Tholen – In de Hortivation Hub wisselen kassenbouwers en kastechniekbedrijven tegenwoordig in één taal technische details over de bouw van een kas met elkaar uit. Stichting Hortivation realiseerde de hub vorig jaar samen met TNO. TNO en Hortivation lanceren op 1 december een Roadmap voor de komende vijf jaar uit. Het doel daarvan is om door middel van een zestal ‘tracks’ kassen klaar te maken voor toekomstige ontwikkelingen. De gemeenschappelijk gesproken taal is daarbij cruciaal, bijvoorbeeld op weg naar autonome en adaptieve kassen. Dat wil zeggen: kassen die automatisch aangestuurd worden en die zich aanpassen aan verschillende omstandigheden, zoals klimaat.
Om de doelen van de roadmap te behalen is het belangrijk dat er een breed draagvlak is onder kassenbouwers, technische toeleveranciers en ICT-bedrijven. “De tijd dat Hortivation alleen kassenbouwbedrijven vertegenwoordigt, ligt ver achter ons”, zegt Egon Janssen, TNO’s gezicht van het glastuinbouwonderzoek. De Senior Business Developer wijst erop dat het door digitalisering makkelijker wordt om samen met ketenpartners een datagedreven dienst te ontwikkelen.
Klik hier voor vergroting van de schematische weergave van het Hortivation Hub
Digitale beschrijving van de kas
Het Kas Informatie Systeem (KIS) waarin één taal gesproken wordt rondom de bouw van de kas heeft daarbij geholpen. “Nu vorig jaar de stap gezet is naar één gezamenlijke taal, is het nu zaak dat die taal ook breed gesproken wordt.”
Rick Gitzels heeft als trainee binnen het HortiTech Innovation Traineeship van TNO, AVAG en HortiHeroes bijgedragen aan de ontwikkeling van KIS. “In KIS staat een lijst met specificaties voor bij de bouw van een kas, zie het als een uitgebreide en gedetailleerde opnamestaat. Aan de hand van die lijst kan een heel project van de grote lijnen tot in de details doorgelopen worden door bouwpartijen samen met de teler.”
Rick Gitzels op GreenTech Amsterdam 2022
Een groot voordeel is dat de manier van communiceren eenduidig is en dat het op één platform gebeurt. “Overleg met de ene bouwpartij via de telefoon en met weer een ander via een digitaal communicatiesysteem is niet meer nodig.” Gaandeweg het bouwproces groeit het lijstje aan totdat alle specificaties erin staan. Egon: “Het levert een digitale beschrijving op van hoe de kas eruit komt te zien en in elkaar zit.” Hierbij wordt dankbaar gebruik gemaakt van het vorig jaar geïntroduceerde Hortivation Point. “De locaties van alle kasonderdelen wordt gerelateerd aan dit referentienulpunt van de kas. Ook dat voorkomt misverstanden.”
Spreken één taal stimuleren
Zoals het nu vaak nog gaat heeft de kassenbouwer een dergelijke bouwtekening wel, maar als eenmaal de kas gebouwd is, verdwijnt die tekening vaak ergens in een archief. Egon: “Voor de teler zelf, die de kas heeft laten bouwen, is de tekening vaak niet beschikbaar. Natuurlijk weet een teler de basisdingen wel, zoals de kasafmetingen, maar zeker niet alle details.” Rick vult aan: “Telers maar ook investeerders gaven aan zulke uitgebreide informatie graag wel te hebben. Dankzij KIS gaat de communicatie rondom de bouw efficiënter en is er na afloop ook één duidelijke digitale dataset beschikbaar. Daarmee kan de teler bijvoorbeeld andere partijen relevante accurate informatie leveren als zij services aan de teler willen aanbieden. Op die manier leren zij dan weer wennen aan de KIS-taal.”
Dat laatste, dat vinden ze bij TNO belangrijk. Ze geloven er bij het bedrijf dat dit jaar negentig jaar bestaat sterk in dat met het oog op de kas van de toekomst het spreken van één taal cruciaal is. “Niet alleen om minder fouten en daardoor ook minder vertraging en uitzoekwerk in het bouwproces te hebben, maar ook om nieuwe technieken makkelijker in de kas te integreren”, stipt Rick aan.
Egon Janssen
Taal voor oogstrobots
In 2023 gaan TNO en Hortivation de gezamenlijke taal uitbreiden met oogstrobots, gewas- en sorteermachines. Egon: “Daarvoor is het nodig de specificaties van de plant op dezelfde manier als voor de techniek in KIS te zetten. In onze Roadmap is dit plan ook opgenomen. Robots werken net als computers. Zij zien geen context waar mensen dat wel zien. Dat maakt het belangrijk is dat er eenduidige terminologie wordt gebruikt. Nu zag je in de praktijk in de kassenbouw bijvoorbeeld dat er voor buisverlaging verschillende manieren van uitleg circuleerden.”
Met één taal wordt het mogelijk om meerdere robots in de kas samen te laten werken. Klinkt ingewikkelder dan het is, aldus Egon, die niet wil overdrijven hoe moeilijk het is om één taal te spreken. “Maar het moet wel gebeuren. Omnummertabellen zijn bij gebruik van KIS niet meer nodig.”
Veiligheid
Nog één voordeel van KIS is veiligheid, stipt Rick aan. “Rechtenmanagement, authenticatie en versiebeheer krijgen de meeste aandacht in KIS. Data moet veilig te delen zijn. Bij KIS staat alles centraal op één server die makkelijker te beveiligen is dan honderden rondzwervende mailtjes. Bouwpartijen kiezen ook voor KIS omdat daarmee niet langer bij elke bouwpartij stukjes data op eigen servers staan. Centraal op één goed beveiligde server werken beperkt de risico’s aanzienlijk.”
Voor meer informatie:
Egon Janssen
TNO
+31 (0)6 53 46 76 64
egon.janssen@tno.nl
www.tno.nl
Stichting Hortivation
info@hortivation.nl
www.hortivation.nl