"In 1998 hebben mijn ouders de eerste kas laten bouwen." Bart Zwinkels vertelt in gesprek met Van Iperen hoe kwekerij de Hooge Woert, oorspronkelijk afkomstig uit de omgeving van Vleuten-De Meern, vanwege woningbouw eind jaren negentig moest verkassen naar Bleiswijk, regio Oostland. "De tweede kas volgde in 2007. In totaal gaat het om 7,4 hectare."
Hoewel vader Arthur in het verleden ook tomaten heeft verbouwd, zijn het nu al jaren gele blokpaprika's. "Iets anders hebben we nooit geprobeerd, ook geen andere kleur."
Bart Zwinkels
Biologische gewasbescherming
Bart (24), geboren en getogen in Bleiswijk, volgde de studie Tuinbouw & Agribusiness aan de hogeschool InHolland in Delft. Afgelopen jaar is hij afgestudeerd. Tijdens zijn studie kreeg hij steeds meer de smaak van de tuinbouw te pakken. "Ik werd bijvoorbeeld heel enthousiast van de lessen over biologische gewasbescherming. Dat je met natuurlijke vijanden een leger op kunt bouwen tegen schadelijke insecten, geweldig. En dat ik dat hier meteen in de praktijk kon brengen, vond ik heel inspirerend." Ook de bemesting kreeg zijn speciale aandacht. "Ik begon meer met de mestbakken te doen. Voeding is zo cruciaal voor de plant. Nu reken ik de schema's uit en vul ik de mestbakken."
Tijdens de coronaperiode kon hij lange tijd niet naar school en zat hij voornamelijk op de kwekerij aan zijn schoolopdrachten te werken. "Veel studenten vonden die periode heel saai. Ik niet. Had ik vragen dan kon ik die meteen aan mijn vader stellen. En andersom: wat ik hier op de tuin zag gebeuren, kon ik weer voorleggen aan mijn docenten."
Risico's aan ondernemerschap
In de loop van zijn studie wilde zijn vader weten of hij echt voor de tuinbouw koos. "Dat was voor mij inmiddels wel duidelijk. Daarop stelde mijn vader de vraag of ik ook met het bedrijf verder wilde. Daar heb ik even de tijd voor genomen. Hij vroeg dat niet voor niets op dat moment.
"Het was het begin van de energiecrisis en daar waren we met ons bedrijf niet voldoende op ingericht. Je beseft dan dat er ook risico's aan het ondernemerschap verbonden zijn. Voor mijn vader was het belangrijk om te weten of ik echt verder wilde, voordat hij besloot nieuwe investeringen te doen. Toen ik aangaf dat ik inderdaad in het bedrijf wilde stappen, kreeg ik de verantwoordelijkheid voor de aanpak van de nodige
vernieuwingen. Dat begon vorig jaar met de bouw van een warmtekrachtkoppeling (WKK), waardoor we meer spreiding hebben gekregen in de energielevering. We waren tot dan toe te veel afhankelijk van restwarmte van de industrie. Ik heb alles geregeld, ook met de energiemaatschappij. Daarnaast heb ik veel gesproken met tuinders uit de omgeving om te horen hoe zij het deden. Daar heb ik veel van geleerd, energie is echt mijn ding geworden."
Samen investeren in nieuwe technieken
De recente regels vanuit de overheid brengen volgens Bart gelukkig iets meer duidelijkheid als het gaat over waar het met de sector naartoe moet. "Ook zullen we moeten verduurzamen. We moeten uiteindelijk van het gas af. Glastuinbouw Nederland heeft aangegeven dat we in 2040 klimaatneutraal moeten zijn. In deze regio zijn er nieuwe initiatieven voor geothermieprojecten. Wat dat betreft is het ideaal om in een tuinbouwgebied als dit gevestigd te zijn. Samen kunnen we in deze nieuwe techniek investeren. Alleen is dat onmogelijk, daar hebben we elkaar hard bij nodig. Geothermie is interessant als er voldoende verschillende bedrijven deelnemen. Leveranciers hebben liever tien kleinere afnemers met verschillende teelten dan één grote, omdat ze hun warmte anders niet het hele jaar door kwijt kunnen."
