Tholen - Als bedrijf in de primaire sector moet je creatief kunnen ondernemen om je verdienvermogen op peil te houden. Bij Fruitbedrijf van Beusichem – de Waal in Eck en Wiel lukt dat onder meer door harde en zachte gewassen te telen. Ze combineren de teelt van aardbeien, rode bessen, peren en appelen; daarnaast kweken ze trayplanten op, hebben ze eigen verkoop én doen ze aan productontwikkeling.
Team van Beusichem -Waal van links naar rechts Albert, Louise, Wout, Conetta en Jennett
Wout en Conetta van Beusichem - de Waal hebben het bedrijf van nul af aan opgebouwd. “In 1993 kregen mijn ouders een stuk grond van mijn opa en oma. Ze zeiden: ‘Kijk maar wat je ermee doet.’ Mijn vader werkte destijds bij een fruitteeltbedrijf en de aardbeienteelt sprak hem erg aan. Op die hectare grond zijn mijn ouders toen gestart met de teelt van aardbeien in de vollegrond.
Opkweek aardbeien trayplanten
Al snel werd er een foliekas van 3000 vierkante meter bijgebouwd. Voor goede kwaliteit aardbeien is het uitgangsmateriaal heel belangrijk. Daarom zijn mijn ouders in 1998 aan de overkant van de weg begonnen met het opkweken van trayplanten. Inmiddels telen we 350.000 trayplanten voor onszelf en voor collega-telers,” vertelt Louise van Beusichem.
In 1999 kwamen rode bessen er als tweede teelt bij. De rode bessenteelt heeft een korte oogstperiode van twee weken in de zomer en is goed in te passen naast de aardbeienteelt. Hoewel bessenstruiken langere tijd produceren (8 jaar) staan ze bij Fruitbedrijf van Beusichem – de Waal in potten. Rode bessen gedijen namelijk niet goed op de kleigrond in de Betuwe, maar in potten hebben de planten geen last van natte voeten.
Telers trots aardbeien zijn plaatjes om te zien
Het bedrijf heeft inmiddels 3 hectare aan bessen van het ras Rovada, die buiten groeien. Na de oogst worden deze bessen opgeslagen in speciale koelcellen voor de lange bewaring en in de winter gesorteerd en verpakt. Dan is er veel vraag vanuit restaurants. Daarnaast is er een foliekas van 5000 vierkante meter met rode bessen van het ras Junifer. Deze bessen worden half juni geplukt en direct verkocht.
Verdere verbreding naar hardfruit kwam bij toeval op hun pad. Louise: “In de straat kwam er een stuk grond te koop met peren en dat hebben we uitgebreid naar vier hectare. De perenoogst past ook weer prima in het schema met de aardbeienteelt en de rode bessenteelt. Sinds 2022 telen we ook twee hectare appels van het ras Elstar en Maribelle.
Aardbeien is de hoofdteelt
Aardbeien- appelsap gemaakt van de eigen aardbeien
Dit is wel lastiger in te passen, omdat er meerdere oogstrondes zijn. De appels worden alleen geoogst als deze mooi rood van kleur zijn. De overige appels blijven nog even hangen en worden als de kleur mooi is tijdens één van de volgende oogstrondes meegenomen.”
De oogstperiodes en andere werkzaamheden zijn goed in te regelen. Doordat er jaarrond werk is op het bedrijf, is dat aantrekkelijk voor personeel. Louise: “Wij hebben een aantal Poolse en Nederlandse mensen in dienst. Verder werken we samen met een uitzendbureau om gedurende de drukke periodes meer arbeiders te hebben. Op zaterdagochtend en in de vakantie is er ook een groepje jongeren die hier verschillende klusjes uitvoeren.”
Teelttechnisch zijn de verschillende teelten een grote uitdaging. “Er is constant één persoon bezig om alles te monitoren en de teelt tot een goed einde te brengen. Vooral in de zomer is de watergift in aardbeien erg belangrijk. Als er ook maar ergens een paar uur geen water gegeven kan worden zal dit voor grote problemen zorgen.”
Totaal 2 hectare aan appelteelt
Aardbeien is de hoofdteelt in het bedrijf. In 2000 is de arbeidsintensieve vollegrondsteelt vervangen voor een glazen kas van 7000 vierkante meter waar op stellingen wordt geteeld. Op een stuk grond aan de overkant van de weg zijn ter vervanging van de vollegrondsteelt 8000 vierkante meter buitenstellingen geplaatst.
Louise: “Op ons bedrijf telen we de rassen Elsanta, Favori en Fandango. Dankzij de verschillende rassen en teeltmethoden kunnen we aardbeien telen van begin maart tot eind december. Elsanta en Favori zijn voor de commerciële verkoop. Dit zijn goed smakende rassen en dat vinden we als bedrijf heel belangrijk. Immers, als de smaak niet goed is, zal de consument de aardbeien niet meer kopen.”
