automatisering een belangrijk speerpunt bij Heemskerk. "Efficiëntie staat hoog op het verlanglijstje. De laatste paar jaar is veel gerobotiseerd om minder afhankelijk te zijn van de handen, met name bij het orderpicken. Daar neemt de automatisering het werk van 30 personen per dienst uit handen. De robots werken 24/7 en worden nooit ziek. Alleen is er af en toe wat onderhoud nodig," vertelt Simon.
Breed assortiment verse salades
Ook het verwerken van ijsbergsla gebeurt sinds kort automatisch. "In plaats van tien mensen aan de lopende band, wordt de sla nu ontkernd en middendoor gesneden door één robot. Het neemt niet weg dat er nog productielijnen zijn waarin het meeste met de hand gebeurt. Vooral voor de kleine partijen rendeert het niet om alles machinaal te doen. Naarmate we uitbreiden naar andere landen, kan een deel van wat nu manueel gebeurt, geautomatiseerd worden, al hebben ze in Scandinavië weer hun eigen smaken en producten. Je kunt niet alles een-op-een wat wij in Nederland hebben liggen in Duitsland of in Scandinavië onderbrengen. Soms moet je gewoon maatwerk leveren."
Wokgemak Mexicaans
Spanje als leverancier
Hoewel Heemskerk zo veel mogelijk bij lokale telers probeert in te kopen, ontkomt het er, gezien de seizoenen en het wekelijkse volume van 3,3 miljoen verpakkingen bewerkte groenten, sla, verspakketten en maaltijdsalades, niet aan om deels producten uit Spanje of andere herkomstlanden te halen. "Leveringszekerheid realiseer je bovendien alleen maar door een goede spreiding, zeker in tijden van klimaatverandering. In verschillende gebieden worden contracten afgesloten met telers. Dat geldt ook voor Spanje, waar de focus niet op één provincie ligt. Zo vertoefde de helft van onze inkoopafdeling vrijwel de hele maand januari in Spanje. In plaats van hier in te kopen hebben ze rechtstreeks het contact gezocht bij de telers en zijn ze tegelijkertijd op zoek gegaan naar nieuwe sourcingsgebieden en partners. Nee, we zitten niet stil bij Heemskerk," besluit Simon. 
Verspakket bloemkoolsoep
Dit artikel verscheen eerder in editie 4, 39e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Heemskerk fresh & easy 
Vinkenweg 32
2231 NS Rijnsburg
Tel: +31714021338
[email protected]
www.heemskerkfresh.com