Tholen - Met spanning en verbazing volgt men hier het nieuws over de oorlog in Oekraïne. De gedachten gaan uit naar het leed dat de mensen daar overkomt. Diezelfde mensen, de Oekraïners, werken ook hier in de land- en tuinbouw.
In Vlaanderen werden Oekraïners vorig jaar voor het eerst op grote schaal ingezet, onder meer in de aardbeienteelt. Dat roept de vraag op wat het conflict voor aankomend seizoen betekent. Chris Botterman van Boerenbond geeft uitleg. Hij is binnen Boerenbond de man die alle dossiers rond tewerkstelling opvolgt.
Hoeveel Oekraïners werden voor dit seizoen verwacht?
Er zijn in 2021 ongeveer 1.750 arbeidsvergunningen afgeleverd voor Oekraïners. Dat aantal is hoger dan in 2020, maar nog altijd vrij beperkt op een totaal van +/- 67.000 seizoenwerknemers. Ik verwacht dat dit jaar er wellicht voor een iets groter aantal personen een arbeidskaart zal worden aangevraagd. Maar het grootste gedeelte komt nog uit de nieuwe EU-landen, zoals Polen, Roemenië en Bulgarije.
Geeft het conflict problemen? Komen telers (onverwacht) zonder personeel te zitten?
Op dit ogenblik zijn er nog geen problemen. De grote groep seizoenwerknemers komt in maart-april. En, zoals gesteld, het aandeel van Oekraïne is nog vrij beperkt.
Kan het ook zo zijn dat het conflict juist mensen deze kant op laat komen?
Er zullen wellicht heel wat vluchtelingen naar de buurlanden van Oekraïne gaan, zoals Polen, Hongarije en Roemenië. Dat is nu al het geval. (1Limburg meldt dit ook in een verhaal met het Nederlandse uitzendbureau OTTO Workforce) Maar dit wil niet zeggen dat zij dan automatisch kunnen doorkomen naar België. Om hen te werk te stellen, blijft er altijd een arbeidskaart nodig.
De procedure is hiervoor als volgt: Om een Oekraïner (voor maximaal 3 maanden) in dienst te nemen, moeten land- en tuinbouwers eerst een vacature plaatsen op de website van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). Als hier na drie weken geen respons op volgt, kan er een elektronisch dossier worden aangemaakt bij de dienst Economische Migratie van het Departement Werk en Sociale Economie. Na anderhalve week volgt dan een arbeidsvergunning voor de werkgever en een arbeidskaart voor de betrokken werknemer.
Zijn er groepen die eventueel uitblijven van de komst van Oekraïners op kunnen vangen? En uit welke landen zijn die mensen afkomstig?
Wij hebben nu +/- 45.000 seizoenwerknemers uit Polen (20.000), Roemenië (15.000) en Bulgarije. Wij zien de laatste jaren het aantal Polen verminderen vanwege onder meer sterke economische groei daar en hogere lonen en het aandeel van Roemenië en Bulgarije stijgen.
Op dit ogenblik zijn er slechts 1.750 Oekraïners, op basis van cijfers over 2021. We zullen terug een campagne doen in ons eigen land, ook in stedelijke regio’s, gericht op werklozen en werkzoekenden. Ook de politieke vluchtelingen kunnen een mogelijk alternatief zijn. Die laatste groep kan nu onmiddellijk werken na registratie in België en hoeft geen vier maanden te wachten.
Voor meer informatie:
Chris Botterman
Boerenbond
+32 (0)16 28 61 61
advies@boerenbond.be
www.boerenbond.be