TelersTrots
De topaardbeien zijn van het ras Fandango, die naast uitstekende smaak ook de ‘looks’ hebben. “De aardbeien zijn echt een plaatje om te zien. De aardbeien van dit ras zijn perfect gevormd, mooi rood van kleur en de smaak is heerlijk. Samen met een collega teler hebben we het merk TelersTrots ontwikkeld. In het voorjaar wordt het ras Fandango in deze doosjes verkocht, in de zomer het ras Favori en in het najaar het ras Elsanta.
Perenteelt is goed in te passen
Door de TelersTrots doosjes laten we de consument zien dat er in die doosjes alleen hoge kwaliteit aardbeien worden verkocht. Dit hebben we als telers zelf in de hand. We kijken altijd naar hoe aardbeien in de supermarkt erbij liggen en dat is lang niet altijd goede kwaliteit. Dat willen we absoluut niet met het merk TelersTrots.” TelersTrots gaat daarom via eigen verkoop de markt op. “De aardbeien in het TelersTrots doosje zijn van begin maart tot begin januari verkrijgbaar in de aardbeienautomaat op ons bedrijf.
Hier kunnen consumenten van maandag tot zaterdag van 09:00 uur tot 18:00 uur heerlijke dagverse aardbeien kopen. Ze kunnen kiezen uit klasse 1 of klasse 2 aardbeien. Zo is er voor ieder wat wils. Ook veel groentewinkels nemen aardbeien af in het TelersTrots doosje.”
Louise is sinds haar afstuderen aan de HAS actief in het bedrijf. Ondanks dringende adviezen om eerst eens op andere bedrijven rond te kijken, wilde ze alleen maar ‘thuis’ aan de slag. Ze heeft daar met een stuk productontwikkeling voor verdere differentiatie gezorgd. Tegenwoordig worden naast aardbeien ook aardbeien-appelsap en aardbeien gedipt in chocolade verkocht. Producten die veel waarde toevoegen.
Een deel van de rode bessen zijn voor directe verkoop in de zomer,
deels worden ze bewaard voor verkoop in de winter
“Aan het sap heb ik een hoog percentage aardbeien toegevoegd waardoor de smaak van de appel niet overheerst, maar je echt de heerlijke aardbeien proeft. Het is 100 procent pure aardbeien-appelsap, zonder andere toevoegingen. Het sap is erg leuk als relatiegeschenk of om cadeau te geven aan iemand. Dit jaar ben ik met chocolade-aardbeien begonnen om de consument te verwennen met iets heerlijks. Je koopt deze waarschijnlijk niet wekelijks, maar het is erg lekker als toetje of om bijvoorbeeld aan iemand cadeau te geven.”
Het eigen verkoopkanaal met de eigen producten is een belangrijke meerwaarde voor het bedrijf. “We ontwikkelen deze eigen afzet door op sociale media reclame te maken en te laten zien wat we allemaal doen op ons bedrijf. Zo zorgen we voor meer naamsbekendheid, ook mond-tot-mond reclame is voor ons erg belangrijk.”
Voor de commerciële afzet is Fruitbedrijf van Beusichem – de Waal aangesloten bij Fruitmasters en hebben ze het certificaat On the Way Planet Proof. “Helaas heeft dat niet tot een betere prijsvorming geleid, maar het heeft wel ontzettend veel extra papierwerk opgeleverd. Dat neemt niet weg dat wij het ontzettend belangrijk vinden om goed met het milieu om te gaan, maar dit deden we ook al voordat we dit keurmerk hadden."
"We proberen onze aardbeien zo veel mogelijk biologisch te telen. In de kas lukt dat goed door het uitzetten van roofmijten tegen spint, trips en witte vlieg. Als er toch een schadelijke plaag voorkomt in het gewas proberen we dit altijd eerst op te lossen door te spuiten met een biologisch middel.”
De sterk gestegen kosten en inflatie maken het komende seizoen tot een extra uitdaging. “Rendabel telen wordt niet er makkelijker op. De stijgende energie- en arbeidskosten maken de toekomst steeds onzekerder en daar zijn we toch van afhankelijk. Wellicht biedt waterstof een alternatief voor gas in de toekomst.”
Gelukkig kan Fruitbedrijf van Beusichem – de Waal binnen het bedrijf zelf aan vele knoppen draaien, schaalvergroting of uitbreiding is voorlopig niet aan de orde. “We vinden ons bedrijf nu groot genoeg. Onze grootste kansen en uitdagingen op dit moment zijn om de teelten te optimaliseren en onze plant-opstanden up-to-date [voorraad nieuwe bessen en aardbeienplanten, red.] te houden. Als we 10 procent meer uit de kilo’s kunnen halen, is dat goedkoper dan het realiseren van een bedrijfsuitbreiding,” besluit Louise.
Dit artikel verscheen eerder in editie 5, 38e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Fruitbedrijf van Beusichem- de Waal
Wielseweg 40
4024 BK Eck en Wiel
W: www.beusichemdewaal.nl/