"Ook CO₂ gaat steeds meer een zorg worden. Op dit moment wordt het nog geleverd via de OCAP, maar nu de overheid subsidie betaalt voor opslag van CO₂ in de zeebodem, is het maar de vraag of er voldoende beschikbaar blijft. De kosten worden ook steeds hoger. Dat kan betekenen dat we op termijn minder CO₂ gaan gebruiken, waardoor we ook minder kilo's gaan plukken. De kostprijs is dan bepalend. Als die laatste twee kilo meer kosten dan ze opbrengen, is het rendabeler om voor minder kilo's te gaan. Daar moet je de juiste balans in weten te vinden."
Ervaringen delen
Ook bij de Hooge Woert speelt biologie een belangrijke rol in de gewasbescherming. "Daar moeten we langzamerhand naartoe. Ik kijk mee bij telers die besloten hebben om volledig biologisch te worden. Daar kunnen we veel van leren. Chemische middelen gaan verdwijnen, dus we moeten zoveel mogelijk ervaring opdoen met biologisch. Daar moet je niet mee wachten, je moet er nu mee aan de slag. De ervaringen die we
opdoen, delen we weer met andere telers. Zo komen we samen verder."
Voor de WKK leverde Van Iperen de FreeNOx, een 100% zuivere ureumoplossing, die werkt als katalysator bij het reinigen van de uitlaatgassen van de WKK. Zo leerde Bart ook het voordeel van niveaumeting kennen. "Ik hoefde nauwelijks naar de voorraad om te kijken. Dat werd automatisch geregeld." Ook de service en snelheid van leveren van Van Iperen bevielen hem. "Bij de vorige leverancier duurde het vaak te lang voordat we de producten in huis hadden. Bij Van Iperen is dat compleet anders. Daarom zijn we een paar maanden geleden tijdens een teeltwisseling overgestapt op de vloeibare meststoffen van Van Iperen. En ook dat werkt met niveaumeting, echt ideaal."
Supergemotiveerd en onorthodox
Uit alles blijkt het enthousiasme van Bart voor de kwekerij en de teelt van de gele paprika's. "Ik word heel erg gestimuleerd door een jongerenexcursiegroep waar ik onderdeel van ben. Samen met een stel jonge gasten uit de regio gaan we regelmatig op bezoek bij andere bedrijven. Dat is geweldig. Die jongens zitten allemaal in een vergelijkbare situatie als ik, zitten allemaal in de paprika's en zijn stuk voor stuk supergemotiveerd. En dat draag je op elkaar over. We kijken ook rond bij andere teelten. De meeste kwekers vinden het leuk om een groep jonge gasten te ontvangen. En omdat wij nog jong zijn, weinig ervaring hebben, maar wel heel nieuwsgierig zijn, stellen we vaak onorthodoxe vragen. Daar leren wij veel van en het zet een teler zelf ook weer aan het nadenken."
Naast andere kwekers speelt ook zijn vader een belangrijke rol in zijn ontwikkeling als paprikateler. "Hij geeft me echt de ruimte en maakt me verantwoordelijk. Dat geeft vertrouwen in je eigen kunnen. Natuurlijk kijkt hij af en toe over mijn schouder mee. Hij is met meer dan dertig jaar ervaring echt een doorgewinterde teler. Daar kan ik nog veel van leren. We hebben het heel goed samen. Eerst was hij mijn vader, nu voelt hij veel meer als mijn vriend en baas. We bespreken alles samen en dat gaat geweldig." Langzamerhand wil zijn vader een stapje terug doen. "Het is de bedoeling dat ik op termijn het bedrijf over ga nemen."
Bart ziet voldoende toekomst in de sector. "Anders was ik niet in het bedrijf gestapt. De sector heeft altijd laten zien dat we kunnen innoveren. We komen steeds weer met oplossingen. En dat maakt ons iedere keer sterker. De sector is altijd in beweging. Dat maakt het ook leuk." Belangrijk voor het voortbestaan van het bedrijf is volgens Bart ook de vraag hoe goed het product is dat je kunt leveren. "Ben je in staat om een constante kwaliteit te leveren, dan ben je een ideale partij voor de telersvereniging en heb je zeker bestaansrecht, ook met 7,4 hectare." Barts missie is om de beste gele paprika's te leveren. "We kiezen voor een goede smaak en uitstekende houdbaarheid."
Telersvereniging Harvest House
Kwekerij de Hooge Woert is één van de 72 kwekerijen die lid zijn van de telersvereniging Harvest House. Het gaat om telers van tomaten, komkommers en paprika's met gezamenlijk bijna 1200 hectare glastuinbouw.
Voor meer informatie:
Van Iperen
Smidsweg 24
3273 LK Westmaas
Tel: +31 (0)186 57 88 88
info@vaniperen.com
www.iperen.com